Арнолфо ди Камбио
Арнолфо ди Камбио (италијански: Arnolfo di Cambio; ок. 1240 – 1300/1310) — италијански архитект и вајар. Ја проектирал Фирентинската катедрала, нејзините украси и шестиот градски ѕид на Фиренца (1284–1333),[1] а во вајарството се истакнал со споменици на кардинали и папи.[2]
| Арнолфо ди Камбио Arnolfo di Cambio | |
|---|---|
 Биста на Арнолфо ди Камбио во родното Коле ди Вал д'Елса | |
| Роден(а) | 1232/1240 Коле ди Вал д'Елса |
| Починал(а) | 8 март 1302/1310 Фиренца |
| Националност | Италијанец |
Животопис
уредиАрнолфо е роден во Коле Вал д'Елса, Тоскана.
Работел како главен помошник на Никола Пизано во изработката на проповедница на Сиенската катедрала (1265–1268), но набргу почнал со самостојна работа на важни скулптури во гробници. Во 1266–1267 г. работел во Рим за кралот Карло I Анжујски, и го извајал во познатата статуа сместена во Кампидољо. Околу 1282 г. го завршил споменикот на кардиналот Гијом де Бре во црквата „Св. Доминик“ во Орвјето, вклучувајќи устоличена Богородица (Маеста) која ја работел по урнек на статуа на римската божица Абунданција; тијарата на Богородица и скапоцените камења на неа ја подражаваат онаа на божицата.[3] Во Рим Арнолфо имал прилика да ја проучи козматската уметност, и нејзиното влијание е забележливо во интарзијата и разнобојните стаклени украси во базиликата „Св. Павле надвор од ѕидините“ и црквата „Св. Кикилија во Трастевере“, каде работел во 1285 и 1293 г. Во овој период работел и на божиќните јасли на базиликата „Голема Богородица“ (Санта Марија Маџоре), на црквата „Пресв. Богородица на Небесниот жртвеник“ (Арачели), на споменикот на папата Бонифациј VIII (1300) и бронзената статуа на апостол Петар во базиликата „Св. Петар“ во Рим.
Во 1294–1295 г. работел во Фиренца, претежно како архитект. Според биографот Џорџо Вазари, тој бил главен мајстор на градската катедрала, за која изработил разни статуи кои некогаш го краселе долниот дел на фасадата, но бил уништен во 1589 г. Преостанатите статуи денес се изложени во Музејот на делата на Катедралата. Му се припишува и Базиликата на Светиот Крст (Санта Кроче), но ова тврдење е многу оспорено. Вазари му го припишува и урбанистичкиот план на новиот град Сан џовани Валдарно.
Монументалниот карактер на делата на Арнолфионо оставиле траен белег врз изгледот на Фиренца. Неговите погребални споменици станале пример за готрската погребална уметност.
Џорџо Вазари ја обработил неговата биографија во делото „Животите на најизвонредните сликари, вајари и архитекти“.
Данте Алигиери го почестил Арнолфо, споменувајќи ја Битката кај Коле Вал д'Елса (1269) двапати во книгата „Чистилиштето“. Данте се запознал со архитектот додека работел на Фирентинската катедрала, а подоцна и кога Данте служел како приор (црковен настојник) на градот во 1300 г.[4]
Избрани дела
уредиАрхитектура
уреди- Фирентинска катедрала („Богородица Цветна“, 1296). Ликовното решение на Арнолфо било проширено и довршено од други архитекти во XVI и XV век.[5]
- Палацо Векио во Фиренца, 1299 г.[6]
Вајарство
уреди- Апостол Петар устоличен во базиликата „Св. Петар“ — статуа често припишувана на Арнолфо.[7]
- Споменик на папата Адријан V (1276, припишан) – базилика „Св. Франциск“, Витербо
- Споменик на кардиналот Рикардо Анибалди(1276) — базилика „Св. Јован Латерански“, Rome[8]
- Статуа на Карло I Анжујски (1277) — Кампидољо, Рим[9]
- Фонтана на жедните (Мала фонтана) – Перуџа[10]
- Гробница на кардиналот Гијом де Бре (ок. 1282) – Сан Доменико, Орвјето[11]
- Споменик на папата Бонифациј VIII — Музеј на делата на Катедралата во Фиренца
Галерија
уреди-
Надгробен споменик на Доменико ди Гусман во црквата „Св. Доминик“ во Болоња. 1264—1267 -
Кралот Карло I Анжујски. 1277. Мермер. Капитолски музеи, Рим -
Споменик на кардиналот де Бре. 1282. Црква „Св. Доминик“, Орвјето -
Кивор на базиликата „Св. Павле надвор од ѕидините“. 1285 -
Кивор на базиликата „Св. Кикилија во Трастевере“. 1300-ти. -
Гробница на папата Бонифациј VIII. Крипта на „Св. Павле“, Ватикан -
Статуа на апостол Петар во базиликата „Св. Петар“, Ватикан -
Богородица со стаклени очи. Скулптурна група од сводот на средишниот портал на Фирентинската катедрала. -
Божиќни јасли во базиликата „Голема Богородица“, Рим -
Големата фонтана, Перуџа
Наводи
уреди- ↑ „Firenze-Oltrarno.net: City Walls“.
- ↑ Oxford illustrated encyclopedia. Judge, Harry George., Toyne, Anthony. Oxford [England]: Oxford University Press. 1985–1993. стр. 22. ISBN 0-19-869129-7. OCLC 11814265.CS1-одржување: друго (link)
- ↑ Roberto Weiss, The Renaissance Discovery of Classical Antiquity (Oxford: Blackwell) 1973:14 note 2.
- ↑ Lombardi, Giancarlo (2022). L'Estetica Dantesca del Dualismo (италијански). Borgomanero, Novara, Italy: Giuliano Ladolfi Editore.
- ↑ Heck, Johann Georg (1856). The Art of Building in Ancient and Modern Times, Or, Architecture Illustrated. 1. D. Appleton. стр. 182.
- ↑ Norman, Diana (1995). Siena, Florence, and Padua: Case studies. Yale University Press. стр. 43. ISBN 9780300061260.
- ↑ Thomson de Grummond, Nancy (11 May 2015). Encyclopedia of the History of Classical Archaeology. Routledge. стр. 84. ISBN 9781134268542.
- ↑ Gardner, Julian (March 1972). „The Tomb of Cardinal Annibaldi by Arnolfo di Cambio“. The Burlington Magazine. Burlington Magazine Publications Ltd. 114 (828): 136–141. JSTOR 876902.
- ↑ Abulafia, David (2000). „Charles of Anjou reassessed“. Journal of Medieval History. Tandfonline. 26 (1): 93–114. doi:10.1016/S0304-4181(99)00012-3. S2CID 159990935.
- ↑ Gilbert, Creighton (1972). History of Renaissance Art: Painting, Sculpture, Architecture Throughout Europe. H.N. Abrams. стр. 24. ISBN 9780810901698.
- ↑ Krén, Emil; Marx, Daniel. „Tomb of Cardinal de Braye“. Web Gallery of Art. Посетено на 26 September 2018.
Извори
уреди- Tomasi, Michele (февруари 2007). „Lo stil novo del Gotico italiano“. Medioevo (121): 32–46.
Надворешни врски
уреди
Арнолфо ди Камбио на Ризницата ?- Арнолфо ди Камбио во „Историја на уметноста“ Архивирано на 1 септември 2018 г. (англиски)
- Арнолфо ди Камбио — Енцклопедија Британика (англиски)
- Арнолфо ди Камбио — Голема руска енциклопедија (руски)
