Децен
Децен — органско соединение со хемиска формула C
10H
20. Содржи ланец од десет јаглеродни атоми со една двојна врска, што го прави алкен. Постојат многу изомери на деценот зависно од положбата и геометријата на двојата врска. Дец-1-енот е единствениот изомер од индустриско значење. Како алфа-олефин, служи како комономер во кополимерите и се јавува како меѓупроизвод во производството на епоксиди, амини, оксоалкохоли, синтетички мазива, синтетички масни киселини и алкилирани ароматици.[2]
| |
| |
Претпочитано име по МСЧПХ: дец-1-ен | |
Други називи алфа-олефин C10; децилен; α-децен; 1-децен | |
| Назнаки | |
|---|---|
872-05-9 
| |
| ChEBI | CHEBI:87315 |
| ChEMBL | ChEMBL3187990 |
| ChemSpider | 12809
|
| EC-број | 212-819-2 |
| |
| 3Д-модел (Jmol) | Слика |
| PubChem | 13381 |
| RTECS-бр. | HE2071401 |
| |
| UNII | 7O4U4C718P
|
| ОН-бр. | 3295, 1993 |
| Својства | |
| Хемиска формула | |
| Моларна маса | 0 g mol−1 |
| Густина | 0,74 г/см3[1] |
| Точка на топење | |
| Точка на вриење | |
| Опасност | |
| GHS-ознаки: | |
Пиктограми
|
  
|
Сигнални зборови
|
Опасност |
Изјави за опасност
|
H226, H304, H410 |
Изјави за претпазливост
|
P210, P233, P240, P241, P242, P243, P273, P280, P301+P310, P303+P361+P353, P331, P370+P378, P391, P403+P235, P405, P501 |
| Дополнителни податоци | |
| (што е ова?) (провери) Освен ако не е поинаку укажано, податоците се однесуваат на материјалите во нивната стандардна состојба (25 °C, 100 kPa) | |
| Наводи | |
Индустриските процеси за производство на дец-1-ен се олигомеризација на етилен по Циглеровиот процес или со крекирање на петрохемиски восоци.[3]
При етенолизата, метилниот олеат, метилниот естер на олеинска киселина, се претвора во 1-децен и метилен 9-деценоат:[4]
Дец-1-енот е изолиран од листовите и кореништето на растението Farfugium japonicum и забележан е како првичен производ од микробниот распад на n-декан.
Наводи
уреди- ↑ Запис во Базата на супстанции GESTIS на Институтот за безбедност и здравје при работа
- ↑ 1-Decene (Alpha Olefin C10), ineosoligomers.com
- ↑ Alfa Olefins Архивирано на 17 мај 2017 г., SIDS Initial Assessment Report
- ↑ Marinescu, Smaranda C.; Schrock, Richard R.; Müller, Peter; Hoveyda, Amir H. (2009). „Ethenolysis Reactions Catalyzed by Imido Alkylidene Monoaryloxide Monopyrrolide (MAP) Complexes of Molybdenum“. J. Am. Chem. Soc. 131 (31): 10840–10841. doi:10.1021/ja904786y. PMID 19618951.
Надворешни врски
уреди- Entry C872059 in Linstrom, Peter J.; Mallard, William G. (eds.); NIST Chemistry WebBook, NIST Standard Reference Database Number 69, National Institute of Standards and Technology, Gaithersburg (MD)