Дримколски манастир

Свети Архангел Гаврил — поранешна црква и манастир во голобрдскотото село Дренок, Општина Струга. Се наоѓа на територијата на Струшкото архијерејско намесништво во Дебарско-кичевската епархија на МПЦ - ОА.

Местоположба

Манастирот се наоѓал на 5 км северно од селата Модрич и Дренок и на околу 7,5 км југоисточно од Џепиште. Месноста е јужно од Требишка Река, недалеку границата со Албанија, преку која е македонското село Требишта. Делот крај регионалинот пат Струга-Дебар (Р1201) го носи името Три Чешми.

Историја

На оваа месност се наоѓа археолошкото наоѓалиште Манастирец, каде има остатоци од црква од доцниот среден век. Миленко Филиповиќ запишал месни преданија кои исто така кажуваат дека тука имало манастир посветен на Свети Илија. Областа се нарекувала Манастирец, во која до 1957 г. се наоѓала Општина Манастирец. Освен „Св. Илија“ имало уште три цркви — „Пресв. Богородица“, „Св. Архангел“ и „Св. Ѓорѓи“. Едно од ридовите што останале во Албанија се нарекува Свети Илија, а над манастирот има Попова Чешма. Се вели дека Турците го срушиле манастирот до темел и каменото корито на Попова Чешма го однеле во Требишта. Кај Попова Чешма бил откриен и камен со натпис, но требишките муслимани го скриле. Во 1934 г. во Требишта сè уште живеела муслиманка чиј татко бил поп во Манастирец.

Во 1918-1920 г. поголемиот дел од Голо Брдо влегол во Кралството СХС. При враќањето на Требишта во Албанија, дел од атарот на селото крај реката Црвеница останал во Кралството СХС. Државната граница минува низ Црквишта десно од Црвеница и Бела Вода лево од Црвеница, при што во Албанија останал ридот Градиште. Крај патот имало само еден ан наречен Требишки ан.

Во 1920-тите околу анот се изградени уште неколку градби, а во 1930-1932 г. е подигнат и голем манастир посветен на Соборот на Архангел Гаврил. Црквата била монументална камена градба, можеби една од најголемите во Струшко, со димензии од 23 × 15 м. Покривот бил со ќерамиди, таванот премачкан со варов малтер, а внатре имало дрвен иконостас.

Во 1944 г. манастирот изгорел. Денес црквата е полусрушена, со паднат покрив.

Манастирот располагал со голем имот, чии граници на север достигале до реката Црн Дрим, на запад до државната граница со Албанија, на север до реката Црвеница, а на југ до општинската шума.

По заземањето на Југославија во 1941 г., манастирот влегол во надлежност на Општина Манастирец под италијанска окупација. Во овој период монасите го напуштиле манастирот и грижата за него им ја оставиле на свештениците од Модрич и Дренок. Последниот свещеник кој служел во манастирот есента 1944 г. бил Милан Јованоски од Модрич, а на крајот од 1944 г. манастирт бил запален и ограбен. Селаните од Модрич и Дренок се обиделе да го изгаснат пожарот, но успеале да спасат само малку икони, подоцна пренесени во Модрич. Овие икони потоа се пренесени во дрвен параклис кои мордичани го подигнале во месноста Напреслок и го посветиле на Архангел Гаврил. Пролетта 1971 г. параклисот изгорел во пожар заедно со иконите.