Печори (руски: Печо́ры; естонски и сето: Petseri) — град и административен центар на Печорскиот округ во Псковската област, Русија. Неговото население на пописот во 2010 година изнесувало 11.195 жители,[1] што паднало од 13.056 жители на пописот во 2002 година и 11.935 на пописот во 1989 година.[2]

Печори
Печоры
Град
Поглед на Печори
Грб на Печори
Печори is located in Русија
Печори
Печори
Местоположба на градот на картата на Русија
Координати: 57°49′N 27°37′E / 57.817° СГШ; 27.617° ИГД / 57.817; 27.617
Земја Русија
Федерален субјекти Псковска област
Основање16 век
Површина
 • Вкупна20,55 км2 (7,93 ми2)
Надм. вис.&1000000000000008500000085 м
Население (2010)
 • Вкупно11.195
 • Густина540/км2 (1,400/ми2)
Етнички состав
 • Руси89%
 • други11%
Часовен појасMSK (UTC+3)
Поштенски код181500, 181502
Повик. бр.+7 81148

Географија уреди

Се наоѓа на западната периферија на регионот Псков и регионот Печора, блиску до руско-естонската граница (гранични премини: Шумилкино и Куничина Гора). Оддалеченоста од регионалниот центар е 53 км. Во рамките на градот (во источниот и северниот дел) тече малата река Пачковка.

Историја уреди

 
Пожар во градот на 24 мај 1939 година
 
Водна кула во центарот на Печори

Печори бил основан како посад во 16 век во близина на манастирот Псков-Пештери, основан во 1473 година од православниот свештеник Јона, кој побегнал од Дорпат (сега Тарту) за Псковската Република.[3] Неговото име, Печори, или порано Печери потекнува од зборот пешчери (пещеры), руски за пештери.[4] Местото наскоро се развило во важна трговска станица и гранично упориште. За време на кампањата на опричнина, воведена од Иван Грозни, Печори останал во рамките на Земшина, или редовни општински земји кои подлежат на владеење на владата.[5] Бил опколен многу пати од руските непријатели: силите на Стивен Батори ја ограбиле населбата за време на опсадата на Псков во 1581–1582 година, а Швеѓаните и Полјаците го напаѓале Печори во 1592, 1611, 1615 и 1635 година и од 1635 до 11 година. Утврдувањето на Печори било опколено од Швеѓаните во текот на Големата северна војна во 1701 и 1703 година. Во 1701 година, по неуспешниот шведски напад предводен од Шлипенбах, Борис Шереметев ја започнал својата кампања за напредување во шведска Естонија од Печори. По војната, руската граница била поместена на запад, така што Печори го изгубил своето воено значење.

Во текот на административната реформа спроведена во 1708 година од страна на Петар Велики, областа била вклучена во гувернератот Ингерманланд (познат од 1710 година како Гувернерат на Санкт Петербург).[6] Во 1727 година, одделниот гувернер на Новгород бил отцепен и во 1772 година бил основан гувернерот Псков; постоел како Псковско вицекралство помеѓу 1777 и 1796 година. Меѓутоа, во 1797 година, ујездот бил укинат и територијата станала дел од Псковскиот ујезд на Гувернерот Псков. Оттогаш, Печори формално се сметал за предградие на Псков, но сепак ги задржал своите поранешни права на самоуправување.

Во 1820 година градот имал население од 1.312, вклучувајќи 1.258 Руси и 27 Естонци, кои живееле во 228 претежно дрвени куќи. До 1914 година, населението пораснало на 2.240, живеејќи покрај единаесет улици и пет плоштади. Улиците биле опремени со улично светло. Во 1889 година била пуштена во употреба железничката пруга Псков-Рига што минувала низ северната периферија на Печори.[7] Железничката станица Печори (сега Печори-Псковски) била отворена во 1899 година.[8] Во градот имало фабрики за кожа и слад, поштенска и телеграфска станица, четири училишта, вклучувајќи едно што го одржувал манастирот и болница. Печори бил познат по својата трговија со лен, која дополнително била проширена во текот на последователниот естонски период од историјата на градот.

Од февруари до декември 1918 година, Печори бил окупиран од Германците. За време на Естонската војна за независност и, истовремено, Руската граѓанска војна, градот бил окупиран од естонската армија на 29 март 1919 година. Центарот на Гувернератот, Псков, бил окупиран од антиболшевичката руска северозападна армија. Според условите на мировниот договор од Тарту од 1920 година, кој ја пропишува границата долж вистинската линија на фронтот помеѓу Црвената и естонската армија, така што Печори и соседниот западен дел на Сетомаа ѝ биле отстапени на Естонија.

Помеѓу двете светски војни, Петсери, како што се нарекувал во тоа време, бил центар на округот Петсери, еден од единаесетте окрузи што ја сочинувале Република Естонија. Под владеење на Естонија, населението на градот се зголемило повеќе од двојно, главно поради доаѓањето на етничките Естонци. Наставата во општинските основни училишта се изведувала и на руски и на естонски, со поголема пристрасност кон естонскиот јазик по училишната реформа од 1934 година.[9] Во мај 1925 година, поголемиот дел од земјиштето во сопственост на манастирот Псков-Пештери било конфискувано од естонската влада и дадено на новите доселеници. Лутеранската црква Свети Петар била изградена во 1926 година. Во 1939 година, во градот избувнал огромен пожар, уништувајќи 212 дрвени градби и убивајќи многу жители.

По окупацијата на Естонија од страна на Советскиот Сојуз во 1940 година, градот првично останал дел од Естонската Советска Социјалистичка Република. За време на Втората светска војна, градот бил окупиран од германската армија од 10 јули 1941 година до 11 август 1944 година и управуван како дел од Генералбециркот Естланд на Рајхскомесаријатот Остланд.

Според декретот на Врховниот совет на СССР од 23 август 1944 година и декрет од 16 јануари 1945 година, Печори и источниот дел на округот Петсери биле префрлени во Псковската област на Руската СФСР и бил основан округот Печорски.[10] За време на советскиот период продолжило двојазичното школување, а во 1956 година било отворено средното училиште бр. 2 во Печори за ученици кои зборуваат естонски.

Во 1976 година, границите на градот биле дополнително проширени за да ја опфатат железничката станица и неколку соседни села, вклучително и Куничина Гора, која сега е домаќин на граничниот премин.

Откако повторно била воспоставена естонската независност во 1991 година, градот и територијата околу него биле преземени од Естонија поради условите на мировниот договор во Тарту, во кој Советскиот Сојуз се откажал од понатамошните претензии за естонска територија.[11] Било објавено дека Естонија се откажала од ова барање во ноември 1995 година. Нов естонско-руски договор за граница бил потпишан од Естонија на 18 мај 2005 година, како одраз на подоцнежните промени на границите, но бил отфрлен и откажан од Русија на 27 јуни 2005 година, бидејќи биле додадени референци за „советска окупација“ од страна на Естонците. Во деценијата што следувала се одржале низа меѓувладини консултации, а на 18 февруари 2014 година, двете земји ја потпишале новата верзија на Договорот за граница. Најновата верзија ја остава договорената граница недопрена со неколку помали исклучоци кои не влијаат на градот Печори. Се чека нејзината парламентарна ратификација од двете страни.

Административен и општински статус уреди

Во рамките на административните поделби, Печори служи како административен центар на округот Печорски, на кој е директно подреден. Како општинска поделба, градот Печори, заедно со четириесет и две рурални локалитети, е инкорпориран во рамките на општинскиот округ Печорски како урбана населба Печори.

Денографија уреди

бр. на жители низ годините
1825 1833 1840 1847 1856 1863 1870 1885
925 ↗942 ↗1299 ↘1215 ↘1186 ↗1529 ↘1305 ↗1360
1897 1922 1934 1939 1940 1941 1944 1959
↘1269 ↗2013 ↗4274 ↗4962 ↘4431 ↘3336 ↘2328 ↗6837
1970 1979 1989 1992 1996 1998 2001 2002
↗7194 ↗9894 ↗11 956 ↗12 400 ↗13 900 ↗14 100 ↘14 000 ↘13 056
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
↘12 638 ↘12 264 ↘12 036 ↘11 693 ↘11 524 ↗11 525 ↘11 195 ↘11 164
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
↘11 000 ↘10 589 ↘10 337 ↘10 205 ↘10 142 ↘10 034 ↘9871 ↘9670
2020 2021
↘9333 ↘9003

Од 1 јануари 2021 година, според населението, градот бил на 955-то место од 1116 градови на Руската Федерација.

Етнички состав уреди

Во поголемиот дел од историјата на Печора, Русите доминирале во етничката структура на населението на градот. Единствен исклучок бил периодот кога градот бил дел од независна Естонија, кога Печори бил прилично силно естоизиран. Така, во 1890 година, само четири естонски семејства живееле во Печори, а до 1914 година имало околу 150 луѓе. Но, веќе според пописот од 1922 година, Естонците (вклучувајќи ги и Сето луѓето) сочинуваат 33,8% од населението на градот. До 1931 година, учеството на Естонците достигнало 51,3%, до 1934 година - 54,8%, до 1937 година - 56,9%.[12] Уделот на Русите во градот Печори се намалил од 63,2% (1.272 луѓе) според пописот од 1922 година на 41.0% (1.745 луѓе) во 1934 година.

Меѓутоа, по анексијата на Естонија кон Советскиот Сојуз и пренесувањето на градот во РСФСР, естонскиот елемент брзо бил заменет со рускиот.

Според пописот од 2002 година, националниот состав на населението на градот бил како што следува:

Религија уреди

 
Манастир Псков-Печори

Градот е дом на манастирот Свето Успение Псков-Печори, како и следните православни цркви:

  • Црквата на Рождеството Христово во Мајски
  • Црквата на Четириесетте Севастиски маченици (1817; камбанарија 1860)
  • Црквата Великомаченичка Варвара (Сето)

Во градот работи и Лутеранската црква Свети Петар (изградена според проектот на А. А. Подчекаев во 1923-1926 година, осветена на 19 септември 1926 година). По Втората светска војна, 25 години таа остана единствената функционална евангелско-лутеранска црква на европската територија на РСФСР.

Економија уреди

 
Железничката станица Печори

Индустрија уреди

Главни претпријатија: фабриката за керамика Еуро-Керамика (подни и обложени плочки, порцеланска каменина), фабрика за неметални материјали (варово брашно).

Транспорт и врски уреди

Железнички транспорт уреди

Во северниот дел на градот се наоѓа станицата Печори. Станицата води во две насоки: кон Псков и кон Коидула.

Станицата е гранична. Патничката комуникација на станицата е целосно отсутна, и на долги растојанија (од крајот на 1990-тите) и на приградските линии (од јули 2014 година).

На 3 август 2019 година бил обновен приградскиот сообраќај со продолжување на трасата на од Санкт Петербург до Псков.

Автомобилски транспорт уреди

 
Граница Куничина Гора

Печори се наоѓа на големо растојание од главните автопати и е спој на патишта само од регионално значење. Вкупната должина на патната мрежа на територијата на урбаната населба Печори изнесува 234,4 км (вклучувајќи 42,75 км со тврда површина). Во Печори има автобуска станица. Од автобуската станица тргнуваат 2 меѓународни транзитни (бр. 626 Печори - Нарва и бр. 989 Псков - Талин) и 11 приградски линии што го поврзуваат градот со Псков и населбите во регионот Печора. Покрај тоа, во градот работи и приватна транспортна компанија Нива ДОО (основана во 2000 година). Оваа фирма ја опслужува приградската линија Печори-Псков (7-12 патувања дневно, 75 неделно), како и меѓународните линии Печори-Вјарска-Виру (2 пати неделно), Печора-Тарту (2 пати неделно). Автобусите на Нива ДОО поаѓаат од Плоштадот на победата. Истата компанија опслужува 5 меѓуградски автобуски линии (бр. 2, 3, 4, 5, 6), како и градско такси. Автобуската компанија Викинг е со седиште во Печори, која ги опслужува линиите Печори - Санкт Петербург, Печори - Москва и туристичките патувања во регионот Псков.

Практично на периферијата на градот има мултилатерален автомобилски контролен пункт Куничина Гора (Русија) - Коидула (Естонија). Преминувањето на границата е можно со автомобил, пеш и со велосипед.

Комуникации уреди

Во градот има две градски пошти (индекси 181500 и 181502). Мобилната комуникација ја обезбедуваат четири главни руски оператори (МегаФон, МТС, Билајн, Ростелеком). Покрај тоа, територијата на градот е покриена со естонски мобилни мрежи (Telia, TELE2, Elisa), така што е можно да се влезе во меѓународен роаминг без да ја напуштите Русија.

Банкарски сектор уреди

Во Печори работи банката на Сбербанк на Руската Федерација и Руската земјоделска банка.

Култура и образование уреди

Образование уреди

Во Печори има 3 средни училишта: Гимназија Печора (основана во 1944 година, со 700 ученици), Лингвистичка гимназија Печора (основана 1919 година, 182 ученици) и Училиште бр. 3 (основано во 1946 година, 484 ученици). Работат и детско-младинското спортско училиште во областа Печора, интернатот Печора, Домот на детската креативност, Детското уметничко училиште и 4 детски градинки.

Здравство уреди

Централната окружна болница Печора работи во градот со 117 кревети (вклучувајќи 94 деноноќни болници). Болницата има 26 лекари, 90 парамедицински персонал. Во градот има седум Фармацевтски институции (аптеки, пунктови и киосци).

Култура уреди

Во градот работат Центарот за култура Печора, Централната регионална библиотека Печора (основана во 1944 година) и регионалната детска библиотека, како и детското уметничко училиште. Во 2009 година во градските библиотеки работеле 24 вработени. Музејот на историјата на градот Печора е основан во 1949 година и моментално е оддел на Државниот историски, архитектонски и природен пејзажен музеј-резерват Изборск.

Наводи уреди

  1. „ВПН-2010“. www.gks.ru. Архивирано од изворникот на 2020-06-29. Посетено на 2022-04-01.
  2. „Демоскоп Weekly - Приложение. Справочник статистических показателей“. www.demoscope.ru. Посетено на 2022-04-01.
  3. „Свято-Успенский Псково-Печерский монастырь“. ppmon.ru. Посетено на 2022-04-01.
  4. Trusman, Yuri (1897). Этимология местных названий Псковского уезда (Etymology of the local names of the Pskov uyezd). Reval. p. 53.
  5. Энциклопедия Города России. Moscow: Большая Российская Энциклопедия. 2003. p. 354.
  6. „Указ об учреждении губерний“. doc.histrf.ru. Архивирано од изворникот на 2022-04-08. Посетено на 2022-04-01.
  7. РГИА, ф. 446, оп. 28, д. 23. «Об окончании строительства Риго-Псковской железной дороги и об открытии движения по ней». Доклад № 116. 14 июля 1889 г.
  8. РГИА, ф. 446, оп. 31, д. 20. «О переименовании Петербургско-Варшавской, Балтийской и Псково-Рижской ж. д. в Северо-Западные ж. д.» Доклад № 145. 14 июля 1906 г.
  9. R. Ruutsoo. Vene rahvusvahemuste ja tema identiteedi kujunemine Eesti Vabariigis 1920–1940. – Eesti Teaduste Akadeemia Toimetised. Humanitaar- ja Sotsiaalteadused, 45, 1996. Nr. 2. Lk. 203–204
  10. Administrative-Territorial Structure of Pskov Oblast, p. 14
  11. Georg von Rauch (1974). The Baltic States: The Years of Independence, 1917–1940. London: C. Hurst & Co.
  12. Lõuna K. Petserimaa: Petserimaa integreerimine Eesti Vabariiki 1920—1940. Tallinn, 2003.