Википедија

Руски бокс

Руски бокс (руски - Кулачный бой Кулачини Момче „борба во тупаница, пугилизам“) е традиционален бокс со голи тупаници на Рус, а потоа и на Русија. Боксерите често тренираат со удирање кофи со песок за зајакнување на коските, и подготвени неколку минути пред борбите.

Лубок приказ на борбата со тупаници „Ѕид на Ѕид“ (Stenka na Stenku).

Историја

уреди

Најраните извештаи во врска со овој спорт датираат во 13 век.[1] Наводно, борба со тупаници се практикувала дури и пред христијанизацијата на Киевска Русија, на прославите посветени на Перун.[2]

Митрополитот Кирил, во 1274 година, создал уште едно од многуте воспоставени правила, прогласувајќи протерување од христијанството за секој од оние што се борат со тупаница и не пеат молитва или химна на погребот на некој што починал за време на една борба.[3] Самата влада никогаш не поддржувала, но и никогаш не се спротивставувала на борбите со тупаници.

Руските болјари го користеле спортот како масовна забава и ги стекнале најдобрите борци за натпревари.[4]

Борбите најчесто се одвивале во празнични времиња и во преполни места. Во зима се одвивале на мраз. Прво се бореле малите деца, а потоа секој пар бил повозрасен од претходниот, завршувајќи со последните и најзабележителни борци со тупаници.[5][6]

Во две наредби објавени во 1684 и 1686 година борбата со тупаници била забранета, но спортот продолжил да живее.[7][8]

Сите региони имале свои херои во спортот, но регионот со најпознати историски е Тула.[9][10]

Постојат документи во кои се вели дека Петар Велики сакал да организира борби со тупаници „за да ја покаже способноста на рускиот народ“.

Во 1751 година, се случила масовна борба со тупаници на улица во Санкт Петербург, која се најде во внимание на царицата Елизабета од Русија. После тоа, Царицата забранила организирање борби со тупаници на територијата на Москва и Санкт Петербург.[3]

За време на владеењето на Катерина Велика, популарноста во борбите со тупаници повторно растела, и се вели дека грофот Орлов и самиот бил добар борец со тупаници, па дури и поканувал познати борци со тупаници за да ги споредат силите.

Во 1832 година, Николај Први од Русија целосно ги забранил борбите во тупаници како „штетна забава“.[3]

Наследство

уреди

К.В. Градополов, тогаш најважниот советски специјалист во боксот, е автор на дело од 1941 година за употреба на соодветна техника при борба со тупаници. Во таа книга, тој понудил нова вежба, наречена „групен бокс“, и споменал дека станува збор за антички руски спорт (она за што зборуваше, беше верзијата „Стенка на Стенку“).[11]

Правила и видови

уреди

Секој регион во Русија вклучувал различни правила за разлика од спортот во боксот. На некои места се бореле со голи раце, додека на други ги растегнуваа ракавите над тупаниците. Имало случаи кога учесниците изневерувале ставајќи железо под ракавите.[12]

Постојат три вида на борба со руска тупаница: првиот е типот сингл, борба еден на еден; вториот тип е тимска борба позната и како „ѕид на ѕид“. Третото, „фати пад“, бил најмалку практикувано.[13][14] Имало неколку верзии на борба во сингл. Едната верзија била како модерен бокс, каде еден борец го погодува другиот каде што сака или може. Другата верзија е кога борците се менуваат наизменично. Бегањето од удар, одговарање на тоа не на ред и движење настрана не било дозволено; сè што можело да се направи е да се користат рацете за да се обиде да го заштити сопственото тело.[15] Победата може да дојде во неколку случаи: кога еден од борците ќе падне, до првата крв или додека еден од борците не се откаже.[16]

Борбата „ѕид на ѕид“ (со десетина до неколку стотици учесници) се изведувала строго според правилата и можела да трае со часови. Двата „ѕида“ имаа главен борец, кој служел како тактичар и командант. Самите „ѕидови“ биле тесни прави формации длабоки 3-4 редови. Биле извршени повторени напади, чија цел била да се истурка спротивниот „ѕид“ надвор од просторот за игра. Биле користени основни тактики, како што се кршење со употреба на тешки борци (кои обично ги држеле во резерва), опкружување, лажно повлекување и други; но по правило, тесното формирање на ѕид никогаш не се скршил. Тактиките исто така вклучуваа и планирање на битките. Борбите „ѕид на ѕид“, иако се изведуваа за забава, всушност беа близу до воена обука. На пример, познатиот етнограф В. Гилиаровски потсети дека за време на неговата доброволна служба во пешадиските полк војниците често се изведувале борби со тупаници ѕид-на-ѕид со фабрички работници.

Познатата фраза на руски јазик, „Не удирај човек кога е долу“, влече корени во тој спорт.[17]

Борба со тупаници во руската популарна култура

уреди
 
„Борба со тупаница“ (Момче Кулачини), слика на Виктор Васнецов .

Како со векови, борбите со тупаници биле толку популарни и биле дел од рускиот народен живот,[18] тие често се случувале во руската литература и уметност.

Најпознатото портретирање на руската тупаница е во поемата на Михаил Лермонтов, „Песната на трговецот Калашников“. Таму, борбата со тупаниц завзеемаат место како форма на честа двобој помеѓу опричник (државни полициски агент) и трговец. Забележително е дека, според Лермонтов, и двата лика користат борбени ракавици ('rukavitsy' - армирани белезници). Иако тоа може да биде пример за поетска лиценца, во песната се вели дека првиот поврзан удар на Калашников свиткал голем бронзен крст кој виси од вратот на неговиот противник, а вториот го скршил храмот на противникот, убивајќи го. Борбата се појавува и во операта Трговецот Калашников од Антон Рубинштајн (1880).

Во 19 век Сергеј Аксаков гледал познати борби со тупаници во замрзнатото езеро Кабан во Казан, а подоцна пишувал за нив во својата „Приказна за студентскиот живот“. Неколку децении подоцна, на истото езеро, младиот иден оперски пејач Феодор Чалиапин учествувал во слична борба: „Од едната страна дојдовме ние, Русите од Казан, од другата страна Татарите. Се боревме напорно без да жалиме за себе, но никогаш не ги прекршивме историските правила да не удриме некој што е веќе соборен, да не клоцаме и да не држиме железо на ракавите“.[19] Подоцна младиот Чалиапин бил нападнат во тепачка над девојче, но благодарение на неговата умешност во борбите со тупаници, тој победил. Тој напиша: „Тој скокна да ме победи, и иако се плашев од полицијата, ми помогна борбата со тупаници на замрзнатите езера во Казањ, и тој понижувачки изгуби“.[20]

Рускиот поет Сергеј Есенин во своите автобиографски белешки „За мене“ раскажал дека неговиот дедо го научил на борбата со тупаница.[21]

Еден од хероите во книгата „Крадец“ од советскиот романописец Леонид Леонов рече: „Во детството, тоа се случи, само во борби со тупаници најдов вистински пријатели. . . И никогаш не погреши! Затоа што само во борба излегува целата човечка природа“.

Беа изнесени тврдења дека руското благородништво претпочитало борби со тупаници пред двобои, но од друга страна се сугерира дека благородништвото всушност биле против борбите со тупаници и склопот на оружје.[22]

Поврзано

уреди

Наводи

уреди
Белешки
  1. ↑ Russian Fist Fighting. "Летописцы наши говорят об ней, еще в начале XIII в. [Our sources talked about it already at the 13th century.]"
  2. ↑ Sevostyanov, V. М.; Burtsev, G. А.; Pshenitsyn, А. V. (1991). Рукопашный бой [Russian Pugilism]. Moscow: Data Strom. стр. 190. ISBN 978-5-7130-0003-5.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 „The Russian Civilization“. К истории кулачных боёв. Архивирано од изворникот на May 19, 2007. Посетено на 28 August 2008. Грешка во наводот: Неважечка ознака <ref>; називот „Русская цивилизация“ е зададен повеќепати со различна содржина.
  4. ↑ Sakharov, Ivan P., Сказания русского народа, p. 129. "Было время, когда русские бояре, собравшись повеселиться, свозили из разных городов бойцов для потешения. [There was a time when Russian boyars when came together to have fun, brought from different cities fighters for fun.]"
  5. ↑ „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на 2008-08-22. Посетено на 2008-08-22. "лишь постепенно вводились в дело все более сильные отряды. Первыми выходили ребятишки, затем подростки, юноши, неженатые парни, а уж затем - взрослые мужчины. [Only after a while the strongest ones were brought. The first were the kids, then teens, then lads, and only then grown up men.] „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на January 17, 2008. Посетено на 2008-08-22.
  6. ↑ Labzyuk, Sergei, "Историческая справка: кулачный бой". "Бои происходили обыкновенно в праздничные дни и при жилых местах, а зимой чаще всего на льду. Сначала пускали вперед как бы застрельщиков, мальчишек. За ними мало-по-малу группировались более взрослые, но главная партия противников оставалась в резерве, особенно известные по своей силе и искусству бойцы. [The fights usually took place at holidays and in rural areas, and in winter most often on ice. First the boys were let in, and then more and more grown ups. The best fighters were kept for the end.]"
  7. ↑ Bain, Robert Nisbet (1897). The Pupils of Peter the Great: A History of the Russian Court and Empire from 1697 to 1740. Westminster: A. Constable and Co. стр. 89. ISBN 978-0-548-05007-1. ...Thus a Ukaz was issued to put a stop to the brutality of the Kulachny boi, or fist-fight. This popular game was not abolished, but those who chose to amuse themselves thereby, were to do so, in future, under police supervision ...
  8. ↑ Russian Fist Fighting. "Указами 1684 года ноября 2, 1686 года марта 19 и другими, строго воспрещались кулачные бои... Было время, что старики, воспламеняя умы молодых людей, несбыточными рассказами об удальстве бойцов, пробуждали в них страсть к кулачному бою." (With orders released in 1684, and 1686, Fist fights were forbidden... The old people, with their stories about the sport encouraged the young people to continue with it)
  9. ↑ Russian Fist Fighting. "Тульские бойцы и ныне славятся, но каждое место имело своих удальцов." (Tulas fighters were always glorious, but every place had its heroes)
  10. ↑ Sakharov, Ivan P., Сказания русского народа, p. 129. "Лучшими бойцами один на один считались тульские [The best fighters in one-on-one were considered Tula's fighters.]"
  11. ↑ „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на 2008-08-22. Посетено на 2008-08-22. "1941 году ведущий советский специалист по боксу К. В. Градополов рассказывал в своей книге о методах обучения воинов кулачному прикладному искусству. Предлагалось там такое необычное упражнение, как «групповой бокс». Автор прямо указывал, что «прообразом группового бокса (организованного и ограниченного определенными правилами) является русский самобытный народный спорт «стенка на стенку». (In 1941 the leading Soviet specialist in boxing K.V. Gradopolov told in his box about methods to teach soldiers how to fight with fists. He there offered a new exercise, 'group boxing'. He said there that the prototype of the 'group boxing' was the Russian folk sport "Wall on Wall"] „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на January 17, 2008. Посетено на 2008-08-22.
  12. ↑ Sakharov, Ivan P., Сказания русского народа, p. 129. "Часто случалось, что хитрые и слабые бойцы закладывали в рукавицы бабки-чугунки для поражения противников. [Often it occurred, that weak fighters inserted iron into their sleeves]"
  13. ↑ Sakharov, Ivan P., Сказания русского народа, p. 129. "Кулачные бои совершались разными видами. Более всех почитался: бой один на один, за ним—стена на стену, а менее всех сцеплялка-свалка. [There were different types of fist fighting. The most famous was a one-on-one, after that the wall on wall, and the least famous was the catch-drop."]
  14. ↑ „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на 2008-08-22. Посетено на 2008-08-22. "Кулачный бой практиковался у нас в трех формах: один на один («сам на сам»), стенка на стенку и «сцеплялка–свалка». [Fist fighting was practiced in three ways. One-on-one, wall on wall, and catch-drop."] „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на January 17, 2008. Посетено на 2008-08-22.
  15. ↑ Labzyuk, Sergei, "Историческая справка: кулачный бой". "Также существовал кулачный бой 'удар на удар' или 'раз за раз', когда противники наносили удары по очереди. Уклоняться от удара, отвечать на него, переступать ногами запрещалось, можно было лишь прикрыть руками наиболее уязвимые места. [There was also a fist fighting type 'hit on hit' or 'one for one', when the opponents gave punches on turn. Evading a punch, answering it not on turn, moving one's legs was not allowed. All could be done was to use the hands to try to protect the more painful areas]"
  16. ↑ Labzyuk, Sergei, "Историческая справка: кулачный бой". "Бились по различным правилам: - до сбивания на землю ударом (до трех сбиваний) - до первой крови - до сдачи противника и признания своего поражения. Также существовал кулачный бой 'удар на удар' или 'раз за раз', когда противники наносили удары по очереди. Уклоняться от удара, отвечать на него, переступать ногами запрещалось, можно было лишь прикрыть руками наиболее уязвимые места. [There were different types of rules. 1. Till one falls. 2. Till first blood. 3. Till one gives up.]"
  17. ↑ „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на 2008-08-22. Посетено на 2008-08-22. "Одно из правил кулачного боя стало даже пословицей, символизирующей русское благородство в бою: «Лежачего не бьют». [One of the rules of fist fighting even turned into a well-known phrase, which showed the Russian nobility: "Do not hit a man when he's down."] „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на January 17, 2008. Посетено на 2008-08-22.
  18. ↑ „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на 2008-08-22. Посетено на 2008-08-22. "Широчайшей географией кулачных боев, их повсеместным распространением объяснялось то, что кроме русских в них со временем стали принимать участие и представители иных национальностей, обитавших в России: древняя чудь, татары, мордовцы. И многие другие." (The wide territory the fist fight was practiced on brought the sport to other nations like the Tatars, Mordvins, and many others) „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на August 22, 2008. Посетено на 2008-08-22.
  19. ↑ „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на 2008-08-22. Посетено на 2008-08-22. "Еще в 1806 году С. Т. Аксаков наблюдал знаменитые кулачные бои в Казани, на льду озера Кабан, и впоследствии описал их в своем «Рассказе о студенческой жизни». А через восемь десятилетий в тех же боях азартно дрался великий русский артист Ф. И. Шаляпин. Уже увенчанный мировой славой, он делился дорогими его сердцу воспоминаниями: «Сходились с одной стороны мы, казанская Русь, с другой - добродушные татары. Дрались отчаянно, не щадя ни себя, ни противников. Но и в горячке яростной битвы никогда не нарушали установленных искони правил: лежачего не бить, присевшего на корточки - тоже, ногами не драться, тяжести в рукавицы не прятать»." „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на January 17, 2008. Посетено на 2008-08-22.
  20. ↑ „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на 2008-08-22. Посетено на 2008-08-22. "Однажды, когда Федор уже начал взрослеть, навыки кулачного боя выручили его в критической ситуации. Его несчастный соперник в любви - городовой - попытался было поколотить начинающего хориста, но тот вовсе не забыл, как хаживал в стенке на озере Кабан, и крепко проучил блюстителя порядка. «Он бросился бить меня. Но хотя я очень боялся полиции, однако опыт казанских кулачных боев послужил мне на пользу, и городовой был посрамлен»." „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на January 17, 2008. Посетено на 2008-08-22.
  21. ↑ „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на 2008-08-22. Посетено на 2008-08-22. "«Дедушка иногда сам поддразнивал на кулачку и часто говорил бабке: «Ты у меня, дура, его не трожь, он так крепче будет!». Так написал сам поэт в автобиографических заметках «О себе»." (Sometimes my grandfather teased me to fist fight and told my grandmother: "You, my stupid, don't touch him. That way he'll be tougher". That's what the poet himself wrote in the autobiographic notes "About Myself") „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на January 17, 2008. Посетено на 2008-08-22.
  22. ↑ Beltrame, Franca (2001). „On the Russian Duel: Problems of Interpretation“. The Slavic and East European Journal. 45 (4): 741–746. doi:10.2307/3086132. JSTOR 3086132. There was a claim brought up that the Russian nobility preferred fistfights over duels, which is a lie because they have seen fist fighting as disgraceful
Цитирани дела

Надворешни врски

уреди
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Руски_бокс&oldid=5132065“