Крива Река

Крива Река
Местоположба
Физички особености
Устие	Пчиња
Должина	75 км
Особености на сливот

Крива Река — најдолга (75 км), а по површина на сливот (1002 км²) најголема притока на реката Пчиња.^[1] Извира на Осоговските Планини, северно од Царев Врв (2085 м),^[2] на надморска височина од 1932 м, а во Пчиња се влева кај Клечевце, на надморска височина од 294 м. Од изворишниот дел до вливот на Киселичка Река (на 18 км од изворот), Крива Река првин тече кон север и северозапад, а потоа нагло го менува правецот и продолжува да тече кон југозапад.

Речна долина

Долината на Крива Река е композитна, при што се сменуваат неколку клисурски делови (Жидиловско-Паланечка, Псачка, Маркова, Вакуфска Клисура) со ерозивни проширувања (Уземско, Трновечко, Средоречко) и котлини (Славишка, Кумановска). До село Опила, долината на Крива Река претежно е всечена во кристалести карпи (гнајсеви, микашисти, хлоритски, мусковитски шкрилци), а низводно до село Бељаковце главно е всечена низ терцијарни вулканити: андезити, игнимбрити, туфови, бречи и др. Од село Бељаковце до самиот влив во Пчиња, долината на Крива Река е всечена во еоцени (марински) седименти: песочници и плочести варовници.

Речен слив

Сливот на Крива Река има неправилна правоаголна форма и зафаќа површина од 1002 км². Се протега во доминантен правец исток-североисток запад-југозапад, при што минималната должина на сливот (од врвот Руен, 2252 м) до вливот на Крива Река во Пчиња (294 м), изнесува 55 км, а максималната должина (по водотекот), изнесува 79 км. Сливот на Крива Река се одликува со мала пошуменост, особено во западните (палеовулкански) делови, како и на јужните падини на Герман и Билино. Обесшуменоста на сливот условува значително површинско истекување за време на врнежи, поради што најголем дел од водотеците имаат пороен карактер и доста променлив протек во годината. За да се подобри состојбата и да се намали ерозивноста, во втората половина на XX век се вршени пошумувања, но на релативно мала површина и без соодветна динамика. Затоа, добиените резултати битно не се одразуваат врз современата состојба.

Хидрографска мрежа

Крива Река има развиена хидрографска мрежа, која ја чинат над 600 постојани, периодични и повремени водотеци со вкупна должина од околу 1400 км. Од тој број, 14 водотеци се подолги од 10 км, а од нив 11 се директни притоки на Крива Река и тоа: Киселичка Река, Габерска Река, Рашка Река, Ранковечка, Ветуничка Река, Дрзава (или Руѓинска Држава) и Живуша, кои се десни притоки и Дурачка Река, Кратовска Река, Повишница и Врлеј кои се леви притоки.