Хаплогрупа K1a1b1a (mtДНК)

Хаплогрупа K1a1b1a — човечка митохондријална ДНК (mtДНК) хаплогрупа.

Хаплогрупа K1a1b1a
Можно време на потекло4,800 ± 3,600 п.н.е.
Можно место на потеклоЕвропа
ПредокK1a1b1
Својствени мутации(114) 10978 12954 16234[1]

Подкладата на митохондријалната ДНК хаплогрупа K1a1b1a се наоѓа кај Ашкенази Евреите и другите популации. Тоа е подклада под хаплогрупата U'K.

Потекло

уреди

Според Географскиот проект на National Geographic, K1a1b1a има непознато потекло. Веб-страницата наведува: „Иако потеклото на оваа лоза не е јасно, таа е основачко население меѓу некои еврејски групи од дијаспората. Меѓу Ашкеназите Евреи, тоа е околу 19 проценти од мајчините лоза. Проценките за возраста на K1a1b1a варираат во зависност од користените стапки на мутации. Возраста на K1a1b1a е проценета на 4.800 ± 3.600 години, според Генографскиот проект.

Подкладата K1a1b1a е под хаплогрупата U'K и потекнува од K1a1b1, за која се смета дека е европска подклада стара 11.500 години со главно нееврејско потекло. Хаплогрупата К спаѓа во старата групација U8. Некои од баскијците од Шпанија и Франција спаѓаат во подкладата U8a во рамките на U8. K1a1b1a е подклада U8b во рамките на U8, со неколку низводно варијации.

Оци, мумија која беше пронајдена во септември 1991 година во Оцталските Алпи, е подклада K1ö за Оци. Оци има mtДНК маркер 10978 заедничко со популацијата Ашкенази и другите кои спаѓаат во подкладата K1a1b1a.

Една нова студија и неодамнешни ажурирања на дрвото mtДНК користи три маркери за дефинирање на K1a1b1a, (114), 10978 и 16234. Маркерот 12954 заедно со претходните три споменати маркери, се користат за дефинирање на нова mtДНК подклада наречена K1a1b1a1.[2] Оваа нова група се состои од луѓе кои се или Ашкенази или од не-ашкенази европско потекло.

Распространетост

уреди

10% од Европејците спаѓаат под хаплогрупата К. Се претпоставува дека подкладата претставува една од четирите главни основачки мајчински лоза („мајки-основачи“) на Ашкеназите Евреи кои заедно сочинуваат 45% од сите хаплотипови на Ашкенази mtДНК. Приближно 19% од Евреите Ашкенази со потекло од Полска се во mtДНК хаплогрупата K1a1b1a.[3] Сепак, K1a1b1a е пронајден и кај поединци без познато еврејско потекло, а објаснувањето ќе бара дополнително истражување. Генографскиот проект заедно со други истражувачки групи го истражуваат овој феномен. Хаплогрупата е дистрибуирана во Европа и Блискиот Исток.[4] Проценките сугерираат дека приближно 1.600.000 Евреи ширум светот би биле K1a1b1a.

Полето на генетската генеалогија и секвенционирањето на ДНК им дозволи на обичните луѓе да користат ДНК тестирање за да утврдат некои докази за нивното потекло на предците. Илјадници клиенти на ДНК на семејното стебло ги поднеле своите mtДНК секвенци за употреба во научни студии,[5] вклучувајќи ги и оние предводени од Бехар и Брук. Според тоа, врз основа на истражувањето на Бехар,[3] е воспоставена одредена врска помеѓу поткладата K1a1b1a и еврејското потекло. Покрај Ашкеназите Евреи, K1a1b1a се наоѓа и во повеќе заедници на сефардски Евреи од Турција и југоисточна Европа, вклучувајќи ја и Македонија,[6] заедно со Евреите Багдади од Индија[6] и Евреите Парадеси од Индија.[7] Присутен е и кај народот Ксуета во Шпанија.[8] Поимот за ромско потекло за K1a1b1a е невозможен, со оглед на многу поголемата генетска разновидност на K1a1b1a кај Евреите и фактот дека оваа хаплогрупа веќе била широко распространета кај еврејските популации до 14 век. Присуството на K1a1b1a кај Ромите во Полска[9] е резултат на интрогресија во ромско население.

Верзијата 3 на Ван Овеновото Phylotree го дефинира K1a1b1a со високо полиморфната 114 во втората хиперпроменлива област, 10978 и 12954 во областа за кодирање и 16234 во првата хиперпроменлива област. Ова е поддржано од се поголем број примероци на <i>GenBank</i>. Сепак, 12954 не е потребен за да се дефинира K1a1b1a од 2013 година и како што е споменато погоре, се користи за дефинирање на K1a1b1a1.[2]

Поднесоци на GenBank
GenBank ID Потекло Етничка припадност
DQ301789 непознато Ашкенази
DQ301795 непознато Ашкенази
DQ301802 непознато Ашкенази
DQ301803 непознато Ашкенази
DQ301805 непознато Ашкенази
DQ301813 непознато Ашкенази
EU052292 непознато непознато
EU170362 непознато непознато
EU259709 непознато непознато
EU327782 Житомир, Украина Украинци
EU523126 непознато непознато
EU862197 САД Европејци
EU926147 САД Евреи
FJ228404 Фалтичени, Романија Ашкенази
FJ938288 Брест, Белорусија Ашкенази
GU320192 САД Романци
GU571200 Франкфурт, Германија Ашкенази
GU585492 непознато непознато
GU722599 Бон, Германија Ашкенази
GU723693 САД Ашкенази
HM101136 САД непознато
HQ667591 Будимпешта, Унгарија Ашкенази
HQ901176 САД Евреи
JN990448 САД Ашкенази
JQ702155 Унгарија непознато
JQ702245 U/N непознато
JQ702671 Украина Ашкенази
JQ702676 Узбекистан Ашкенази
JQ702755 Полска непознато
JQ702780 Белорусија Ашкенази
JQ702859 Литванија непознато
JQ702945 Русија Ашкенази
JQ703012 Русија Ашкенази
JQ703069 непознато Ашкенази
JQ703165 непознато непознато
JQ703308 непознато непознато
JQ703485 непознато непознато
JQ703662 Украина непознато
JQ703855 Германија непознато
JQ704216 непознато непознато
JQ704654 Германија непознато
JQ704812 непознато непознато
JQ705016 Полска Ашкенази
JQ705204 Германија непознато
JQ705568 Украина Ашкенази
JQ705628 Украина Ашкенази
JQ705745 Литванија Ашкенази
JQ705951 непознато Ашкенази
JQ705979 непознато непознато
JQ706006 непознато непознато
JX153534 Данска непознато
KC878724 Италија непознато
KC914580 САД Ашкенази
KF435080 САД Евреи
KM047228 Полска непознато
KR491936 САД Ашкенази
KT946594 Велика Британија непознато
KX350098 Шпанија непознато
KY782247 Полска непознато
MH120573 Полска непознато
MH120671 Полска непознато
MN176259 Полска непознато
MZ386799 САД непознато
MZ387869 САД непознато
PP153372 Мумбај, Индија Евреи (Багдад)

Може да се препознае во примероци само со хиперпроменливи според следните суштински мутации:

  • Хиперпроменлива област 1: 16224C, 16234T, 16311C, 16519C
  • Хиперпроменлива област 2: 073G, 263G, 315.1C, 497T

Предмодерни K1a1b1a примероци

уреди
Средновековни Евреи
ID Потекло Етничка припадност Период Автор(и)
I13861 Ерфурт, Германија Ашкенази Евреин (Ерфурт-МЕ) 14 век Валдман, С. и сор.
I13862 Ерфурт, Германија Западнокнански еврејски (Ерфурт-ЕУ) 14 век Валдман, С. и сор.
I13866 Ерфурт, Германија Западнокнански еврејски (Ерфурт-ЕУ) 14 век Валдман, С. и сор.
I13867 Ерфурт, Германија Ашкенази Евреин (Ерфурт-МЕ) 14 век Валдман, С. и сор.
I13870 Ерфурт, Германија Ашкенази Евреин (Ерфурт-МЕ) 14 век Валдман, С. и сор.
I14736 Ерфурт, Германија Ашкенази Евреин (Ерфурт-МЕ) 14 век Валдман, С. и сор.
I14741 Ерфурт, Германија Ашкенази Евреин (Ерфурт-МЕ) 14 век Валдман, С. и сор.
I14846 Ерфурт, Германија еврејски 14 век Валдман, С. и сор.
I14851 Ерфурт, Германија Ашкенази Евреин (Ерфурт-МЕ) 14 век Валдман, С. и сор.
I14899 Ерфурт, Германија еврејски 14 век Валдман, С. и сор.
I14903 Ерфурт, Германија Ашкенази Евреин (Ерфурт-МЕ) 14 век Валдман, С. и сор.

Значајни поединци со Хаплогрупа K1a1b1a

уреди
  • Пејачот и пијанист Хари Коник Џуниор[10]
  • Актерката и пејачка Товах Фелдшух[11]
  • Новелистот и новинар Кит А. Гесен[12]
  • Радиодифузер и новинар Рамона Ковал[13]
  • Футуристот Доналд Прел

Подклади

уреди

Дрво

уреди

Ова филогенетско дрво на хаплогрупата К потклади се заснова на трудот на Манис ван Овен и Манфред Кајзер Ажурирано сеопфатно филогенетско дрво на глобалната варијација на човечката митохондријална ДНК и последователните објавени истражувања. Поновите истражувања дополнително го ажурираа филогенетското дрво на подкладите на хаплогрупата К.[2] Сепак, подкладата K1a1b1a1 допрва треба да биде одобрена и не се појавува во Build 17 PhyloTree од 18 февруари 2016 година.

  • K1a1b1 11470G
    • K1a1b1a 10978G 12954C 16234T
    • K1a1b1b 593C 2483C
      • K1a1b1b1 789C 11620G
    • K1a1b1c 5585A 16222T
    • K1a1b1d 14388G 16092C 16223T
    • K1a1b1e 9932A
    • K1a1b1f 4823C 6528T 8842C
    • K1a1b1g 5583T 12007A

Наводи

уреди
  1. van Oven M, Kayser M (Feb 2009). „Updated comprehensive phylogenetic tree of global human mitochondrial DNA variation“. Human Mutation. 30 (2): E386–94. doi:10.1002/humu.20921. PMID 18853457. S2CID 27566749.
  2. 2,0 2,1 2,2 „A substantial prehistoric European ancestry amongst Ashkenazi maternal lineages“. Nat Commun. 4: 2543. 2013. Bibcode:2013NatCo...4.2543C. doi:10.1038/ncomms3543. PMC 3806353. PMID 24104924.
  3. 3,0 3,1 „The matrilineal ancestry of Ashkenazi Jewry: portrait of a recent founder event“. American Journal of Human Genetics. 78 (3): 487–97. Mar 2006. doi:10.1086/500307. PMC 1380291. PMID 16404693.
  4. Hurst, William R. „mtDNA Haplogroup K: K1a1b1a Subclade Haplotypes“. mtDNA Haplogroup K Project. Архивирано од изворникот (JPG) на 2015-11-22.
  5. Hurst, William R. „A history of the early days of this project“. mtDNA Haplogroup K Project.
  6. 6,0 6,1 Brook, Kevin Alan (2022). The Maternal Genetic Lineages of Ashkenazic Jews. Academic Studies Press. стр. 72. doi:10.2307/j.ctv33mgbcn. ISBN 978-1644699843.
  7. Chaubey, Gyaneshwer; Singh, Manvendra; Rai, Niraj; Kariappa, Mini; Singh, Kamayani; Singh, Ashish; Singh, Deepankar Pratap; Tamang, Rakesh; Rani, Deepa Selvi (2016-01-13). „Genetic affinities of the Jewish populations of India“. Scientific Reports. 6: 6, Supplementary Table 5. Bibcode:2016NatSR...619166C. doi:10.1038/srep19166. PMC 4725824. PMID 26759184.
  8. Joana F. Ferragut; Cristian Ramon; Jose A. Castro; António Amorim; L. Alvarez; A. Picornell (8 December 2020). „Middle Eastern genetic legacy in the paternal and maternal gene pools of Chuetas“. Scientific Reports. 10 (1): 21428. Bibcode:2020NatSR..1021428F. doi:10.1038/s41598-020-78487-9. PMC 7722846 Проверете ја вредноста |pmc= (help). PMID 33293675 Проверете ја вредноста |pmid= (help).
  9. Grzybowski, Tomasz; Malyarchuk, Boris A.; Derenko, Miroslava V.; Perkova, Maria A.; Bednarek, Jarosław; Woźniak, Marcin (2007). „Complex interactions of the Eastern and Western Slavic populations with other European groups as revealed by mitochondrial DNA analysis“. Forensic Science International. Genetics. 1 (2): 141–147. doi:10.1016/j.fsigen.2007.01.010. PMID 19083745.
  10. Gates Jr., Henry Louis (2015). Finding Your Roots: The Official Companion to the PBS Series. The University of North Carolina Press. стр. 18.
  11. Празен навод (help)
  12. Gessen, Masha (2008). Blood Matters: From BRCA1 to Designer Babies, How the World and I Found Ourselves in the Future of the Gene. Houghton Mifflin Harcourt. стр. 55.
  13. Koval, Ramona (2015). Bloodhound: Searching For My Father. Text Publishing. стр. 183.

Надворешни врски

уреди