Сигурд Змија-во-око
Сигурд Змија-во-око (старонордиски: Sigurðr ormr í auga) или Сигурд Аслаугсон ― полулегендарен викиншки воин и дански крал активен од средината до крајот на 9 век. Според повеќе извори на сагите и скандинавските истории од 12 век и подоцна, тој е еден од синовите на легендарните викинзи Рагнар Лодброк и Аслауг.[1] Неговиот историски прототип можеби бил данскиот крал Зигфред кој владеел накратко во 870-тите години.[2] Генеалогиите на норвешките кралеви од средниот век го именуваат како предок на Харалд Ферхер и го користеле наводното потекло на неговата мајка Волсунг за да создадат потекло помеѓу Харалд и неговите потомци и Один.
Биографија
уреди„Змија-во-око“ како дел од името на Сигурд означува физичка одлика. Роден е со белег во окото, опишан како ликот на уробор (змија што си ја гризе опашката).
Според „Сагата на Рагнар Лодброк“, додека Сигурд бил само момче, неговите полубраќа Ерик и Агнар биле убиени од шведскиот крал Ејштајн Бели (исто така познат како Остен). Кога Аслауг ја слушна веста за смртта на Ерик и Агнар, иако таа не била нивна мајка, плачел крв и побарал од другите синови на Рагнар да се одмаздат за нивните мртви браќа. Бидејќи шведскиот крал ја контролирал Упсала и светата крава по име Сибилја, Ивар Бескостниот верувал дека боговите се на страната на Ејнстајн и се плашел од магијата што владеела таму. Меѓутоа, кога неговиот помлад брат, тригодишниот Сигурд Змија во око, сакал да го нападне Ејнстајн, браќата се предомислиле. Згрижениот татко на Сигурд собрал пет долги бродови за него. Хвицерк и Бјорн Ајронсајд собрале 14, а Аслауг и Ивар Бескостниот тргнале со по 10 бродови секој, и заедно му се одмаздиле на Ејнштајн.[3]
Данскиот историчар Саксо Граматик раскажува дека Сигурд, како млад човек, бил близок со својот татко и извесно време престојувал во Шкотска и на Шкотските Острови. Откако викиншката војска на Рагнар ги убила локалните грофови, Сигурд и неговиот брат Радбард биле назначени за подвладетели на овие територии. Подоцна во животот Сигурд и неговите браќа го придружувале Рагнар на опасна експедиција низ Русија до Дарданели.[4]
Смртта на Рагнар Лодброк и Големата паганска армија
уредиПовеќето од легендарните извори велат дека кралот Ала Нортумбриски го убил Рагнар Лодброк, околу 865 година, фрлајќи го во јама со змии. Според традиционалните извештаи, Рагнар се смета дека извикал додека умирал: „Колку би грофтале младите свињи кога би знаеле што трпи старата свиња!“ Сигурд и неговите браќа и сестри наводно биле известени за судбината на нивниот татко од пратеник од Ала. Додека ја слушал веста, Сигурд наводно бил толку погоден што се исекол до коска со ножот што го држел во раката; неговиот брат Бјорн Ајронсајд наводно толку силно го зграпчил копјето што отпечатокот од неговите прсти останал во дрвото.[5] Сигурд и неговите браќа се заколнале дека ќе ја одмаздат смртта на Рагнар.
Во 865–866 година, викиншките водачи Ивар Бескостниот и Убе го преминале Северното Море со Големата армија. Традиционалните извештаи тврдат дека сите преживеани синови на Рагнар, освен Ивар, го започнале првиот напад врз кралството на Ала, кој бил неуспешен. Братот на Сигурд, Ивар Бескостниот, смислил стратегија во која Големата незнабожечка армија го окупирала Јорк, за да ја испровоцира Ала да се ангажира. Според планот на Ивар, Викинзите глумеле повлекување, што ја навело Ала да ги потцени. Според Приказната за синовите на Рагнар, дел од Сагите на Рагнар Лодброк, Ала бил фатен жив и потоа погубен од крвав орел.[6][7][8]
Потомци на Сигурд
уреди„Рагнарсонова епизода“ (Ragnarssona þáttr) наведува дека кога умрел неговиот татко, Сигурд ги наследил Зеланд, Сканија, Халанд, данските острови и Викен. Исто така, можно е тој одреден период да бил совладетел на Данска со неговиот брат Халфдан, бидејќи франкиските извори споменуваат одредени Зигфред и Халфдан како владетели во 873 година - имињата Сигурд и Зигфред често биле мешани во нордиската книжевност.[9] Тој можел да го наследи својот брат Халфдан Рагнарсон како единствен крал на Данска околу 877 година, кога Халфдан паднал во битка во Ирското Море. Данскиот викиншки крал наречен Зигфред, кој изгледа дека дотогаш останал без земја, бил убиен во Западна Франкија во 887 година; тој е сосема веројатно истата личност.[10] Сигурд се оженил со Блаја, ќерката на кралот Ала од Нортамбрија и имале две деца, Хартаканут и Аслауг Сигурдардотир, кој бил оженет со Хелге од лозата Даглинг.[11]
Наводи
уреди- ↑ „Þáttr Af Ragnars Sonum“ [Tale of Ragnar's sons]. Fornaldarsögur Norðurlanda (исландски). March 1998.
- ↑ Рори Мектурк, "Kings and kingship in Viking Northumbria",
- ↑ Tale of Ragnar's sons, Ch. 2
- ↑ The Danish History of Saxo Grammaticus, Book 9
- ↑ The Saga of Ragnar Lodbrok and His Sons, Ch. XVI
- ↑ McGuigan, Neil (март 2015). „Ælla and the Descendants of Ivar: Politics and Legend in the Viking Age“. Northern History. 52 (1): 20–34. doi:10.1179/0078172X14Z.00000000075. Посетено на 15 јануари 2023.
- ↑ „Den store hær 865–878“ [The Great Army 865–878]. Danmarkshistorien.dk (дански). 13 декември 2016. Посетено на 15 јануари 2023.
- ↑ Kessler, Peter (1 април 1999). „Anglo-Saxon Britain: The Kings of Northumbria“. The History Files. Посетено на 15 јануари 2023.
- ↑ Рори Мектурк, "Kings and kingship in Viking Northumbria"
- ↑ P. A. Munch (1852), Det norske Folks Historie, Vol. I:1. Christiania: Tonsberg, p. 642–648.
- ↑ Tale of Ragnar's Sons, погл. 5
Дополнителна книжевност
уреди- Waggoner, Ben (2009) The Sagas of Ragnar Lodbrok (The Troth) ISBN 978-0-578-02138-6
Надворешни врски
уреди- Приказната за синовите на Рагнар Архивирано на 7 декември 2012 г. - превод на Питер Тунстал