Јопентол

хемиско соединение

Јопентол (трговско име Imagopaque ) е фармацевтски лек кој се користел како радиоконтрастно средство за снимање на рендген во Европа.[1]

Јопентол
Систематско (IUPAC)
1-N,3-N-bis(2,3-dihydroxypropyl)-5-[N-(2-hydroxy-3-methoxypropyl)acetamido]-2,4,6-triiodobenzene-1,3-dicarboxamide
Клинички податоци
Заштитени имињаImagopaque
Начин на издавање
  • Повлечен
Начин на
примена
Интравенски, преку уста, инјектирање во телесните шуплини
Фармакокинетички податоци
Врзување за белковинитеLow
МетаболизамНикој
Полувреме на елиминација2 hrs (интравенски)
Екскреција98% преку бубрезите
Назнака
CAS-број89797-00-2 Н
ATC кодV08AB08
DrugBankDB13861 Ок
ChemSpider50573 Н
UNII7D6XWX076T Ок
KEGGD04582 Ок
ChEMBLCHEMBL2104783 Н
Хемиски податоци
ФормулаC20H28I3N3O9
Моларна маса835,17 g·mol−1
  (провери)

Медицинска употреба

уреди

Употребата вклучувала ангиографија (слика на артерии ), венографија (слика на вените ) и подобрување на КТ скен, урографија (слика на уринарниот систем ), артрографија (слика на зглобовите), ендоскопска ретроградна холангиопанкреатографија (ERCP; слика на жолчката и панкреасниот канал ), хистеросалпингографија (слика на матката и јајцеводите ) и гастроинтестинални студии.[1]

Можел да се инјектира во крвните садови или телесните шуплини или да се дава на пациентите орално преку уста.[2]

Контраиндикации

уреди

Хистеросалпингографијата е контраиндицирана за време на акутно воспаление во карличниот регион.[2]

Несакани ефекти

уреди

Несаканите ефекти вклучуваат гадење, повраќање, главоболка, како и низок или висок крвен притисок или пулс. Реакции кои се слични на алергија како што се осип се обично благи; глотален едем, шок и срцев удар се ретки.[2]

Интеракции

уреди

Јод-131, радиоактивен изотоп што се користи за снимање на штитната жлезда ( сцинтиграфија ) и терапија на карциноми на штитната жлезда, може да биде помалку ефикасен кога се користи во период од две до шест недели по примената на јопентол во организмот поради резидуалниот јод во телото.[2]

Фармакологија

уреди

Хемија и механизам на дејство

уреди
 
Контрастна КТ на пациент со мозочни метастази од рак на дојка, пред (лево) и по (десно) инјектирање на контрастно средство што содржи јод

Јопентол е радиоконтрастно средство кое содржи јод, растворлив во вода. Атомите на јод лесно ги апсорбираат рендгенските зраци, што резултира со поголем контраст на сликите со Х-зраци. Има ниска осмолалност, што значи дека растворот има релативно ниска концентрација на молекули; ова е обично поврзано со помалку негативни ефекти од контрастните средства со висока осмолалност.[1][2]

Клиничкото испитување во фаза III заклучило дека јопентол создава слики со сличен висок квалитет како иохексолот и дека е подеднакво добро толериран од пациентите.[1]

Фармакокинетика

уреди

По интравенска инјекција, јопентолот се дистрибуира во екстрацелуларниот простор. Неговото врзување за плазма протеините е многу ниско. Супстанцијата не се метаболизира, туку се излачува во непроменета форма преку бубрезите, исклучиво со гломеруларна филтрација. Само 2% од јопентолот се излачуваат со фецесот. односно полувреме на елиминацијата е два часа.[1][2]

Наводи

уреди
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 N,N´-Bis(2,3-dihydroxypropyl)-5-N-(2-hydroxyethyl-3-methoxypropyl)-acetamidol-2,4,6-triiodoisophthalamide“. Molecular Imaging and Contrast Agent Database (MICAD) [Internet]. 2004. PMID 20641971. Грешка во наводот: Неважечка ознака <ref>; називот „Cheng“ е зададен повеќепати со различна содржина.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Haberfeld H, уред. (2020). Austria-Codex (германски). Vienna: Österreichischer Apothekerverlag. Imagopaque 150 mg J/ml-parenterale Röntgenkontrastmittellösung. Грешка во наводот: Неважечка ознака <ref>; називот „AC“ е зададен повеќепати со различна содржина.