Мирко Марјановиќ

Мирко Марјановиќ (27 јули 1937 – 21 февруари 2006) бил српски политичар кој ја извршувал функцијата премиер на Србија од 1994 до 2000 година.

Биографија

Марјановиќ е роден на 27 јули 1937 година во Книн во големо работничко семејство со 7 деца, каде што завршил гимназија. Имал четири браќа и 2 сестри, а татко му Душан работел во локална фабрика, додека мајка му Марија била домаќинка.

Во сезоната 1955/56 играше како крило за фудбалскиот клуб ХНК Динара со седиште во Книн. Марјановиќ подоцна се преселил во Загреб каде што посетувал музичка академија која на крајот не ја завршил бидејќи се преселил да живее во Белград. Во 1960 година дипломирал на Економскиот факултет на Белград, поконкретно на отсекот за микроекономија. По дипломирањето, Марјановиќ се вратил во Книн бидејќи таму се вработил како надзорник во фабриката Твик. Оттаму, тој напредува на позицијата финансиски директор и на крајот преминува во металуршката фабрика во Зеница. Во 1973 година, тој се префрли во московската истурена станица Прогрес. До 1976 година, тој брзо напредуваше во рангот за да стане еден од директорите во Прогрес. Тој доста успешно се снајде со челичниот оддел на компанијата во Русија додека разви импресивна мрежа на влијателни пријатели и деловни партнери како Виктор Черномирдин (подоцна стана премиер на Русија) и Јуриј Брежњев, син на Леонид Брежњев. Подоцна во 1979 година, тој беше именуван за генерален директор на Прогрес, улога што ќе ја има до неговата смрт. Од 1989 до 1994 година беше претседател на извршниот одбор на ФК Партизан. Еден од неговите позабележителни потези додека беше на функцијата беше доведувањето на Предраг Мијатовиќ во клубот во декември 1989 година. Мијатовиќ, во тоа време млад перспективен играч од титоградскиот ФК Будуќност, беше многу блиску до потпис со Сплитскиот Хајдук кога Марјановиќ влезе и го убеди да дојде во Белград. По напуштањето на клубот, Марјановиќ беше прогласен за почесен претседател на Партизан.

Политичка кариера

Марјановиќ претходно беше член на владејачката партија на СФР Југославија до нејзиното распуштање во 1990 година, а набргу потоа стана член на Социјалистичката партија на Србија. Брзо се издигна низ рангот и по парламентарните избори во 1993 година беше избран од Милошевиќ за свој премиер. Некои од законите што беа донесени за време на неговиот мандат овозможија репресија на професори, студенти и новинари кои не го поддржуваа режимот на Милошевиќ.

На Марјановиќ и понатаму се гледа како на само продолжение на Слободан Милошевиќ кој во тоа време ја извршуваше функцијата претседател на Југославија. Извори од највисоките нивоа на Социјалистичката партија на Србија на Милошевиќ го опишаа начинот на работа на Марјановиќ во списанието Европљанин : „Премиерот Марјановиќ сугерира нешто – министрите не гласаат – а потоа Марјановиќ едноставно ја заклучува работата како што е договорено. Се разбира, Марјановиќ ништо не сугерира, ниту заклучува без претходно да се консултира со Милошевиќ.“ Вицепремиерот Воислав Шешељ индиректно ја потврди оваа оперативна процедура кога рече дека владините состаноци се секогаш добро подготвени и никогаш не траат подолго од 15-20 минути. Овој период од две години нашироко се смета за најбрутален додека Србија ја водеше Милошевиќ. Владата на Марјановиќ (со Шешељ како нејзин вицепремиер) усвои две од она што критичарите ги сметаат за најдраконските закони во српската политичка историја: Законот за универзитетот кој му ја одзеде автономијата на Универзитетот во Белград, отворајќи го патот за владата да инсталирање професори, декани и ректори, како и Законот за информации, кој имаше за цел да ги ограничи активностите на медиумите финансирани од политички непријатели; и покрај ова, медиумите одиграа значајна улога во државниот удар на 5 октомври 2000 година. Слично на неговиот прв мандат, Марјановиќ повторно седна на задното столче, оставајќи им го центарот на вниманието на поагресивните членови на неговиот кабинет како вицепремиерот Шешељ и министерот за информации Александар Вучиќ.

По Булдожерската револуција, тој поднесе оставка на 21 октомври 2000 година и беше заменет од преодната влада предводена од Демократската опозиција на Србија (ДОС), Социјалистичката партија на Србија (СПС) и Српското движење за обнова (СПО). Преодната влада постоеше до почетокот на јануари 2001 година, кога беше избрана нова влада по парламентарните избори во 2000 година.

Смртта

Тој почина на 21 февруари 2006 година, во Белград, на 68-годишна возраст, од засега непознати причини.