Тој

Примери
→ Тој беше го искршил прозорот. → Тој што ќе игра на натпреварот ќе добие бесплатна маица.

Тој е лична заменка за трето лице еднина од машки род во македонскиот јазик. Оваа лична заменка се користи да се означи или посочи некоја именка од машки род^[1], која и не мора да е присутна во моментот на зборување.

Лични заменки

Личната заменка „тој“ се користи како подмет во реченицата, односно да се означи лицето кое го врши дејството и лицето за кого се однесува нешто. Останатите форми за трето лице машки род може да се видат во следнава табела, која патем ги наведува сите заменки во македонскиот јазик:

Лични заменки
број	лице		подмет	присвојна заменка и придавка	директен предмет		индиректен предмет
					директен предмет		без предлози		со предлози
					долга	кратка	долга	кратка присвојна	со предлози
еднина	I		јас	мој/ моја/ мое/ мои	мене	ме	мене	ми	мене
	II		ти	твој/ твоја/ твое/ твои	тебе	те	тебе	ти	тебе
	III	м.р.	тој	негов/ негова/ негово/ негови	него	го	нему	му	него
		ж.р.	таа	нејзин/ нејзина/ нејзино/ нејзини	неа	ја	нејзе	ѝ	неа
		с.р.	тоа	негов/ негова/ негово/ негови	него	го	нему	му	него
множина	I		ние	наш/ наша/ наше/ наши	нас	нè	нам	ни	нас
	II		вие	ваш/ ваша/ ваше/ ваши	вас	ве	вам	ви	вас
	III		тие	нивен/ нивна/ нивно/ нивни	нив	ги	ним	им	нив

Потекло

Старословенската форма еквивалентна на македонската „тој“ е ' '. Така, оваа македонска лична заменка не е слична со останатите заменки за трето лице на останатите словенски јазици, како: on на полски, словачки, чешки, словенечки, српски, хрватски, босански и црногорски, той на бугарски, wón на лужичкосрпски, он на руски, ён на белоруски и він на украински.^[2]

Освен на македонски и бугарски, во сите останати словенски јазици заменката директно потекнува од старословенската форма. Македонската заменка „тој“ настанала со потсилување на старите едносложни заменски морфеми со партикули, сè со цел да се закрепи нивната изразеност. Заменката „тој“ потекнува од старословенската показна ' ', но проширена со дополнителни гласови за позацврстена изразеност.^[3]

Употреба

Во македонскиот јазик оваа заменка се користи за означување или посочување на именка од машки род. Во некои дијалекти се користи и старословенската форма он.

Поврзано

Наводи

↑ Речник на македонскиот јазик: тој на makedonski.gov.mk
↑ Лични заменки во словенските јазици, на англиски.
↑ Конески, Блаже (1967), Историја на македонскиот јазик, Скопје, стр. 144

Оваа статија за македонскиот јазик е никулец. Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите.

[1] Речник на македонскиот јазик: тој на makedonski.gov.mk

[2] Лични заменки во словенските јазици, на англиски.

[3] Конески, Блаже (1967), Историја на македонскиот јазик, Скопје, стр. 144

[1]

[2]

[3]