Ирска (ирски: Éire; шкотски: Airlann; англиски: Ireland) се наоѓа на Северниот Атлантик западно од Велика Британија. од која е одвоен ос Северниот Проток, поточно Ирското Море и Светигеоргиевиот Проток. Другото е по величини помеѓу Британските Острови. Во Европа е трет, а во светот е двесетти остров по големина.[1]

Ја сочинуваат покраините: Алстер, Манстер, Конот и Ленстер. Вкупно на островот има 32 единици. Политичкни, Ирска е поделена измеѓу Република Ирска, која зафаќа пет-шест острови, и Северна Ирска, делот на Обединетото Кралство, кој го зафаќа останатиот дел на североисточниот дел на островот. Бројот на граѓани изнесува околу 6,4 милиони во Република Ирска додека нешто повеќе од 1,8 милиони коишто живеат во Северна Ирска.

Релјефот на островот го карактеризираат ниски планини кои го опкружуваат центарот, со неколку пловни реки кои се протегаат во внатрешноста. Островот има бујна вегетација, како последица блага но променлива океанска клима, кои не ја карактеризираат екстремната клима. Густите шуми го прекривале островот сè до ова време. Шумите во 2013 година заземале единаесет проценти од островот, додека во европскиот просек се смета приесет и пет проценти. Во Ирска има 36 домородни видови на цицачи.

Луѓето ја продолжиле Ирска околу 8000 години. Келти владеел со овој остров од првиот век во новата ера до 17 век. Христијанството на островот е спроведено од петитот век. После инвазијата на Норман во 12 век, Англија пробувала да го совлада островот, меѓутоа, тоа го успеала тек после Тјудоровиот поход во 16 и 17 век. Овие случувања донеле до доаѓање на колонисти од Британија. Во последната деценија од 17 век, почнала да се спроведува политика таканаречена протестаска надмоќ (англ. Protestant Ascendancy) со цел да се осиромашат повеќето од католиците и протестански десиденти. Таа е продолжена и во XVIII век. Ирска во 1801 година станала дел од Обединетото Кралство, Велика Британија и Ирска. Ирската војна за независност во почетокот на XX век довела до поделување на островот, за да се направи Ирска како слободна држава, и Северна Ирска, која останала дел од Обединетото Кралство. После политичниот спорзум од 1998 година дошло до смирување на тензијата. Годината 1973 двата дела од Ирска станале дел од Европската економска заедница. Ирската култура имала голем впечаток на другите култури, посебно кинжевност, и нешто во мали мерки од науката и образованието.

Наводи

уреди
  1. „Islands by Area“. UN System-Wide Earthwatch. United Nations Environment Programme. 18 February 1998. Архивирано од изворникот на 2015-12-01. Посетено на 30 August 2008.