Договор од Цариград (1913)
Договорот од Цариград — договор меѓу Отоманското Царство и Царство Бугарија потпишан на 29 септември 1913 година по Втората балканска војна во османлиската престолнина Цариград.[1]
 | |
| Тип | Мировен договор |
|---|---|
| Потпишан | 1913 |
| Место | Цариград |
| Странки |  отоманско Царство  Царство Бугарија |
| Јазици | бугарски, отомански |
Позадина уреди
Во Првата балканска војна, сојузничките сили на Бугарија, Србија, Грција и Црна Гора го победиле Отоманското Царство. Османлиите ги изгубиле речиси сите свои европски територии, освен една мала територија околу Мраморното Море со Лондонскиот договор.[2] Османлиите сепак биле во можност да ја обноват Источна Тракија за време на Втората балканска војна. Иако во Букурешт се воделе мировни разговори меѓу Бугарија и нејзините други соседи, Отоманското Царство не било повикано таму и водело одделни преговори што довеле до Цариградскиот договор.
Договор уреди
Условите на договорот биле:[3][4]
- Бугарија ги призна османлиските придобивки во Одрин, Керкларели и Дидимотика и околната територија.
- Отоманското Царство го отстапува пристаништето Дедеагач (денешен Александропол ) до Бугарија.
- Размената на земјиштето треба да заврши во рок од 10 дена.
- Армиите на границата ќе бидат демобилизирани во рок од три недели.
- Воените заробеници од обете страни ќе бидат ослободени.
- И политичките и економските врски меѓу двете земји ќе бидат обновени.
Последици уреди
Отоманското Царство и Бугарија биле сојузници преку Централните сили во Првата светска војна. Пред влегувањето на Бугарија во војната, османлиската влада одлучила да ја отстапи Димотека на Бугарија (веројатно за да ја убеди Бугарија да се вклучи во војната) по пат на бугарско-османлиската конвенција (1915). Сепак, Централните сили биле поразени во 1918 година и Бугарија ги загубила и Западна Тракија и Димотека во корист на Грција .
Договорот во голема мера ги дефинира денешните граници помеѓу Источна Тракија (Европска Турција), Бугарија и Грција. Според условите на Договорот на Севр, Турција требало да и ја отстапи скоро цела Источна Тракија на Грција, но предложените територијални промени биле поништени со победата на Турција над Грција во војната за независност и последователниот Договор од Лозана, со кој биле реафирмирани границите утврдени со Константинополскиот договор. (освен што промените наведени погоре).
Наводи уреди
- ↑ Anderson, Frank Maloy; Hershey, Amos Shartle (1918). „The Treaty of Constantinople, 1913“. Handbook for the Diplomatic History of Europe, Asia, and Africa 1870–1914. Washington, DC: National Board for Historical Service, Government Printing Office. стр. 443. Посетено на 26 September 2018.
- ↑ „Treaty of London“. Архивирано од изворникот на 1997-05-01. Посетено на 2021-02-15.
- ↑ A summary of treaties (in Turkish)
- ↑ Sina Akşin: Çağdaş Türkiye 1908–1980, Cem Yayınevi, İstanbul, 2008 ISBN 978-975-406-566-4 p. 50
Надворешни врски уреди
- „Treaty of Peace Between Bulgaria and Turkey, Signed at Constantinople September 16/29, 1913“. The American Journal of International Law. VIII (1, Supplement, Official Documents): 27–45. January 1914. doi:10.2307/2212404. JSTOR 2212404.