Специјален резерват на природата Јерма

Специјалниот природен резерват Јерма се наоѓа во планинската област Динариди, помеѓу селата Трнски Одоровци и Власи, на околу 22 километри од Пирот.

Позиција

Овој природен резерват го зазема крајниот југоисточен дел на Србија, на површина од 7 хектари и ги зафаќа териториите на општините Бабушница, Димитровград и Пирот. Ги опфаќа масивите Гребен и Влашка планина, како и најголемиот дел од сливот на реката Јерма.^[1]

Највисоката точка на оваа област е врвот Паница (1443м).

Природа

Специјалниот природен резерват Јерма е уникатен комплекс од долини и варовнички клисури со импозантни карпи кои се со исклучителна флористичка и фитоценолошка разновидност.

На овој простор се забележани 887 растителни видови и подвидови, од кои некои се реликтни, со голема старост. Забележани се мечкина леска, ловоров лист, јоргованот, звончиња и др. Флората на ова подрачје сочинува 24,2 отсто од флората на Србија, а 115 од нив се на листата на заштитени видови.^[2]

Од животинските видови во заштитеното подрачје евидентирани се 110 видови птици, 25 видови цицачи, 11 видови водоземци и влекачи, 9 видови риби, како и 181 вида пеперутки. Присуството на ретки или загрозени заштитени видови е особено важно. Најважни птици се сурискиот орел,карпестата еребица, како и некои видови лилјаци, видри и рисови.^[3]

Знаменитости

Клисурата на реката Јерма е импозантна кањонска долина со стрмни, назабени, карпести карпи високи 600 до 700 м, богата со многу карстни релјефни форми.

Во резерватот се наоѓа важен споменик на културата под заштита на УНЕСКО, средновековниот манастир Св. Јован Богослов, на народот попознат како манастир Поганово, бил изграден кон крајот на XIV век. Освен ова, има неколку значајни спелеолошки објекти како што се пештерата на Ветрова дупка пештерата, Пештерица, Орлова дупка, Асеново кале и други.^[3]

Туристички потенцијал

Специјалниот природен резерват Јерма е една од омилените дестинации за љубителите на адреналинските спортови и активните туристи.

Тие имаат на располагање пешачки патеки до атрактивни видиковци на планината Гребен и Влашка планина, голем број патеки за спортско качување со различни тежини, како и неколку неуредени патеки во спелеолошките единици на овој крај.

Треба да се споменат и манастир Поганово и термалните извори на Звоначки Бањи.

Со цел промоција на оваа област, како и адреналинските спортови и концептот на активен одмор, Туристичката организација на Пирот учествува во организацијата на меѓуетнички авантуристички фестивал наречен Outdoor fest Jerma.