Лиеж (покраина)

Лиеж
*Liège* (француски)
Лиеж; Liège (француски); Lüttich (германски); Luik (холандски); Lîdje (валонски)
	Покраина во Белгија
Знаме	Грб
Држава	Белгија
Регион	Валонија
Главен град; (и најголем град)	Лиеж
Управа
• Гувернер	Ерве Жамар
Површина
• Вкупна	3.857 км2 (1,489 ми2)
Население (1 јануари 2019)
• Вкупно	1.106.992
• Густина	290/км2 (740/ми2)
ИЧР (2018)	0,886; многу висок · 9.
Мреж. место	Официјално семрежно место

Лиеж (француски: Liège; валонски: Lîdje; холандски: Luik; германски: Lüttich) - најисточната покраина на Валонија и Белгија.

Се граничи (во насока на стрелките на часовникот од север) со холандската провинција Лимбург, германските покраини Северна Рајна-Вестфалија и Рајна-Пфалц, Дикирх во Луксембург, белгиските валонски провинции Луксембург, Намир и Валонски Брабант и белгиските фламански (холандски говорни) провинции Фламански Брабант и Лимбург.

Дел од најисточната област на покраината, кој се граничи со Германија, е германски говорниот Ojпен-Малмеди, кој станал дел од Белгија по Првата светска војна.

Главен и најголем град во покраината е истоимениот град Лиеж. Површината на покраината изнесува 3.857 квадратни километри, а населението заклучно со јануари 2019 година изнесувало 1.106.992 жители.^[4]

Историја

Модерните граници на покраината Лиеж датираат од 1795 година, кога се обединиле Кнежевството Лиеж со департман Урт од Француската Прва Република. (Делови од старото Кнежевство Лиеж, исто така, влегле во новите француски департмани Долна Меза и Самбра и Меза.)

Покраината Урт, како што тогаш била позната, била под француска контрола за време на владеењето на Наполеон Бонапарт. Наполеон го посетил градот за време на една од неговите кампањи и наредил уништување на неговите лозја за да ја спречи винската индустрија во Лиеж да и биде конкурент на француската.

По падот на Наполеон од власт во 1815 година, Лиеж станал дел од Кралството Холандија, додека источната половина од денешниот Вервје станал дел од Кралството Прусија. Научниците од Универзитетот Лиеж помогнале да се напише новиот холандски устав по Наполеоновите војни^{[се бара извор]}. И покрај овие придонеси, имало широко распространета перцепција кај жителите на Лиеж дека биле дискриминирани од холандската влада поради верските и јазични разлики.

Во септември 1830 година, се појавиле гласини дека Валонците во Брисел ги протерале Холанѓаните. Интелектуалците од Лиеж реагирале на овие настани со контактирање на валонските научници кои живееле во Париз за да разговараат за независноста на Белгија. Била формирана милиција предводена од Шарлие „Дрвена нога“ за да ги поттикне овие барања што довело до формирање независно Кралство Белгија.

Во 19 век, покраината била рано средиште на индустриската револуција. Нејзините богати наоѓалишта на јаглен и фабрики за челик и помогнале на Белгија да ја формира основата на зголемената економска моќ во регионот.

Во текот на 20 век, поради границите на Лиеж со Германија, во него се воделе жестоки борби во двете светски војни. Во Првата светска војна, силната линија на армиранобетонски воени тврдини во Лиеж привремено го запрел германскиот напредок низ Белгија, давајќи време да се изградат ровови во Фландрија, кои потоа ги доживеале најтешките борби во таа војна. Исто така, имало некои од најголемите цивилни жртви во војната, бидејќи Царската германска армија вршела колективно казнување на локалните селани заради давање отпор.^[5]

Во Втората светска војна, во Лиеж се одвивале големи борби за време на Арденската битка. Таму, Германците го организирале својот последен офанзивен потег против комбинираните сојузнички војски. Особено во Малмеди и Сен Вит се одиграле интензивни битки против нацистите. Во Малмеди бил масакрот на Вафен-СС врз воените затвореници од американската армија.

Тешката индустрија во Лиеж напредувала во 1950-тите и 1960-тите години^{[се бара извор]}, но оттогаш таа е во постојан пад. Лиеж е последниот град Валонија кој сè уште одржува функционална челична индустрија.

Лиеж продолжува да биде економско и културно средиште на Валонија, со својот универзитет, средновековно наследство и тешката индустрија^{[се бара извор]} .

Политика

Покраински совет

2006-2012 година

Партија	Седишта
Социјалистичка партија (Parti socialiste)	32
Реформаторско движење	24
Центар демократски хуманисти	13
Еколо	11
Христијанска социјалистичка партија	2
Национален фронт	1
Социјалистичка партија (Sozialistische Partei)	1

2012-2018 година

Партија	Седишта
Социјалистичка партија (Parti socialiste)	20
Реформаторско движење	17
Центар демократски хуманисти	7
Еколо	8
Работничка партија на Белгија	2
Христијанска социјалистичка партија	1
Социјалистичка партија (Sozialistische Partei)	1

2018-2024 година^[6]

Забава	Седишта
ПС - СП	17
Реформаторско движње	15
Еколо	12
CDH - CSP	6
Работничка партија на Белгија	6

Економија

Бруто домашниот производ (БДП) на покраината изнесувал 31,6 милијарди евра во 2018 година, што претставувало 6,9% од економскиот производ на Белгија. БДП по глава на жител прилагоден за куповната моќ изнесувал 25.200 € или 84% од просекот на ЕУ27 во истата година. БДП по вработено лице изнесувал 108% од просекот на ЕУ27.^[7]

Поделби

Покраината е со површина од 3.857 квадратни километри која е поделена на четири арондисмани (административни области) кои содржат вкупно 84 општини.

Арондисмани

Покраината Лиеж е поделена на четири арондисмани:

Општини

Карта на општините во покраината Лиеж

Наводи

↑ „Be.STAT“.
↑ „Structuur van de bevolking | Statbel“.
↑ „Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab“. hdi.globaldatalab.org (англиски). Посетено на 2018-09-13.
↑ „Structuur van de bevolking | Statbel“.
↑ Hastings, Max (2013). Catastrophe 1914 : Europe goes to war (1 American. изд.). New York. ISBN 978-0-307-59705-2. OCLC 828893101.
↑ „Conseil provincial | Province de Liège“. Mobilité durable | Province de Liège (француски). Посетено на 2018-11-14.
↑ „Regional GDP per capita ranged from 30% to 263% of the EU average in 2018“. Eurostat.

Надворешни врски

Официјална веб -страница на провинцијата Лиеж (на француски и германски)
Bureau des Relations Extérieures de la Province de Liège (на француски)

[1] „Be.STAT“.

[2] „Structuur van de bevolking | Statbel“.

[GlobalDataLab-3] „Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab“. hdi.globaldatalab.org (англиски). Посетено на 2018-09-13.

[4] „Structuur van de bevolking | Statbel“.

[5] Hastings, Max (2013). Catastrophe 1914 : Europe goes to war (1 American. изд.). New York. ISBN 978-0-307-59705-2. OCLC 828893101.

[6] „Conseil provincial | Province de Liège“. Mobilité durable | Province de Liège (француски). Посетено на 2018-11-14.

[7] „Regional GDP per capita ranged from 30% to 263% of the EU average in 2018“. Eurostat.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]