Таван[1][2] или плафон[3][4] - дел од меѓукатната конструкција што ја затвора просторијата од горната страна, односно долната обработка на меѓукатната конструкција. Таванот има естетска намена, но врши и топлинска и звучна изолација. Таваните може да бидат хоризонтални, коси или специјално обликувани.

Таван со плочи

Видови

уреди

Видот на таванот зависи од функцијата на градбата во која се наоѓа.

  • Вградениот таван формира една единица со меѓукатната конструкција.
  • Споениот таван може да биде еднослоен или повеќеслоен, а меѓукатната конструкција служи како потпора.
  • Одвоениот таван е одделен од меѓукатната конструкција со воздушен слој од 2,8 до 10 см, а за одвојување на таванот се користат елементи од метал, дрво, алуминиум и др. На овој начин се зголемува звучната и топлинската изолација.
  • Спуштен (висечки) таван е направен од ламели или алуминиумски плочи кои ја формираат таванската површина и носечките конструкции кои служат како носач за ламелите и плочите.

Материјали и обработка

уреди

При избор на материјал за таван, важни се естетските, како и акустичните особини. Во зависност од начинот на обработка, завршниот слој на таванот може да се лие со сите видови тавански малтери или на него да се постават елементи од цврсти материјали, како што се изолациони плочи изработени од гипс, стиропор, дрво, алуминиум.

На завршетокот на мезанинската конструкција, таванот може само да се обои или прво да се малтериса, а потоа да се обои. Гипсот може да се нанесе и директно на армирано-бетонскиот таван. При изработка на таван каде што имаме дрвени меѓукатни конструкции на долната страна на таванските греди се прикачени летви, на нив е поставен носач на малтер, а потоа малтер. На таванските греди може да се постават градежни и изолациски плочи, кои можат да бидат малтерисани или оставени видливи.

Декорација на таванот

уреди
 
Сводот на Сикстинската капела

Таваните обично се обоени, но можат да бидат и насликани, што бил чест случај во минатото, а еден од најпознатите тавани е оној во Сикстинската капела. За боење на таваните обично се користи белата боја, но ниту другите бои не се занемарливи. Плочите што се поставуваат на таванот, покрај изолационата функција, може да имаат и декоративна функција. Осветлувањето на просторијата е тесно поврзано со таванот, бидејќи обично се наоѓа на него.

Наводи

уреди

Литература

уреди

Najdhart, Tatjana, Građevinske konstrukcije, Svjetlost, Sarajevo 2001. ISBN 9958-10-309-5