Дрен

(Пренасочено од Cornus mas)
Дрен
Гранка со дренки
Научна класификација
Царство: Растенија
Нерангирано: Скриеносеменици
Ред: Дреновидни
Семејство: Дренови
Род: Дрен
Подрод: Дрен
Вид: Обичен дрен
Научен назив
Cornus mas
L.
Карта на распространетост
Расцветан дрен
Cornus mas

Дрен или обичен дрен (науч. Cornus mas) — вид цветно растение од семејството дренови (Cornaceae), расте во јужна и југоисточна Европа (од Франција до Украина вкл. Македонија), Ерменија, Азербејџан, Грузија, Иран, Турција, Либан и Сирија.

Ова е средна до голема листопадна грмушка или мало дрво кое достигнува висина од 5–12 м и има темнокафеави гранки и зеленикави ластегарки. Листовите се спротивставени, долги 4–10, а широки 2–4 см, со јајчест до издолжен облик и истакнати жили. Цветот е мал (5–10 мм во пречник) со четири жолти ливчиња, во китки од по 10–25. Цвета уште во зимата, далеку пред појавувањето на првите листови. Плодот (дренката) е долгнавест и црвен, со должина од 2 см и пречник од 1,5 см и има една семка.

Во народната мудрост, дренот е поим за сила здравје поради неговата цврстина и издржливост, па оттука и познатата изрека „здрав како дрен“.

Употреба

уреди

Плодови

уреди

Плодот на дренот се нарекува дренка и созрева кон средината или на крајот на летото. Дренките се познати во исхраната на Балканот и западна Азија, но не се јадат пред да созреат, односно кога ќе паднат од дрвото. Зрелата дренка е темноцрвена или светложолта по боја, има кисел вкус (нешто меѓу брусница и вишна) и се користи за добивање сок и мармалад, но се јаде и исушена и се користи за правење на ракија „дренковица“[1]. Содржи исклучително многу витамин Ц и затоа се зема против настинка и грип. Наоѓа примена и во традиционалната кинеска медицина.

Дрво

уреди

Дреновото дрво има огромна густина и тоне во вода. Погодно е за изработка на рачки за алат, делови од машини и др.[2] Почнувајќи од VII век п.н.е. Македонците од него изработувале копја, џилити и лакови, како неоспорно најдобро дрво за тие намени.[3] Од дреново дрво традиционално се прават и овчарските стапови.

Галерија

уреди

Наводи

уреди
  1. дренДигитален речник на македонскиот јазик
  2. Demir, F.; Hakki Kalyoncu, I. (December 2003). „Some nutritional, pomological and physical properties of cornelian cherry (Cornus mas L.)“. Journal of Food Engineering. 60 (3): 335–341. doi:10.1016/S0260-8774(03)00056-6.
  3. Markle, Minor M., III (Summer 1977). „The Macedonian Sarrissa, Spear and Related Armor“. American Journal of Archaeology. 81 (3): 323–339 [324]. doi:10.2307/503007. JSTOR 503007.

Надворешни врски

уреди