Па (утврдување)

Па (маорски: pā) е маорско село во Нов Зеланд ко е е утврдено и изградено за одбрана. Тие се сметале за племенски општествен и социо-политички центар на сите иви. Во маорското општество, големо па ја претставувало маната (власта) на еден поглавар или рангатира. Речиси сите па биле изградени на безбедни и плодни места. Иако биле изградени за одбрана, тие биле воглавно живеалишта.

Рид во Каикоура на кое некогаш имало „па“

Паорски па играле значајна улога во Маорските војни.

Па биле конструирани од луѓе кои се бореле со мускети и рачни оружја (како копје, таиаха и мере) против Британската војска и вооружена полиција кои имале мечеви, пушки и тешки оружја како хаубици и ракетна артилерија. Обично се правеле за доста кратко време, често помалку од два дена, и пружале отпор долги часови, а понекогаш и недели.

Ограничувачки фактор бил тоа што луѓето морале да одат дома за да обработуваат земја или да собираат од природата. Затоа 4 до 6 месеци годишно овие утврдувања биле напуштени.

Некои јавни „па“ во Нов Зеланд

Залив на Островите: Корорипо, Керикери
Фангареи: Парахаки
Окленд: Маунгакиекие, Рид со Едно Дрво, Маугафау, Идн, Те Пане А Матаахо, Мангере
Коромандел: р‘т Опито, Фитианга
Залив Пленти: Капу те Ранги, Факатане'
Хоков Залив: Отатара, Тарадејл
Таранаки: Те Кору, Оакура, Ококи (Сер Питер Баков споменик)
Марлборо: р‘т Карака, Пиктон
Кантербери: Каиапои, Вуденд
Отаго: Хуриава, Каритане Катики, јужно од Моераки Мапоутахи, Пуракаунуи

Поврзано

Маорски војни: Стратегија и тактики

Надворешни врски

Археолошки наоѓалишта на разни „па“ (англиски)