Семејно насилство во Русија

Семејното насилство е ендемско и раширено во Русија. Според Хјуман рајтс воч, дури 36.000 жени и 26.000 деца се соочувале со секојдневно малтретирање дома во 2013 година.[1][2] Според официјалните податоци на МВД, во 2015 година околу 1060 лица починале од семејно насилство во Русија. Од нив, 756 биле мажи и 304 жени.[3] Според независно истражување спроведено на 2.200 жени во педесет градови во Русија, 70% доживеале најмалку една форма на родово засновано насилство во домот - физичко, психолошко, економско или сексуално.[4]

Алкохолизмот честопати е фактор, бидејќи Русија е една од најтешките народи во светот, заземајќи го 26-тото место според потрошувачката на алкохол по глава на жител во 2018 година.[5]

Во јануари 2017 година, руските законодавци гласале, 380-3, за декриминализација на одредени форми на семејно насилство. Според новиот закон, прекршоците за прв пат што не резултираат со „сериозна телесна повреда“ носат максимална казна од 30.000 рубли, административно апсење до 15 дена или до 120 часа општокорисна работа.[6]

Според последните истражувања нарачани од руската Државна дума, семејното насилство се одвива во приближно едно од десет руски семејства. Седумдесет проценти од анкетираните известуваат дека доживеале или доживуваат семејно насилство: 80% се жени, со деца и стари лица кои заостануваат. Покрај тоа, во 77% од испитаните случаи, физичкото, психолошкото и економското насилство одат заедно. Повеќе од 35% од жртвите не отишле во полиција за помош, повикувајќи се на срам, страв и недоверба.

Статистика на смртта

уреди

Во руските медиуми и други извори, постојат суштински различни проценки за бројот на убиени жени во домашни конфликти: тие се движат од околу 300 (за последните десет години) до 14000.

Податоци за МВД за 2015–2019 година

уреди
Вкупен број на убиени жени во домашни конфликти
Година Број на смртни случаи
2015 година 304 [3][7]
2016 година 352
2017 година 288
2018 година 253 [8]

На 30 октомври 2019 година, за време на сослушувањата во Јавната комора на Руската Федерација, повикувајќи се на Министерството за внатрешни работи, биле објавени следниве бројки: во 2018 година, 253 жени биле убиени во семејни судири, и воопшто, во текот на изминатата деценија, оваа бројка била околу 300 луѓе годишно.[8]

Објавувањето на „Московски комсомолец“ во декември 2019 година ја надополнило целокупната слика со податоците на Министерството за внатрешни работи за 2016 и 2017 година. Исто така, се дадени бројки за првата половина на 2019 година: 233 мажи и 115 жени.[7]

Податоци за годишна смрт

уреди

Во исто време, нашироко се вели и пишува дека 14.000 жени годишно умираат од семејно насилство во Русија [8] со мала разлика во формулацијата: според нивните различни верзии, жените умираат од рацете на нивните сопрузи, од љубовници и цимери итн.[9]

На пример, извештајот на Хјуман рајтс воч од 1997 година ја цитира Екатерина Лахова и известува за 14.000 убиени жени.[10] Генерал-потполковник Михаил Артамошкин во едно интервју од 2008 година повторно споменува ист број [11] како и ЕКЧП, кој ја цитира руската невладина организација АНА [12] како и другите извори.

Потекло на бројот

уреди

Марина Писклакова-Паркер, директорка на Центарот АНА, објаснила дека 14.000 годишни жртви („статистика за убиства на жени на кои многумина се повикуваат“) е бројка објавена во 1995 година во извештајот на Руската Федерација, претставен пред ООН Комитет за спроведување на Конвенцијата за елиминација на сите форми на дискриминација врз жените. Писклакова-Паркер верува дека во 1993 година оваа бројка била вистинита.[13]

Александар Коваленин, противник на законот за семејно насилство, се согласува со Писклакова-Паркер дека 14.000 е бројка од 1993 година, но смета дека првично не е точна:

„Ова е бројка од 1993 година, проценка на вкупниот број на намерни убиства на жени (не само во семејството), внесени од некој од Министерството за труд во рускиот извештај до Комитетот на ООН за елиминација на дискриминацијата врз жените."

Овој индикатор, според Коваленин, бил користен повторно во 1999 година, во петтиот извештај и се репродуцирал за 20-25 години без повторно да се провери.[14]

Статистика за насилно злосторство

уреди

Според Ростат, бројот на жртви на злосторства вклучени насилни дејствија врз член на семејство во 2017 година бил (по пол) 25,7 илјади жени и 10,4 илјади мажи.[15]

Број на жртви на семејна злоупотреба
Година Вкупно од нив жени Сопружници Од нив жени Синови или ќерки од нив жени
2012 година 34.026 24.231 12.954 11.640 7.345 3.697
2013 година 38.235 27.993 14.565 13.269 7.731 4.077
2014 година 42.829 31.358 16.671 15.246 8.871 4.722
2015 година 50.780 36.493 19.998 17.908 11.181 5.809
2016 година 65.543 49.765 29.788 27.256 12.314 6.419
2017 година 36.037 25,667 15.504 13.360 8.020 3.911
2018 година 33.235 23.518 14.722 12.516 7.142 3.584

При разгледување на податоците за насилни злосторства врз членови на семејството, се забележува дека до почетокот на 2017 година бројот на жртви расте, но во 2017 година неочекувано паднал на 36 илјади (една година порано бил 65,5 илјади). Намалувањето се случило откако Државната дума делумно ги декриминализирала тепањата во јануари 2017 година, по што физичкото малтретирање без сериозни последици по здравјето за време на семејни конфликти станало административно дело (не кривично дело) [16]

2000-тите

уреди

Во 2008 година, претставникот на Министерството за внатрешни работи, генерал-потполковник Михаил Артамоскин ја изразил својата загриженост во врска со стапката на злосторства во земјата, што е двојно зголемено за само пет години помеѓу 2002 и 2006 година. Тој истакнал дека исто така се зголемило и семејното насилство, така што до 40 проценти од сите сериозни насилни злосторства биле извршени во семејствата.

Околу две третини од убиства со умисла и тешка телесна повреда биле направени во интимни односи или во семејства. Насилството во една или друга форма било забележано во скоро секое четврто семејство. Причините за семејните злосторства биле различни и вклучувале расправии и скандали, непријателски односи врз основа на семејни проблеми, домување и домашни конфликти, кои честопати имале долготраен карактер.

Како главни причини за целото население, Артамошкин се осврнал на „нискиот морал“ и проблемите со приходите, додека во богатите семејства злосторствата се случиле и поради љубомора. Големата невработеност ги фрустрирала луѓето и довела до злоупотреба на алкохол и насилство врз жени, деца и адолесценти.

Артамоскин истакнал дека многу превентивни одлики во општеството исчезнале со распадот на Советскиот Сојуз во 1991 година. Тој изјавил дека офицерите на милицијата во областите започнале да работат со семејства, во соработка со службеници за заштита на децата; и дека, како резултат на превентивната работа, годишните случаи на семејно насилство се намалиле за 25-30 проценти. Друг фактор е падот на потрошувачката на алхокол, со потрошувачка на алкохол намалена за 40% од раните 2000-ти според Светската здравствена организација.[17][18]

Во соопштението за медиумите во 2003 година, Амнести Интернешнл тврдел дека, секој ден, 36.000 жени во Руската Федерација биле тепани од нивните сопрузи или партнери.[19]

Ситуацијата се влошила со недостаток на статистички податоци за насилни злосторства, кои ја земале предвид природата на односот меѓу сторителот и жртвата, како и разградување на полот, [20] и од односот на службените лица за спроведување на законот, кои не ги сметале таквите насилството како сериозно кривично дело, туку како „приватна работа“ меѓу сопружниците [21] [20] и избегнувње „мешање во семејни скандали“.[22]

Една статија објавена во „ Журнал за меѓучовечко насилство“ од 2008 година во врска со семејното насилство меѓу руски студенти открила дека „Високи стапки на распространетост се откриени за сите видови насилство, агресија и [сексуална] принуда. Во согласност со претходните истражувања, машките и женските студенти имале подеднакво веројатност да бидат жртви и извршители на сите насилни и агресивни активности.“ [23]

Полициска статистика

уреди

Официјална статистика од рускиот полициски оддел (МВД) за 2008 година:[24]

  • Секое четврто семејство во земјата доживело насилство од различни форми
  • Две третини од убиствата се предизвикани од семејни или домашни мотиви.
  • До 40% од сите сериозни насилни злосторства се извршени во семејства.

Според официјалните податоци на руската полиција, 1.060 лица биле убиени во нивните семејства во 2015 година. 304 од нив биле жени, 756 - мажи и 36 деца.

2010-тите

уреди

Според бројките пријавени од западните медиуми во 2013 година, смртните случаи на жени поради семејно насилство не биле значително намалени за една деценија. БиБиСи објавил информација од руско министерство за внатрешни работи дека 600.000 жени биле физички или вербално малтретирани дома.[25] Јелена Мизулина, член на Советот на Федерацијата, навела многу пониски бројки за 2015 година, известувајќи дека околу 300 жени годишно умирале од рацете на сопрузи или други роднини и ги обвинила феминистките за надувување на бројките.[26]

#IAmNotAfraidToSayIt

уреди

Во јули 2016 година, украинската активистка Анастасија Мелниченко дала објава на Фејсбук во која раскажува за своето лично искуство на сексуално злоставување и ја отфрла идејата дека некако е виновна. Таа вклучила хаштаг на украински јазик: #яНеБоюсьСказати, што во превод значи - #НеСеПлашамДаКажам или на руски; яНеБоюсьСказать. Нејзината објава била широко споделувана, а наскоро потоа жените во Русија и Украина започнале да објавуваат свои приказни за сексуално вознемирување и напади. Многумина изјавиле дека првпат зборуваат за инцидентите. До август 2016 година, скоро 200.000 жени и мажи изразиле поддршка или ги споделиле своите стории на друштвените мрежи користејќи го нејзиниот хаштаг.[27][28][29][30][31][32][33][34]

Одговорите биле измешани. Некои кои коментирале добиле поддршка, но многу други, вклучително и новинари, психолози и православни христијански претставници, тврделе дека приказните се измислени, претерани, лошо ориентирани или „поткопуваат традиционални вредности“.[35]

Според извештајот на Глобално Информатичко општество од 2016 година, „родово-базирано насилство во Русија е секојдневна работа“.[35] Низ поранешниот Советски Сојуз, сексуалниот напад ретко се сфаќа сериозно, особено во Русија под водство на Владимир Путин. Дури и најеклатантните случаи на силување, кои некогаш би биле универзално осудувани, честопати не резултираат со казна за сторителите.[36]

Декриминализација

уреди

Во февруари 2017 година, со поддршка на Руската православна црква, Русија го декриминализирала семејното насилство во случаи кога тоа не предизвикува „значителна телесна повреда“ (како што се скршени коски или потрес на мозокот) [37] и доколку не се случува повеќе од еднаш годишно.[38] Како резултат на тоа, семејното насилство се зголемило [39][40] додека пријавувањето нагло се намалило, а полицијата започнала да одбива да истражува случаи на семејно насилство.[4]

Марина Писклакова-Паркер, директор на центарот „Ана“, организација што им помага на жртвите на семејно насилство, изјавила дека декриминализацијата се покажала „многу опасна за безбедноста на илјадници Русинки“.[40] Во декември 2018 година, високиот претставник на Русија за човекови права, Татјана Москалкова, ја нарекла декриминализацијата „грешка“ и изјавила дека е потребно ново законодавство за борба против семејното насилство.[41]

Невладини организации поднеле жалба до Обединетите нации во 2013 година во име на Шема Тимагова, чеченка чиј сопруг се обидел да ја убие со секира. Чеченскиот суд делотворно го ослободила сопругот, откривајќи дека жената го „испровоцирал“ да ја нападне. Во април 2019 година, при првата одлука на ООН за семејно насилство во Русија, Комитетот на ООН за елиминација на дискриминацијата врз жените (ЦЕДАВ) пресудил во корист на Тимагова и и наложил на Русија да и плати „соодветен финансиски надомест“. ЦЕДАВ понатаму изјавил дека Русија мора да ги измени своите закони за да го криминализира насилството врз основа на пол и соодветно да ги испита обвинувањата за насилство врз жените. На Русија и биле дадени шест месеци да достави писмен одговор во кој ќе бидат детални чекорите преземени во врска со случајот.[39][40]

Улога на алкохолот

уреди

Во извештајот од 1997 година објавен во „ Журнал за семејно насилство“, било откриено дека кај мажите кои извршиле убиство на сопружници, 60-75% од сторителите пиеле пред инцидентот.[42] Анкета спроведена од Институтот за научно истражување на семејството, 29% од луѓето на прашањето „Зошто децата се тепани во семејства со кои сте запознаени?“ одговориле дека насилството го извршиле бидејќи биле во алкохолизирана состојба.

Според податоци од 2004 година за едно истражување за семејно насилство, 77% од сторителите на насилно злосторство (кон членови на семејството) биле чести алкохоличари - 12% се занимавале со редовно пиење алкохол (три или четири пати месечно), 30% трипати неделно или повеќе, и 35% секој ден или скоро секој ден.[42]

Наводи

уреди
  1. „Russia: Bill to Decriminalize Domestic Violence“. Human Rights Watch (англиски). 2017-01-23. Посетено на 2021-02-22.
  2. Тимаков, Алексей (2013-01-29). „Домашнее насилие в России“. РИА Новости (руски). Посетено на 2021-02-22.
  3. 3,0 3,1 „Domestic violence victims will be protected from offenders by law (In Russian)“. Pravo.ru. 11 January 2018.
  4. 4,0 4,1 Chamusco, Bianca (2017). "If He Beats You, It Means He Loves You" : Domestic Violence and Women's Rights in Russia“. University of Chicago Law School Chicago Unbound.
  5. „Total consumption, three-year average with 95%CI by country“. World Health Organization.
  6. Chamusco, Bianca. "If He Beats You, It Means He Loves You" : Domestic Violence and Women's Rights in Russia“.
  7. 7,0 7,1 „Experts assessed the likelihood of the adoption of the law on domestic violence“. MK.ru. 20 December 2019.
  8. 8,0 8,1 8,2 „The law "on domestic violence" – psychological violence against Russia“. Regnum. 14 November 2019.
  9. „About women "dying in Russia", or How to manipulate statistics“. EurAsia Daily. 25 November 2019.
  10. „RUSSIA TOO LITTLE, TOO LATE: STATE RESPONSE TO VIOLENCE AGAINST WOMEN“. Human Rights Watch.
  11. „Interview of the Acting Head of the Department for the Protection of Public Order of the Ministry of Internal Affairs of Russia, Lieutenant General of Militia Mikhail Artamoshkin, to the newspaper "Shield and Sword". MVD.ru. 24 January 2008. Архивирано од изворникот на 2010-07-12.
  12. „Case No. 41261/17 "Volodina v. Russia". European Court of Human Rights. 10 January 2019.
  13. „Why is the first reaction not to believe a woman?“. Kommersant. 11 October 2016.
  14. „An expert exposed figures on "domestic violence" in Russia (In Russian)“. Regnum.
  15. Bugakova, N.S.; Voronina, I.V.; Maksimova, M.V. (2018). Women and Men of Russia (PDF). Moscow: Rosstat. стр. 218. ISBN 978-5-89476-459-7.
  16. „Russia: the situation with domestic violence is getting worse“. eurasianet. 18 December 2018.
  17. „МВД: ежегодно около 14 тысяч женщин погибает от рук мужей“. Regnum.ru. 24 January 2008. Посетено на 22 February 2017.
  18. „Интервью исполняющего обязанности начальника Департамента охраны общественного порядка МВД России генерал-лейтенанта милиции Михаила Артамошкина газете "Щит и меч". Министерство внутренних дел Российской Федерации. 24 January 2008. Архивирано од изворникот на 12 July 2010.
  19. „Russian Federation: Violence against Women – time to act“. Amnesty International UK. 5 March 2003.
  20. 20,0 20,1 ANNA National Centre 2010.
  21. „Concluding Observations: Russian Federation“. Committee on the Elimination of Discrimination Against Women. 2002.
  22. „Domestic Violence“. Moscow Helsinki Group.
  23. Lysova A.V., Douglas E.M. (2008). Intimate partner violence among male and female Russian university students. Journal of Interpersonal Violence, 23(11), 1579–1599 DOI: 10.1177/0886260508314320
  24. „Комитет ГД по охране здоровья“. www.komitet2-2.km.duma.gov.ru. Архивирано од изворникот на 2021-04-21. Посетено на 14 March 2017.
  25. „The silent nightmare of domestic violence in Russia“. www.bbc.com. 1 March 2013. Посетено на 5 February 2017.
  26. 405 заседание Совета Федерации. February 1, 2017. http://council.gov.ru/events/multimedia/video/60406/. 
  27. „A Revolution Has Started Against Rapists in Ukraine and Russia“. The Daily Beast. August 11, 2016.
  28. „Russian women speak up about sexual abuse“. Arizona Daily Star. Associated Press. July 20, 2016 – преку Newspapers.com.
  29. „My story of sexual abuse is changing perceptions in Ukraine“. BBC. August 29, 2016.
  30. „Russian and Ukrainian women's sexual abuse stories go viral“. The Guardian. July 8, 2016.
  31. „Organizer of #IAmNotAfraidToSayIt explains meaning behind hashtag“. Women in the World. July 13, 2016. Архивирано од изворникот на 5 мај 2019. Посетено на 2021-04-29.
  32. „I Am Not Afraid to Speak: Russian Online Flash Mob Condemns Sexual Violence“. The Moscow Times. July 11, 2016.
  33. „#IamNotAfraidToSay: Victims of sexual assault in Ukraine and Russia break taboo“. DW News. July 27, 2016.
  34. „The woman who wasn't 'afraid to say it' Anastasiya Melnychenko explains her campaign to get Ukrainians and Russians talking about sexual violence“. Meduza. July 8, 2016.
  35. 35,0 35,1 Manshina, Daria (2016). „Russia: Gender-Based Violence and the Realisation of Socioeconomic Rights“ (PDF). Global Information Society Watch: 194–197.
  36. Aripova, Feruza; Johnson, Janet Elise (September 2018). „The Ukrainian-Russian Virtual Flashmob against Sexual Assault“. The Journal of Social Policy Studies. 16 (3): 487–500. doi:10.17323/727-0634-2018-16-3-487-500.
  37. „What happened after Russia decriminalised domestic abuse: Despite a chronic domestic violence problem, a new law has made punishing abusers even harder. Where does Russia go from here?“. New Humanist. June 11, 2018.
  38. „Russia parliament votes 380-3 to decriminalize domestic violence“. USA Today. January 27, 2017.
  39. 39,0 39,1 „UN Committee Sides Against Russia in First Domestic Violence Ruling“. The Moscow Times. April 12, 2019.
  40. 40,0 40,1 40,2 „Domestic Violence Victim Wins Case Against Russia at UN“. Transitions Online. April 15, 2019. Архивирано од изворникот на 2019-05-07. Посетено на 2021-04-29.
  41. „Decriminalization of Domestic Violence Was a 'Mistake,' Russian Official Admits“. The Moscow Times. December 3, 2018.
  42. 42,0 42,1 „Interpersonal Violence and Alcohol in the Russian Federation“ (PDF). World Health Organization. 2006. стр. 4. Архивирано од изворникот (PDF) на 2010-03-14. Посетено на May 12, 2010.

Надворешни врски

уреди