Меѓународна година на планетата Земја
Генералното собрание на Обединетите нации ја прогласило 2008 година за Меѓународна година на планетата Земја со цел да се зголеми свеста за важноста на науките за Земјата за унапредување на одржливиот развој.[1] УНЕСКО била назначена за водечка агенција. Активностите на годината се протегале во текот на три години 2006–2009 година.[2]
Цели
уредиГодината имала за цел да соберат 20,000,000$ од индустријата и владите, од кои половина требало да се потрошат за кофинансирање на истражување, а половина за теренски активности. Имала за цел да биде најголемиот досега меѓународен напор за промовирање на науките за Земјата.
Освен истражувачите, од кои се очекувало да имаат корист во рамките на Годишната програма за наука, главните целни групи за пошироките пораки на годината биле:
- Подобро информирање на носителите на одлуки и политичарите за тоа како научното знаење на Земјата може да се искористи за одржлив развој.
- За да и’ комуницира на јавноста што гласа, како научното знаење на Земјата може да придонесе за подобро општество.
- За да им помогнат на геолозите да го искористат своето знаење за различни аспекти на Земјата за доброто на светската популација.
Темите за истражување на годината, утврдени во десет проспекти за наука, биле избрани за нивната општествена важност, мултидисциплинарна природа и потенцијал за доближување. Годината имала дванаесет партнери основачи, 23 здружени партнери и била поддржана политички од 97 земји, што претставува 87% од светската популација. Годината била промовирана политички во УНЕСКО и во Обединетите нации во Њујорк од Народна Република Танзанија.
Годината ги охрабрила придонесите на истражувачите во рамките на десет одделни теми. Програмата за теренски работи работела на сличен начин, добивајќи понуди за поддршка од поединци и организации ширум светот.
Водител на проектот за Годината бил поранешниот претседател на IUGS, професор Едуардо Ф Џ де Мулдер. Со Годишниот научен комитет претседавал професорот Едвард Дербишир (Ројал Холовеј) и неговиот комитет за теренски работи бил д-р Тед Нилд (геолошко друштво од Лондон).
Проектот Меѓународна година на планетата Земја бил инициран заеднички од Меѓународната унија на геолошки науки (IUGS) и Образовната научна и културна организација на Обединетите нации (УНЕСКО). Во соопштението за печат на ООН: „Со нацрт за Меѓународната година на планетата Земја, 2008 година, што Комитетот го одобри без гласање на 11 ноември, Собранието ќе ја прогласи 2008 година за Меѓународна година на планетата Земја. Исто така, ќе ги назначи Образовната, научната и културната организација на Обединетите нации (УНЕСКО) да организира активности што треба да се преземат во текот на годината, во соработка со УНЕП и други релевантни тела на Обединетите нации, Меѓународната унија на геолошки науки и други здруженија и групи на науки за Земјата низ светот. Исто така, преку тој нацрт, Собранието ќе ги охрабри земјите-членки, системот на Обединетите нации и другите глумци да ја користат годината за да ја зголемат свесноста за важноста на науките за Земјата во постигнувањето одржлив развој и промовирање на локално, национално, регионално и меѓународно дејствување“.
Заднина
уредиПроектот бил поддржан од следниве партнери-основачи:
- Меѓународен сојуз за геодезија и геофизика (IUGG)
- Меѓународен географски сојуз (IUSS)
- Меѓународна програма за литосфера (ILP)
- Национален геолошки институт на Холандија (NITG-TNO)
- Геолошко друштво од Лондон
- Меѓународен центар за наводи и информации за почва (ISRIC)
- Конзорциум на Меѓународна асоцијација за инженерска геологија и животна средина(IAEG)
- Меѓународно друштво за механика на карпи (ISRM)
- Меѓународно друштво за механика на почвата и геотехника (ISSMGE)
- Меѓународна унија за кватернерни истражувања (INQUA)
- Американски геолошки институт (AGI)
- Американска асоцијација на геолози за нафта (AAPG)
- Американски институт за професионални геолози (AIPG)
Годината била поддржана и од 23 здружени партнери, вклучувајќи ги сите големи меѓународни гео-научни и други релевантни организации:
Цели
уредиНаведената цел на годината била:
Намалување на ризиците за општеството предизвикани од природни и од човечки опасности, намалување на здравствените проблеми со подобрување на разбирањето за медицинските аспекти на науката за Земјата, откривање нови природни ресурси и нивно ставање на располагање на одржлив начин, градење побезбедни структури и проширување на урбаните области, користејќи природни подземни услови, да се утврди нечовечкиот фактор во климатските промени, да се подобри разбирањето на појавата на природни ресурси за да се придонесе во напорите за намалување на политичката напнатост, откривање на длабоки и слабо достапни подземни ресурси, подобрување на разбирањето на еволуцијата на животот, зголемување на интересот во науките за Земјата во општото општество, охрабри повеќе млади луѓе да студираат наука за Земјата на универзитет.
Теми
уредиТемите за истражување за годината вклучуваат:
- Подземни води: резервоар за жедна планета?
- Природна катастрофа: минимизирање на ризикот, максимизирање на свеста
- Земја и Здравје: градење побезбедна средина
- Климатски промени: „камена лента“
- Природни ресурси Прашања: кон одржлива употреба
- Мегаградови: оди подлабоко, гради побезбедно
- Длабока Земја: од Земјина кора до Земјино јадро
- Океан: бездна на времето
- Почва: Жива кожа на Земјата
- Земјата и Животот: потекло на различноста
Излез и наследство
уредиКако дел од наследството на IYPE, биле формирани 80 национални и регионални комитети на Меѓународниот ден на Земјата за да соберат клучни фигури од различни организации во единствена кампања посветена на подигнување на свеста за науките на Земјата кај носителите на одлуки и јавноста.
Исто така била создадена иницијативата за млади науки за земјата (ДА), која обезбедувала платформа за млади професионалци во науките за Земјата. Иницирана од двајца италијански гео-научници, Дејвид Говони и Лука Микучи, започнала во 2007 година и брзо се развила на Глобалниот настан за започнување на IYPE во Париз во 2008 година, на кој биле поканети да учествуваат многу млади гео-научници. Оттаму, ДА иницијативата се проширила, на крајот донела формална структура, мрежа на организации за поддршка (вклучувајќи го и Меѓународниот ден на Земјата) и покана од кинеската влада да биде домаќин на првата меѓународна конференција за ДА во октомври 2009 година во Пекинг.
Започнал меѓународен проект за соработка познат како OneGeology, чија цел била да ги собере геолошките податоци од сите нации во дигитална база на податоци и на тој начин да ги трансформира во единствен компјутерски јазик, обезбедувајќи бесплатен пристап до онлајн дигиталната геолошка мапа на светот во размер 1:1 милиони. Таа иницијатива, предводена од Ијан Џексон од британскиот геолошки институт, се нашла под знамето на IYPE во 2007 година.
Поврзано
уредиНаводи
уреди- ↑ General Assembly на ООН Седница бр. 60 Resolution 192. A/RES/60/192 22 December 2005. посет. 17 септември 2008 г.
- ↑ International Year of Planet Earth: FAQ