Црква „Св. Ѓорѓи“ - Велес

Св. Ѓорѓи — православна црква (или параклис) во градот Велес. Му припаѓа на Велешкото архијерејско намесништво во Повардарската епархија на МПЦ - ОА. Прогласена е за културно наследство на Македонија поради нејзиното значење за народната просвета во Македонија.^[1]

Местоположба
Свети Ѓорѓи

Внатрешноста на црквата
македонска православна црква
Епархија	Повардарска
Архијерејско намесништво	Велешко

Координати	41°43′13.7″N 21°47′22.7″E / 41.720472° СГШ; 21.789639° ИГД / 41.720472; 21.789639
Место	Велес
Општина	Велес
Држава	Македонија
Општи податоци
Покровител	Свети Ѓорѓи
Изградба	XVIII век
Архитектонски опис

Црквата се наоѓа на ул. „Богдан Каракостев“ бр. 17 во населбата Прцорек,^[2] на северноисточната страна на Велес. По надворешниот изглед не се разликува од куќите околу неа, но внатре е нормална црква со олтар, иконостас и повеќе икони. Нема точни податоци за времето на нејзината изградба. Според едни извори таа е изградена во 1740 г. а според други во 1766 г. Вториот податок е земен од годината на една икона во црквата „Св. Богородица“ за која се смета дека е најстара икона во Велес.

Историско значење за македонската просвета

Во месноста Прцорек образованието се одвивало уште од XVIII век, водено од калуѓер и калуѓерка.^[2]

Во 1857 г. во оваа црква станала првото училиште во земјата во кое учело на македонскиот јазик и писмо според тврдењето на градските историчари. Тука предавал преродбеникот Јордан Хаџи Константинов-Џинот, и оваа скромна установа се смета за негов напор. Наставата се одвивала на два ката — на приземјето биле машките, а на горниот дел биле женските ученици. Тука се одржувале претставите на неговите драмски дела.^[2] Тогашните македонски просветари се соочувале со значителни потешкотии бидејќи наставата на македонски, како и поддршката за македонска национална свест биле забранувани и напаѓани од грчката, турската, бугарската интелегенција која имала цел да го претопи македонското население.^[3]

До 1905 г. црквата била имот на Рилскиот манастир, по што била запоставена.

Храмот се отвора за јавноста двапати во годината: за Ѓурѓовден на пролет и Свети Ѓорѓија на есен.^[2]