Црква „Св. Ѓорѓи“ - Лазаровци
Свети Ѓорѓи — главна селска црква во кичевското село Лазаровци, Македонија.[1] Прогласена е за споменик на културата на Македонија.
  Свети Ѓорѓи
| |
Поглед на црквата | |
| македонска православна црква | |
| Епархија | Дебарско-кичевска |
| Архијерејско намесништво | Кичевско |
| Парохија | Четврта кичевска |
| Местоположба | |
|---|---|
|
| |
| Координати | 41°31′51.94″N 20°59′24.07″E / 41.5310944° СГШ; 20.9900194° ИГД |
| Место | Лазаровци |
| Општина | Кичево |
| Држава | Македонија |
| Општи податоци | |
| Покровител | Свети Ѓорѓи |
| Изградба | XVI-XVII век |
| Живопис | XVI-XVII век |
| Архитектонски опис | |
| Архит. тип | еднокорабна |
Црквата се наоѓа во самото село и околу нејзе се наоѓаат селските гробишта.
Местоположба
уредиЦрквата е сместена над селото, а во нејзин склоп се наоѓаат и селските гробишта. Покрај црквата се наоѓаат стари гробови, кои потекнуваат од османлискиот период, на кои пишува дека покојните не умреле од природна смрт, туку напротив безмилосно биле убивани од страна на Арнаутите.[2]
Историја
уредиЦрквата е градена од крајот на XVI век[3] или почетокот на XVII век,[4] но неосновано се тврди дека е од постар датум,[5] како што истото го истакнува Тома Смиљаниќ.[2]
Мештаните не знаат кога е подигната, освен дека е средновековна.[6]
Архитектура
уредиХрамот е мал и еднокорабен.[5] Ѕидовите на црквата се градени од камен намачкани со малтер, а е покриена со камени плочки.[6]
Црквата е широка 2,4 метри, долга е 4,2 метри, а висината во највисокиот дел изнесува 3,5 метри. Ѕидовите се градени од камен и варов малтер, а покривот со камени плочки. Покривот е граден на две води, а под нив се наоѓа слој на земја која ја чува внатрешната температура постојано на 18 степени целзиусови. Ова придонело сè до денешен ден да се зачува фрескоживописот.[7]
Внатрешната структура на просторот е организирана како еднокорабен наос со калота, олтарски простор со полукружна апсида однатре и петострана апсида на надворешната страна од источниот ѕид, и една полукружна нишa во жртвеникот. Црквата е со влез од западната страна.[4]
Во минатото црквата поседувала трем, кој веројатно бил изграден во истиот период кога била подигната црквата или можеби нешто подоцна и имал исти градежни одлики, како и црквата. Стариот трем бил урнат во јуни-јули 2012 година, а на негово место бил изграден нов трем со купола. Во стариот трем имало четири прозорски отвори на северниот ѕид и мал правоаголен прозорец во средината на петстраната апсида однадвор, кој се пробива низ дебелината на ѕидот во близина на нивото на теренот, а служел за проветрување на олтарот. Со новиот трем се намалени дебелината на ѕидовите, биле поставени четири прозорци на северниот ѕид, два на јужниот и по три носечки столбови на секоја од страните. Исто така, била изградена осумстрана купола со прозорски отвор на секоја од страните.[4]
Фрескоживопис
уредиВнатрешноста на црквата е живописана. Традиционалната идејно-тематска концепција на сликаната програма се одликува со хармоничен колорит, шематизиран цртеж и геометризирани облици, со извесни обиди за пластична моделација на светителските ликови.[6]>
Фрескоживописот потекнува од периодот на постанокот на црквата Св. Ѓорѓи. Ѓоѓе Мано Зиси го споменува селото Лазаровци и кажува дека во црквичката се наоѓал запис во кој се споменувал Кралот Твртко I и жена му.[7]
На најголемиот дел од фреските се забележуваат оштетувања за кои итно треба да се интервенира од страна на конзерваторите за да се заштити барем тоа што е останато. Фрескоживопис имало и на предниот дел на влезот во црквата. Меѓутоа, при изградбата на трпезаријата тој во голема мерка е оштетен.[7]
-
Приказ на сонцето на штит во црквата, кое е лого на АРМ -
Дел од богатиот фрескоживопис -
Дел од богатиот фрескоживопис
Иконостас
уредиИконостасот е изработен во XIX век.[3]
Камбанарија
уредиЕдно од најголемите црковни ѕвона во целата Кичевија се наоѓа токму во камбанаријата на црквата. Камбанаријата е направена во 1936 година, а ѕвоното е донесено од Австрија.[7]
Во поново време е подигната нова помала камбанарија.
Документи
уредиВо црквата се чуваат повеќе евангелија на старословенски јазик кои настанале во XIX век.
Галерија
уреди-
Гробишта околу црквата -
Поглед на црквата -
Портата -
Двете камбанарии -
Куполата -
Влезот -
Припратата -
Ниша со фреска -
Апсидата
Поврзано
уредиНаводи
уреди- ↑ Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. ISBN 978-608-65143-2-7.
- ↑ 2,0 2,1 Смиљанић, Тома, (1935) Кичевија, Насеља и порекло становништва. Београд, САНУ
- ↑ 3,0 3,1 „Дебарско-кичевска епархија“. web.archive.org. 2014-03-04. Архивирано од изворникот на 2014-03-04. Посетено на 2020-12-26.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 „ЦРКВАТА СВ. ГЕОРГИ ВО С. ЛАЗАРОВЦИ, КИЧЕВСКО“. Патримониум. Посетено на 2020-12-27.
- ↑ 5,0 5,1 Ристовски, Блаже, уред. (2009). „„Свети Ѓорѓи"“. Македонска енциклопедија. , книга II (М-Ш). Скопје: МАНУ. стр. 1324. Text "series " ignored (help)
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Трифуноски, Јован (1968). Кичевска котлина: Селски населби и население. Белград: Српска академија на науките и уметностите. стр. 29.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 „Црква Свети Ѓорѓи во Лазоровци“. Кичево. 2013-01-14. Посетено на 2020-12-26.
Надворешни врски
уреди
Црква „Св. Ѓорѓи“ - Лазаровци на Ризницата ?
