Валахади — етнички Македонци[2] со исламска вероисповед, живеејќи во Егејска Македонија. Народот денеска не е признает како свој посебен народ во Грција.

Валахади
Валахади во Вроштани во 1923 година
Вкупен број
3.000 - 100.000[1]

Историја уреди

 
Германска етничка карта на Македонија од 1892 г. Валахадите се обележани во жолто

Се смета, дека Валахадите се потомци на Македонски христијани, кој што го прифатиле исламот околу XVIII век. Во почетокот на XX век тие традиционално живеат во најјужните делови на Егејска Македонија – регионите на Лапчишта и Гребен по средниот тек на Бистрица. Според статистиката на Васил К'нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 година во Македонија има 14.373 Валахади. Според грчка статистика од 1904 година во Населица и Гребен на Серфиџенски санџак живеат 16.070 Валахади.[3][4] Околу втората половина од 20ти век, бројот на Валахади беше околу 17.000.

Валахадите се иселуваат од Грција во Турција по силата на Лозански договор од 1923 година, размена, којшто предвидува на населението меѓу двете страни по религиозен признак. Валахадите зборуваат вид на јазик што е мешавина на Турски, Грчки и Македонски нарекуван ромеика. Денеш ден бројот на Валахади се претежно во Источна Тракија – во градовите Кумбургас, Ќучук Чекмеџе, Чаталџа.

За краток период во бугарија имало едно Валахадичко село под името Љалево во Пирин но заради предрасудата на Бугарија кон Македонскиот народ во 1960 беше избришан од Бугарски рекорди и не беше класифициран како село.

Организации за Валахадите уреди

Вие се организации што се борат за правата на Валахадите

  • Партија за Пријателство, Еднаквост и Мир, политичка партија во Турција што се бори за правата на Валахадите.
  • Културно-солидарно Здружение Помак, политичка партија во Бугарија што се бори за правата на Помаци, Валахади и други муслимански народи во Балканот.
  • Грчкиот Хелсинки монитор, организација во Грција што се бори за правата на луѓе во Грција што не се од Грчко потекло.

Поврзано уреди

Наводи уреди

  1. Според последниот попис на грчката влада во 2021 година, населението на Западна Тракија, каде што живеат повеќето Валахади, изнесувало приближно 150.000 луѓе. Сепак, тешко е да се одреди точниот број на Валахади бидејќи грчката влада не собира податоци врз основа на етничка или верска припадност. Проценките за населението на Валахади се движат од неколку илјади до над 100.000 луѓе. Важно е да се забележи дека Валахадите, како и многу други малцински групи, се соочуваат со различни социјални, економски и политички предизвици, вклучувајќи дискриминација и ограничен пристап до ресурси.
  2. Institut za istorii͡a︡ (Bŭlgarska akademii͡a︡ na naukite) (1990). Исторически преглед Книги 7 - 12. Българско историческо дружество. стр. 25.
  3. Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 289. ISBN 954430424X.
  4. Κωνσταντίνος Σπανός. Η απογραφή του Σαντζακίου των Σερβίων, in: Ελιμειακά, 48 – 49, 2001.