Азбука за непослушните

Азбука за непослушнитероман на македонскиот романописец, драматург, поет, есеист, критичар и книжевен теоретичар Венко Андоновски, објавена во 1994 година.

Азбука за непослушните
АвторВенко Андоновски
ЗемјаМакедонија Македонија
ЈазикМакедонија македонски
Жанрроман
ИздавачАнтолог
Издадена
1994
Медиумпечатено издание
Страници144

За книгата

уреди

Дејството на романот Азбука за непослушните е сместен во 863 година, во манастирот Полихрон на Олимп, пред заминувањето на Светите браќа во мисијата во Моравија. Приказната за послушните и непослушните ја раскажува, односно запишува, еден нем свештеник во манастирот. Андоновски поставува директни прашања до читателот, испитувајќи колку знае за себе, за својата историја, за Библијата, за митологијата и за фолклорот. Во исто време, тој создава „воскреснување на замрените букви“, кои со својот фиксиран правопис зборуваат за ликовно поимање на стварноста. Дешифрира архаични зборови/архаизми и ја реактуелизира глаголицата, создавајќи приказна зад секоја буква. Со овој роман Андоновски го плени читателот со свежа интерпретација на средниот век и просторот во кој живееме.[1]

Андоновски во романот алегорично го прикажа светот во кој живееме како убав и мистериозен ковчег во кој ги чуваме нашите тајни, скапоцености и спомени и често гордо им го покажуваме на сите; метафорично, човекот во ковчегот, веројатно како негова најголема вредност, оди во своето последно почивалиште.[2] Секое поглавје во романот започнува со писмо од феникиското писмо и развива приказна за судирот помеѓу доброто и злото. Времето во кое е сместена приказната е апокалиптично време: зборот, буквата, културата, сè е во криза и тоа е вистинската можност за крај на еден космички циклус и почеток на друг. Дали вредностите изградени до тој момент ќе пропаднат? Токму тоа се случи, злото преовладало, доброто занемело, убавината се повлекла пред брзината и алчноста, правдата пред неправдата, а неписменоста ја заменила писменоста. Азбуката за непослушните е роман во кој, спротивно на Библијата, идејата за послушност е демонска, а идејата за непослушност е божествена. Злото бара послушност. И тогаш се поставува прашањето што воопшто се променило од средниот век до денес.[3]

Изданија на други јазици

уреди

Српското издание на книгата го објавила издавачката куќа Архипелаго од Белград во 2017 година во антологиското издание „100 словенски романи“, во превод на Мирослав Мрковиќ.[4][5]

На руски јазик книгата е објавена двапати.[6]

На хрватски јазик, во превод на македонистот Борислав Павловски, книгата ја издала издавачката куќа ТРИМ-прес во 2021 година.[7]

Наводи

уреди
  1. „Азбука за непослушните“. antolog.mk. Посетено на 9 ноември 2022.
  2. Андоновски, Венко (2017). Азбука за непослушне. Београд: Архипелаг. стр. 117–119, унутрашња страна омотног листа. ISBN 978-86-523-0248-2.
  3. „AZBUKA ZA NEPOSLUŠNE“. tim-press.hr. Посетено на 9 ноември 2022.
  4. „VENKO ANDONOVSKI“. arhipelag.rs. Посетено на 9 ноември 2022.
  5. „Азбука за непослушне / Венко Андоновски“. plus.cobiss.net. Посетено на 9 ноември 2022.
  6. „„Азбука за непослушните" на Венко Андоновски по втор пат објавена на руски јазик“. Независен. 7.12.2022. Посетено на 8.07.2023. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date= (help)
  7. „Романот „Азбука за непослушните" од Венко Андоновски преведен на хрватски“. А1 он. 22.06.2021. Посетено на 8 јули 2023. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)

Надворешни врски

уреди