Бабјак (растение)
Бабјак или лопен ― двегодишна билка, род познат со 250 видови од семејството струпници. Карактеристични се за Европа и Азија, со огромна разновидност на Средоземјето.[3][4] Четири видови на бабјакот се ендемски во Македонија.
| Бабјак | |
|---|---|
| |
| Лиснобрановиден бабјак, Verbascum sinuatum | |
| Научна класификација [ у ] | |
| Царство: | Растенија |
| клад: | Скриеносеменици |
| клад: | Евдикоти |
| клад: | Астериди |
| Ред: | Усноцветовидни |
| Семејство: | Scrophulariaceae |
| Род: | Verbascum Л. |
| Типски вид | |
| Verbascum thapsus [1] Л. | |
| Синоними[2] | |
| |
Опис
уредиБабјаците се двегодишни билки. Во првата година се развиваат лисјата, а втората година стеблото, кое е исправено и високо до 2 метри. Долните лисја се големи и влакнести, а цветовите се со жолта боја и се сместени на горниот дел на билката. Бабјакот расте на суви и необработени места.
Лековитост
уредиЗа лек се користат исушени цветови. Бабјакот се употребува како средство против кашлица, бронхитис, воспаление на дишните органи, грип, туберкулоза, болки во желудникот и цревата, хемороиди, чиреви и поткожни чиреви. Не смеат да употребуваат бремени жени, доилки и болни од рак.[5]
Видови
уредиСледните видови се прифатени од списокот на растенија (The Plant List):[6]
- Verbascum acaule (Bory & Chaub.) Kuntze
- Verbascum adeliae Heldr.
- Жлездестоцветен бабјак (Verbascum adenanthum) Bornm.
- Verbascum adrianopolitanum Podp.
- Verbascum agrimoniifolium Huber-Morath
- Verbascum anisophyllum Murb.
- Verbascum arcturus L.
- Verbascum argenteum Ten.
- Verbascum austriacum Schott
- Verbascum baldaccii Degen
- Verbascum banaticum Schrad.
- Verbascum barnadesii Vahl
- Verbascum bithynicum Boiss.
- Verbascum blattaria L.
- Verbascum boerhavei L.
- Verbascum boissieri (Heldr. & Sart. ex Boiss.) Kuntze
- Verbascum botuliforme Murb.
- Verbascum brevipedicellatum (Engl.) Hub.-Mor.
- Verbascum bugulifolium Lam.
- Verbascum calycosum Hausskn. ex Murb.
- Verbascum × candelabrum Kar. & Kir.
- Verbascum chaixii Vill.
- Verbascum chinense (L.) Santapau
- Verbascum creticum (L.f.) Cav.
- Verbascum cylindrocarpum Griseb.
- Verbascum cylleneum (Boiss. & Heldr.) Kuntze
- Verbascum daenzeri (Fauché & Chaub.) Fenzl
- Verbascum davidoffii Murb.
- Verbascum decorum Velen.
- Verbascum delphicum Boiss. & Heldr.
- Verbascum densiflorum Bertol.
- Verbascum dentifolium Delile
- Verbascum dieckianum Borbás & Degen
- Verbascum dingleri Mattf. & Stef.
- Verbascum drymophiloides Gritzenko
- Verbascum durmitoreum Rohlena
- Verbascum × edirnense Dane & G.Yılmaz
- Verbascum epixanthinum Boiss. & Heldr.
- Verbascum eriophorum Godr.
- Verbascum eskisehirensis Karavel., Ocak & Ekici
- Verbascum euboicum Murb. & Rech.f.
- Verbascum flavidum (Boiss.) Freyn & Bornm.
- Verbascum × gabrielianae Hub.-Mor.
- Verbascum georgicum Benth.
- Verbascum glabratum Friv.
- Verbascum glandulosum Delile
- Verbascum gnaphalodes M.Bieb.
- Verbascum graecum Heldr. & Sart.
- Verbascum guicciardii Heldr.
- Verbascum halacsyanum Sint. & Bornm. ex Halácsy
- Verbascum haraldi-adnani Parolly & Eren
- Verbascum hervieri Degen
- Херцогов бабјак (Verbascum herzogii) Bornm.
- Verbascum humile Janka
- Verbascum jankaeanum Pančić
- Verbascum laciniatum (Poir.) Kuntze
- Verbascum lagurus Fisch. & C.A.Mey.
- Verbascum lanatum Schrad.
- Verbascum lasianthum Boiss. ex Benth.
- Verbascum laxum Filar. & Jav.
- Verbascum leucophyllum Griseb.
- Лесновски бабјак (Verbascum lesnovoensis) Micevski
- Verbascum levanticum I.K.Ferguson
- Verbascum litigiosum Samp.
- Verbascum longifolium Ten.
- Verbascum lychnitis L.
- Македонски бабјак (Verbascum macedonicum) Kosonin & Murb.
- Verbascum macrocarpum Boiss.
- Verbascum macrurum Ten.
- Verbascum mallophorum Boiss. & Heldr.
- Verbascum megricum Huber-Morath
- Verbascum mucronatum Lam.
- Verbascum nevadense Boiss.
- Verbascum nicolai Rohlena
- Verbascum nigrum L.
- Verbascum niveum Ten.
- Verbascum nobile Velen.
- Verbascum nudicaule Takht.
- Verbascum oreophilum C. Koch
- Verbascum orientale (L.) All.
- Verbascum orphanideum Murb.
- Verbascum ovalifolium Donn ex Sims
- Verbascum ozturkii Karavel., Uzunh. & S.Çelik
- Verbascum × patris Bordz.
- Verbascum pelium Halácsy
- Verbascum pentelicum Murb.
- Verbascum phlomoides L.
- Verbascum phoeniceum L.
- Verbascum pinnatifidum Vahl
- Verbascum pseudonobile Stoj. & Stef.
- Verbascum pterocaulon Nyman
- Verbascum pulverulentum Vill.
- Verbascum purpureum (Janka) Hub.-Mor.
- Verbascum pyramidatum M.Bieb.
- Verbascum reiseri Halácsy
- Verbascum roripifolium (Halácsy) I.K.Ferguson
- Verbascum rotundifolium Ten.
- Verbascum × rubiginosum Waldst. & Kit.
- Verbascum rupestre (Davidov) I.K.Ferguson
- Verbascum salgirensis Soldano
- Verbascum samniticum Ten.
- Verbascum schachdagense Gritzenko
- Verbascum siculum Tod. ex Lojac.
- Verbascum sinaiticum Benth.
- Verbascum sinuatum L.
- Verbascum songaricum Schrenk
- Verbascum speciosum Schrad.
- Verbascum spinosum L.
- Verbascum suworowianum Kuntze
- Verbascum szovitsianum Boiss.
- Verbascum thapsus L.
- Verbascum undulatum Lam.
- Verbascum vandasii (Rohlena) Rohlena
- Verbascum varians Freyn & Sint.
- Verbascum virgatum Stokes
- Verbascum xanthophoeniceum Griseb.
- Verbascum zuccarinii (Boiss.) I.K.Ferguson
Наводи
уреди- ↑ Nathaniel Lord Britton & Addison Brown (1947). An Illustrated Flora of the Northern United States, Canada and the British Possessions from Newfoundland to the Parallel of the Southern Boundary of Virginia, and from the Atlantic Ocean Westward to the 102d Meridian. 3 (2. изд.). New York Botanical Garden. стр. 173.
- ↑ „USDA GRIN Taxonomy“. Посетено на 13 јануари 2018.
- ↑ Sotoodeh, Arash (2018). „Focusing on three Verbascum L. taxa (Scrophulariaceae) of the Flora of Iran“. Adansonia. 40 (13): 171. doi:10.5252/adansonia2018v40a13. S2CID 198148731.
- ↑ Sotoodeh, Arash (2015). Histoire biogéographique et évolutive des genres Verbascum et Artemisia en Iran à l'aide de la phylogénie moléculaire. France: Université Toulouse III - Paul Sabatier.
- ↑ Живко Најдовски; Лековити растенија - Ваш чудесен лек, Скопје
- ↑ „Verbascum“. The Plant List. Посетено на 13 јануари 2018.