Прва египетска династија
Првата династија на древниот Египет (династија I)[1] ја опфаќа првата серија на египетски владетели кои владееле со обединетиот Египет. Таа следи веднаш по спојувањето на Горниот и Долниот Египет, најверојатно од страна на Нармер, и го означува почетокот на Раниот династички период, време кога моќта била центрирана во Тинис.
.jpg)
Датумот на овој период е предмет на научна дебата за египетската хронологија. Спаѓа во раното бронзено доба и се проценува дека започнало помеѓу 34 и 30 век п.н.е. Во студија од 2013 година, заснована врз датумите најдени со радиојаглеродно датирање, почетокот на Првата династија - односно прогласувањето на Хор-Аха за владетел - се случило во 3100 п.н.е., што е околу еден век разлика (3218-3035, со 95% сигурност).[2]
Владетели уреди
Познати владетели во историјата на Египет од Првата династија се следниве:
| Име | Владеење | Белешки | |
|---|---|---|---|
| Должина | Датуми | ||
| Нармер | Несигурно | Крај на 32 век (?) | Обично се идентификува како Менес, оној што ги обединил Горен и Долен Египет.[3] Веројатно наследник на праисториските египетски кралеви од Накада III, Шкорпија II или Ка. Наследен од Хор-Аха. |
| Хор-Аха | Несигурно, но долго | Од крајот на 32 век или почетокот на 31 век[4] | Понекогаш идентификувани како Менес . Татко на Џер, веројатно од Неитхотеп, или друга сопруга, која подоцна е потврдена само по име Хентап. Наследен од регентството на Неитхотеп. |
| Неитхотеп | 1 година (? ) [5] | (?) | Женски. Регент за нејзиниот син или внук и наследник Џер. |
| Џер | 40-41 години | околу 3000 г. п.н.е. | Татко на Мернејт. Наследен од Џет, неговиот веројатен син. |
| Џет | ок. 10 години | Од ок. 2980 г. п.н.е. | Наследник на неговата сопруга и веројатната сестра Мернит. Татко на Ден. |
| Мернејт | (?) | Од ок. 2970 г. п.н.е. | Женски. Регент за нејзиниот син и наследник Ден и евентуален фараон. Веројатно ќерка на Џер и постара жена на Џет. |
| Ден | 42 години | Од ок. 2970 г. п.н.е. | |
| Можен јаз | |||
| Анеџиб | 8-10 години | Од ок. 2930 г. п.н.е. | Внук на Џет и Мернејт, веројатно син на Ден. |
| Можен јаз | |||
| Семерхет | 8 1/2 години | Од ок. 2920 г. п.н.е. | Порано се верува дека е узурпатор, но легитимен и можен син на Ден. Наследен од Ка'а. |
| Ка'а | 23-26 години | Од ок. 2910 г. п.н.е. | Последен фараон од Првата династија |
Информациите за оваа династија се добиени од неколку споменици и други објекти со кралски имиња, меѓу кои најважни се Нармеровата палета и Нармеровиот камен, како и списоците на Ден и Ка'а.[6][7][8] Не се пронајдени детални записи за првите две династии, освен искршените делови од Каменот од Палермо. Извештајот од Аегиптиака на Манетон е во спротивност со археолошките докази и другите историски записи: Манетон именува девет владетели од Првата династија, а само едно од имиња се совпаѓа со другите извори и нуди информации за само четири од нив.[9] Египетските хиероглифи биле целосно развиени дотогаш, а нивните облици се користеле со мали промени повеќе од три илјади години.
Големите гробници на фараоните во Абидос и Накада, покрај гробиштата во Сакара и Хелуан во близина на Мемфис, откриваат градби изградени главно од дрвени и калливи тули, со мала употреба на камен за ѕидовите и подовите. Каменот се користел многу при производство на орнаменти, садови и повремено, за статуи. Тамарис се користел за изградба на чамци како што се бродовите Абидос.
Човечки жртви уреди
Човечки жртви се практикувале како дел од погребните ритуали поврзани со сите фараони од првата династија.[10] Јасно е прикажано дека овој ритуал постоел за време на оваа династија, односно чуварите биле погребувани во близина на гробот на секој фараон, како и животни жртвувани за погребот. Гробот на Џер е поврзан со погребувањето на 338 лица.[10] Луѓето и животните кои биле жртвувани, како магарињата на пример, се очекувало да му помогнат на фараонот во задгробниот живот. Од непознати причини, оваа практика завршила со крајот на династијата.
Поврзано уреди
Наводи уреди
- ↑ Kuhrt (1995), стр. 118.
- ↑ Dee, M.; Wengrow, D.; Shortland, A.; Stevenson, A.; Brock, F.; Girdland Flink, L.; Bronk Ramsey, C. (4 September 2013). „An absolute chronology for early Egypt using radiocarbon dating and Bayesian statistical modelling“. Proceedings of the Royal Society A: Mathematical, Physical and Engineering Sciences. 469 (2159): 20130395–20130395. doi:10.1098/rspa.2013.0395. PMC 3780825.
- ↑ Dee et al. (2013) note: "For this study, we take the foundation date to refer to the accession of king Aha of the First Dynasty, although his predecessor, Narmer, most likely held political control over the whole state. Historical foundation dates vary widely and recent estimates range from 3400 to 2900 BC."
- ↑ Dee et al. 2013 provide the date 3080 BCE within a margin of error of 30 years (p = 0.32). "Our analysis generates a chronometric date for the foundation of Egypt (accession of king Aha) of 3111–3045 BC (68% hpd range; median 3085 BC) or 3218–3035 BC (95% hpd range)."
- ↑ Во согласност со "двојната смрт" и интеррегнумот снимен на каменот на Палермо, по владеењето на Хор-Аха.
- ↑ „Qa'a and Merneith lists“, Xoomer, IT: Virgilio.
- ↑ Нармерскиот каталог http://narmer.org/inscription/1553 Архивирано на 8 февруари 2020 г.
- ↑ Нармерскиот каталог http://narmer.org/inscription/4048 Архивирано на 19 февруари 2020 г.
- ↑ Манетон, отец. 6, 7а, 7б. Текст и превод во Манетон , преведен од Р.Г. Ваддел (Кембриџ: Универзитет Харвард, 1940), стр. 27-35
- ↑ 10,0 10,1 Shaw (2000), стр. 68.
Литература уреди
- Kuhrt, Amélie (1995), The Ancient Near East: c. 3000–330 BCE, London: Routledge, ISBN 978-0-415-01353-6 .
- Shaw, Ian (2000), The Oxford History of Ancient Egypt, Oxford: Oxford University Press, ISBN 0-19-280458-8