Ладино

варијанта на шпанскиот јазик што ја говорат сефардските Евреи
(Пренасочено од Јудејско-шпански јазик)

Јудеошпанскиот (גֿודיאו-איספאנייול dʒuˈðeo espaˈɲol; шпански: judeoespañol xuˈðeo.espaˈɲol), познат како ладино,[1] а често именуван како јудезмо и слично, е романски јазик кој се развил од старошпанскиот јазик. Јазикот, како дел и од еврејските јазици, е под силно влијание на хебрејскиот и арамејскиот, но и од арапскиот. Јазикот денес се смета за загрозен. Повеќето од говорниците се постари лица, и најголем дел емигрирале во Израел, каде децата учат на хебрејски.

Јудејско-шпански јазик
Ладино
איספאנייול Espanyol
גֿודיאו-איספאנייול Djudeo-espanyol
לאדינו Ladino
Изговор[dʒuˈðeo espaˈɲol]
Застапен воИзраел, Турција, САД, Франција, Грција, Бразил, Обединето Кралство, Мароко, Бугарија, Италија, Канада, Мексико, Аргентина, Уругвај, Србија, Босна и Херцеговина, Македонија, Белгија, Ел Салвадор, Холандија, Венецуела, Египет, Алжир, Гватемала, Шпанија, Куба, Чиле, Романија, Суринам, Јамајка и Колумбија
Говорницимеѓу 100,000 и 200,000. Скорешните проценки ја даваат бројката од 96,000.  (2010)
72,000 во Израел, 8,000 во Турција, 3,500 во САД, 2,500 во Франција, 1,300 во Грција, по околу 1,000 во Бразил, Обединетото Кралстви и Мароко, меѓу 500 и 1,000 во Бугарија, Италија, Канада и Мексико, и под 500 во останатите држави.
Јазично семејство
Дијалекти
источен
Статус
Регулативен органAutoridad Nasionala del Ladino во Израел
Јазични кодови
ISO 639-2lad
ISO 639-3lad
Linguasphere51-AAB-ba ... 51-AAB-bd
{{{mapalt}}}

Ова е матичниот јазик на македонските Евреи, но денес во Македонија јазикот го зборуваат помалку од 200 лица (погл. Историја на Евреите во Македонија).

Наводи уреди

  1. Alfassa, Shelomo (December 1999). „Ladinokomunita“. Foundation for the Advancement of Sephardic Studies and Culture. Посетено на 4 February 2010.

Литература уреди

  • Barton, Thomas Immanuel (Toivi Cook) (2010) Judezmo Expressions. USA ISBN 978-89-00-35754-7
  • Barton, Thomas Immanuel (Toivi Cook) (2008) Judezmo (Judeo-Castilian) Dictionary. USA ISBN 978-1-890035-73-0
  • Bunis, David M. (1999) Judezmo: an introduction to the language of the Sephardic Jews of the Ottoman Empire. Jerusalem ISBN 965-493-024-4
  • Габинский, Марк А. (1992) Сефардский (еврейской-испанский) язык (M. A. Gabinsky. Sephardic (Judeo-Spanish) language, in Russian). Chişinău: Ştiinţa
  • Hemsi, Alberto (1995) Cancionero Sefardí; edited and with an introduction by Edwin Seroussi (Yuval Music Series; 4.) Jerusaelem: The Jewish Music Research Centre, the Hebrew University of Jerusalem
  • Kohen, Elli; Kohen-Gordon, Dahlia (2000) Ladino-English, English-Ladino: concise encyclopedic dictionary. New York: Hippocrene Books
  • Markova, Alla (2008) Beginner's Ladino with 2 Audio CDs. New York: Hippocrene Books ISBN 0-7818-1225-9
  • Markus, Shimon (1965) Ha-safa ha-sefaradit-yehudit (The Judeo-Spanish language, in Hebrew). Jerusalem
  • Molho, Michael (1950) Usos y costumbres de los judíos de Salónica
  • Varol, Marie-Christine (2004) Manuel de Judéo-Espagnol, langue et culture (book & CD, in French), Paris: L'Asiathèque ISBN 2-911053-86-9

Поврзано уреди

Надворешни врски уреди