Кварц
Кварц (SiO2) — еден од најзастапените минерали во Земјината кора. Има шестаголна кристална структура направена од триаголен кристализиран силициум (силициум диоксид, SiO2), со цврстина која има вредност 7 според Мосовата скала. Густината изнесува 2,65 г/см3.; Карактеристичен облик му е шестстрана призма која завршува во шестстрана пирамида, иако најчесто кварцот не се наоѓа токму во овој облик.
| Кварц | |
|---|---|
 Кристален грозд на кварц од Тибет | |
| Општо | |
| Категорија | силикатен минерал |
| Формула | силициум диоксид, SiO2 |
| Штрунцова класификација | 04.DA.05 |
| Данина класификација | 75.01.03.01 |
| Просторна група | тристрана 32 |
| Единична ќелија | a = 4,9133 Å, c = 5,4053 Å; Z=3 |
| Распознавање | |
| Боја | од безбоен до разни бои заклучно со црна |
| Хабитус | 6-страна призма што завршува во 6-страна пирамида (обично), друзеста, фина гранулација до микрокристална, масивен |
| Кристален систем | α-quartz: тристрана трапезоидна класа3 2; β-кварц: шестоаголен 622[1] |
| Сраснување | обична Дофенова законитост, бразилска законитост, јапонска законитост |
| Цепливост | {0110} незабележително |
| Прелом | школкест |
| Жилавост | кршлив |
| Цврстина на Мосовата скала | 7 – помалку во примесните видови (определбен минерал) |
| Сјај | стаклест – восочест до матен кај крупни примероци |
| Огреб | бел |
| Проѕирност | проѕирен до речиси непроѕирен |
| Специфична тежина | 2,65; промелива 2,59–2,63 кај примесните видови |
| Оптички својства | еднооскен (+) |
| Показател на прекршување | nω = 1,543–1,545 nε = 1,552–1,554 |
| Двојно прекршување | +0,009 (B-G интервал) |
| Плеохроизам | нема |
| Точка на топење | 1670 °C (β тридимит) 1713 °C (β кристобалит)[1] |
| Растворливост | нерастворлив при стандардни услови; 1 днммаса при 400 °C и 500 lb/in2 to 2600 днммаса при 500 °C and 1500 105,5 кг/см2 (10,34 МПа)[1] |
| Други особености | пиезоелектричен, може да биде триболуминисвентен, хирален (затоа оптички активен, ако не рацемски) |
| Наводи | [2][3][4][5] |
Зборот е добиен од германскиот поим Quartz, кој пак е заемка од полското kwardy, што значи „тврд“.
Правилните кристали на кварцот честопати се наоѓаат во шуплините од карпите, а најпознатите вариетети се: цитрин - жолта боја, аметист - виолетов, морион - црн, чаден кварц - темнокафејав и други. Поголеми примероци на кристалот погодни за одбивање се наоѓаат релативно ретко, па и артефактите од овој вид на суровина исто така ретко се наоѓаат на археолошките наоѓалиште.
Еден од најпознатите вариетеи на кварцот е горски кристал, безбоен вариетет на нискотемпературен кварц, кој формира ромбоедарски призми со пирамидални рамнини на двата или само на едниот крај.
Наводи
уреди- ↑ 1,0 1,1 1,2 Deer, W. A., R. A. Howie and J. Zussman, An Introduction to the Rock Forming Minerals, Logman, 1966, стр. 340–355 ISBN 0-582-44210-9
- ↑ Минералошки прирачник - Кварц (англиски)
- ↑ Кварц - Mindat (англиски)
- ↑ Кварц - Webmineral (англиски)
- ↑ Hurlbut, Cornelius S.; Klein, Cornelis (1985). Manual of Mineralogy (20. изд.). ISBN 0-471-80580-7.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
 | Оваа статија за минерал е никулец. Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите. |
}