Википедија

Алуминиум фосфид

хемиско соединение

Алуминиум фосфид ― високотоксично неорганско соединение со хемиска формула AlP, што се користи како полупроводник со широк опсег и фумигант. Ова безбојно цврсто тело обично се продава како сиво-зелено-жолт прав поради присуството на нечистотии кои произлегуваат од хидролиза и оксидација.

Алуминиум фосфид
Алуминиум фосфид
Други називи

Aluminum phosphide
Алуминиум(III) фосфид
Алуминиум монофосфид
Фостоксин
Фумитоксин

Назнаки
20859-73-8 Ок
ChemSpider 28171 Ок
EC-број 244-088-0
3Д-модел (Jmol) Слика
PubChem 30332
RTECS-бр. BD1400000
UNII E23DR6L59S Ок
ОН-бр. 1397 3048
Својства
Хемиска формула
Моларна маса 0 g mol−1
Изглед Жолти или сиви кристали
Мирис слично на лук
Густина 2.85 г/цм3
Точка на топење
reacts
Забранет појас 2.5 eV (недиректен)[1]
Показател на прекршување (nD) 2.75 (IR), ~3 (Vis) [1]
Структура
Кристална структура Цинкбленд
T2d-F43m
Тетраедарен
Термохемија
Ст. енталпија на
формирање ΔfHo298 		-164.4 kJ/mol
Стандардна моларна
ентропија So298 		47.3 J/mol K
Опасност
GHS-ознаки:
Пиктограми
 GHS02: ЗапаливоGHS06: ТоксичноGHS09: Опасност по животната средина
Сигнални зборови
 Опасност
Изјави за опасност
 H260, H300, H311, H330, H400
Изјави за претпазливост
 P223, P231+P232, P260, P264, P270, P271, P273, P280, P284, P301+P310, P302+P352, P304+P340, P310, P312, P320, P321, P322, P330, P335+P334, P361, P363, P370+P378, P391, P402+P404, P403+P233, P405, P501
NFPA 704
4
1
2
Температура на запалување {{{value}}}
Смртоносна доза или концентрација:
11.5 мг/кг
Безбедносен лист External MSDS
Дополнителни податоци
 Ок(што е ова?)  (провери)
Освен ако не е поинаку укажано, податоците се однесуваат на материјалите во нивната стандардна состојба (25 °C, 100 kPa)
Наводи
Директна синтеза и хидролиза на алуминиум фосфид.

Својства уреди

Кристалите на алуминиумот фосфид имаат темно сива до темно жолта боја и имаат цинкова кристална структура[2] со константа на решетка од 5,4510 Å на 300 К.[3] Тие се термодинамички стабилни до 1,000 °C.[4]

Алуминиум фосфид реагира со вода или киселини и ослободува фосфин:[5]

AlP + 3 H2O → Al(OH)3 + PH3
AlP + 3 H+ → Al3+ + PH3

Подготовка уреди

AlP се синтетизира со комбинација на елементите:[4][6]

4Al + P4 → 4AlP

Мора да се внимава да се избегне изложување на AlP на какви било извори на влага, бидејќи тоа создава токсичен гас фосфин. Фосфинот исто така претставува опасност од пожар, бидејќи е опасно пирофорно соединение, кое лесно се запалува во воздухот.

Употреба уреди

Како пестицид уреди

Алуминиум фосфидот се користи како родентоцид (против глодачи), инсектицид и фумигант (против габи) за складирани житни зрна. Се користи за убивање на мали штетни цицачи како што се кртови и глодачи. Таблетите или пелетите, познати како „апчиња за пченица“, обично содржат и други хемикалии кои развиваат амонијак кој помага да се намали потенцијалот за спонтано палење или експлозија на гасот фосфин.

AlP се користи и како фумигант и како орален пестицид. Како родентицид, пелети од алуминиум фосфид се обезбедуваат како мешавина со храна за консумирање од страна на глодачите. Киселината во системот за варење на глодачот реагира со фосфидот и создава токсичен гас фосфин. Други пестициди слични на алуминиум фосфид се цинк фосфид и калциум фосфид. Во оваа примена, алуминиум фосфид може да се сретне под различни брендови, на пр Quickphos, Celphos, Fostox, Fumitoxin, Phostek, Phostoxin, Talunex, Fieldphos и Weevil-Cide. Тој создава гас фосфин според следната хидролиза равенка.[6]

2 AlP + 6 H2O → Al2O3 ∙3 H2O + 2 PH3

Се користи како фумигант кога други пестицидни применувања се непрактични и кога се третираат структури и инсталации, како што се во бродови, авиони и силоси за жито. Сите овие структури можат делотворно да се затворат или затворат во мембрана што не пропушта гас, а со тоа да ги содржи и концентрира испарувањата од фосфин. Фумигантите исто така се нанесуваат директно во глодачски дупки.[7]

Полупроводнички примени уреди

Индустриски, алуминиум фосфидот е полупроводлив материјал кој обично се прави легура со други бинарни материјали за примена во уреди како што се светлечки диоди (на пр. алуминиум галиум индиум фосфид).[8]

Токсикологија уреди

Високо отровниот алуминиум фосфид се користи за самоубиство.[9] Фумигација предизвикала и ненамерни смртни случаи.[10][11][12] Позната како „таблета за ориз“ во Иран, поради неговата употреба за зачувување на оризот, често има инциденти на случајна или намерна смрт. Има кампања на Иранската организација за судска медицина да престане да се користи како пестицид.[13][14]

Рециклирањето на искористените контејнери од алуминиум фосфид предизвикала смрт на тројца членови на семејството во Алкала де Гвадаира, Шпанија. Биле чувани во пластични вреќи во нивната бања. Смртта настанала случајно поради реакција на алуминиум фосфид со вода или влага и станува фосфин, што довело до нивна смрт за неколку часа.[15]

Труењето со алуминиум фосфид се смета за проблем од широк размер во индискиот потконтинент.[16][17]

Наводи уреди

  1. ↑ 1,0 1,1 Berger, L. I. (1996). Semiconductor Materials. CRC Press. стр. 125. ISBN 0-8493-8912-7.
  2. ↑ Van Zeghbroeck; B. J. (1997). „Bravais Lattices; Zincblende Lattice“. University of Colorado.
  3. ↑ „Lattice Constants“. SiliconFarEast.com. 2004. Посетено на 27 јуни 2022.
  4. ↑ 4,0 4,1 White, W. E.; Bushey, A. H.; Holtzclaw, H. F.; Hengeveld, F. W. (1953). Bailar, J. C. (уред.). Aluminum Phosphide. Inorganic Syntheses. 4. стр. 23–25. doi:10.1002/9780470132357.ch7. ISBN 978-0-470-13235-7.
  5. ↑ Holleman, Arnold Frederik; Wiberg, Egon (2001), Wiberg, Nils (уред.), Inorganic Chemistry, Преведено од Eagleson, Mary; Brewer, William, San Diego/Berlin: Academic Press/De Gruyter, ISBN 0-12-352651-5
  6. ↑ 6,0 6,1 White, W. E.; Bushey, A. H. (1944). „Aluminum Phosphide – Preparation and Composition“. Journal of the American Chemical Society. 66 (10): 1666. doi:10.1021/ja01238a018.
  7. ↑ „Rodenticides“, Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley-VCH
  8. ↑ Corbridge, D. E. C. (1995). Phosphorus: An Outline of its Chemistry, Biochemistry, and Technology (5. изд.). Amsterdam: Elsevier. ISBN 0-444-89307-5.
  9. ↑ „Millionaire's death sparks poison scare“. BBC News. 10 октомври 2002. Посетено на 27 јуни 2022.
  10. ↑ „Fumes kill two Danes in Jeddah“. BBC News. 2009-02-24. Архивирано од изворникот на 25 февруари 2009. Посетено на 27 јуни 2022.
  11. ↑ „Family loses 2nd child in suspected pesticide poisoning“. KSL-TV. 9 февруари 2010. Архивирано од изворникот на 11 февруари 2010. Посетено на 27 јуни 2022.
  12. ↑ „4 children dead in Texas in pesticide spraying incident“. CBS News. 2 јануари 2017. Посетено на 27 јуни 2022.
  13. ↑ Shadnia, S.; Sasanian, G.; Allami, P.; Hosseini, A.; Ranjbar, A.; Amini-Shirazi, N.; Abdollahi, M. (2009). „A Retrospective 7-Years Study of Aluminum Phosphide Poisoning in Tehran: Opportunities for Prevention“. Human & Experimental Toxicology. 28 (4): 209–213. doi:10.1177/0960327108097194. PMID 19734272.
  14. ↑ Mehrpour, O.; Singh, S. (2010). „Rice Tablet Poisoning: A Major Concern in Iranian Population“. Human & Experimental Toxicology. 29 (8): 701–702. doi:10.1177/0960327109359643. PMID 20097728.
  15. ↑ „La familia de Alcalá de Guadaira murió tras inhalar plaguicida“. La Vanguardia. Agencia EFE. 3 февруари 2014. Посетено на 27 јуни 2022.
  16. ↑ Siwach, SB; Gupta, A (1995). „The profile of acute poisonings in Harayana-Rohtak Study“. The Journal of the Association of Physicians of India. 43 (11): 756–9. PMID 8773034.
  17. ↑ Singh, D; Jit, I; Tyagi, S (1999). „Changing trends in acute poisoning in Chandigarh zone: A 25-year autopsy experience from a tertiary care hospital in northern India“. The American Journal of Forensic Medicine and Pathology. 20 (2): 203–10. doi:10.1097/00000433-199906000-00019. PMID 10414665.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Алуминиум_фосфид&oldid=4916658“