V1369 Кентаур (Centauri), позната и како Нов Кентаур (Nova Centauri) 2013, ― поранешна светла нова во соѕвездието Кентаур, што се случила во 2013 година. Откриена била на 2 декември 2013 година од аматерскиот астроном Џон Сич во Австралија со јачина од 5,5 степени.[5][6] На 14 декември 2013 година го достигнала својот врв со јачина од околу 3,3 степени, што ја прави најсветлата нова досега на овој милениум.[7]

V1369 Кентаур

Нов Кентаур 2013 гледан со голо око близу Опсерваторијата Ла Сиља[1]
Податоци од набљудување
Епоха J2000,0      Рамноденица J2000,0
Соѕвездие Кентаур
Ректасцензија 13ч 54м &1000000000004536300000045,363с[2]
Деклинација −59° 09′ &1000000000000041700000004,17″[2]
Прив. величина (V) 3.3 (max)
Астрометрија
Сопствено движење (μ) Рект: -19.096[2] млс/г
Дек.: -8.004[2] млс/г
Паралакса (π)3.6451[2] ± 0.9686[2] млс
Оддалеченост274+99
58
[2] пс
Особености
Променлив тип Нова[3]
Други ознаки
Nova Centauri 2013, V1369 Centauri, Nova Centauri 2013, V1369 Cen, PNV J13544700-5909080, 2MASS J13544534-5909040, Гаја DR2 5870613848610810880[[4]
Наводи во бази
SIMBAD— податоци
Светлинската крива на V1369 Кентаур изведена од податоците на АЗНПЅ.

Нов Кентаур 2013 била забележана како емитува гама-зраци помеѓу 7-10 декември 2013 година од вселенскиот телескоп со гама-зраци „Ферми“.[8] Новата продолжила да се осветлува во гама-зраци и врвот се совпаднал со вториот оптички максимум на 11 декември 2013 година.[9]

Свифтовата гамозрачна испуштачка мисија открила емитување на X-зраци од Нов Кентаур на 18 и 25 февруари 2014 година и 8 март 2014 година.[10]

Местоположбата на V1369 Кентаур (заокружена со црвено).

Во јули 2015 година било објавено дека литиум бил откриен во материјал исфрлен од Нов Кентаур 2013 година. Ова е првпат литиум да биде откриен во систем на нова.[11] Откриената количина била помала од милијардитиот дел од масата на Сонцето.[11] Ова откритие е значајно затоа што поддржува теорија дека дополнителниот литиум што се наоѓа во ѕвездите на населението I (во споредба со ѕвездите од населението II) доаѓа од нови.[11]

Поврзано

уреди

Наводи

уреди
  1. „Brand New Image of Nova Centauri 2013“. ESO Picture of the Week. Посетено на 14 септември 2021.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Brown, A. G. A.; и др. (Gaia collaboration) (август 2018). „Gaia Data Release 2: Summary of the contents and survey properties“. Astronomy & Astrophysics. 616. A1. arXiv:1804.09365. Bibcode:2018A&A...616A...1G. doi:10.1051/0004-6361/201833051. Запис на DR2 од „Гаја“ за овој извор на VizieR.
  3. Aydi, E.; Chomiuk, L.; Izzo, L.; Harvey, E.J.; Leahy-McGregor, J.; Strader, J.; Buckley, D.A.H.; Sokolovsky, K.V.; Kawash, A.; Kochanek, C.S.; Linford, J.D.; Metzger, B.D.; Mukai, K.; Orio, M.; Shappee, B.J.; Shishkovsky, L.; Steinberg, E.; Swihart, S.J.; Sokoloski, J.L.; Walter, F.M.; Woudt, P.A. (December 2020). „Early Spectral Evolution of Classical Novae: Consistent Evidence for Multiple Distinct Outflows“. The Astrophysical Journal. 905 (1). arXiv:2010.07481. doi:10.3847/1538-4357/abc3bb. Посетено на 14 септември 2021 2021. Проверете ги датумските вредности во: |access-date= (help)
  4. „NOVA Cen 2013 – Nova“. SIMBAD. Посетено на 14 септември 2021.
  5. Dickinson, David (4 декември 2013). „A Naked Eye Nova Erupts in Centaurus“. Universe Today. Посетено на 14 септември 2021.
  6. „Alert Notice 492: Nova Centauri 2013 = PNV J13544700-5909080“. American Association of Variable Star Observers. 2013-12-04. Посетено на 2013-12-06.
  7. IAU Circ., 9266, 2 (2013).
  8. Astronomer's Telegram #5649
  9. Astronomer's Telegram #5653
  10. Astronomer's Telegram #5966
  11. 11,0 11,1 11,2 „First Detection of Lithium from an Exploding Star“. ESO. Архивирано од изворникот на 29 јули 2015. Посетено на 14 септември 2021.

Надворешни врски

уреди