Предмет-подмет-прирок

Предмет-подмет-прирок или предмет-подмет-глагол (меѓ. крат. OSV, од анг. object–subject–verb) е еден од збороредите кои се среќаваат во разни јазици во светот. Според овој редослед, на прво место во реченицата се наоѓа предмет, а потоа следува подметот или лицето и на крај доаѓа прирокот или глаголот. Пример за овој редослед е реченицата „Јаболко Томе јаде.“

збороред македонски
пример
застапеност
кај јазиците[1][2]
јазици
SOV Томе писмо носи. 45%
 
хинди, јапонски, латински
SVO Томе носи писмо. 42%
 
македонски, англиски, кинески
VSO Носи Томе писмо. 9%
 
хебрејски, ирски, запотечки
VOS Носи писмо Томе. 3%
 
фиџиски, малгашки
OVS Писмо носи Томе. 1%
 
апалајски, тамилски
OSV Писмо Томе носи. 0% јамамадиски, вараоански
Јазична типологија
морфолошка типологија
изолативен јазик
синтетичен јазик
полисинтетичен јазик
флективен јазик
аглутинативен јазик
морфосинтаксна типологија
морфосинтаксно порамнување
номинативно-акузативен јазик
ергативно-апсолутивен јазик
поделба на ергативност
австронезиско порамнување
активно-статичен јазик
тродолен јазик
номинативно-апсолутивен јазик
директно-спротивен јазик
синтаксен центар
улога тета
збороред
прирок-предмет
подмет-прирок-предмет
прирок-подмет-предмет
прирок-предмет-подмет
предмет-прирок
подмет-предмет-прирок
предмет-подмет-прирок
предмет-прирок-подмет
време-начин-место
место-начин-време

Јазиви со редослед OSV уреди

Овој редослед на зборовите е најслабо застапен меѓу јазиците. Повеќето од јазиците каде овој редослед е стандардна појава се од Амазонија, како што се шавантиски, јамамадискиот, апурињскиот, кајапскиот или надепскиот јазик.[3]

Апурињски пример:[3]:

anana nota apa
ананас јас носам
Јас носам ананас.

Овој редослед на зборовите може понекогаш да се сретне и кај останатите јазици, меѓу кои и македонскиот, за да се долови некоја стилска, граматичка или синтаксна форма.

Поврзано уреди

Наводи уреди

  1. Introducing English Linguistics International Student Edition by Charles F. Meyer
  2. Russell Tomlin, "Basic Word Order: Functional Principles", Croom Helm, London, 1986, page 22
  3. 3,0 3,1 O'Grady, W. et al Contemporary Linguistics (3rd edition, 1996) ISBN 0-582-24691-1