Крикет
- Оваа статија се однесува на спортот крикет. За други значења видете Крикет (појаснување)
Крикет (од англиски: cricket) — спорт во кој треба да се удри топче со палка. На прв поглед е сличен со безболот од САД, но во суштина е многу постар. Крикетот за првпат се споменува во документ од 16 век, според кој бил игран во Англија. На професионално ниво се игра во следниве држави: Австралија, Англија, Бангладеш, Зимбабве, Индија, Јужна Африка, Кенија, Нов Зеланд, Пакистан, Шри Ланка и на Карибите.
Во Македонија, крикетот е застапен преку клубот „Кинг Кобра“ кој организира турнири во земјата и меѓународни натпревари со соседни земји.[1]
Игра
уредиЕден натпревар трае цел ден, а понекогаш и 5 дена. Едена екипа за крикет се состои од 11 играчи (крикетари[2]) кои посебно се обидуваат да добијат бодови. Бодовите се добиваат со трчање откако ќе биде удрено топчето. Играчот со палка се смета за изваден откако играч од противничката екипа ќе го фати топчето што го удрил, без да топне на земјата. Исто така, еден играч може да биде изваден доколку дозволи напаѓач со топче од спротивната страна да му ги удри стапчињата.
Правила
уредиКрикетот е игра која ја играат две единаесеточлени екипи. Екипите се менуваат во улогата на удирачи и чувари на полето. Во текот на секое коло (inning) удирачката страна се обидува да освои бодови со трчање помеѓу порти (wicket): чуварите на полето се обидуваат да ја срушат портата. Натпреварот се состои од едно или две кола за секоја страна.
Удирачот носи заштитен шлем од стаклено влакно или метал. Ракавиците на удирачот даваат добра заштита, сигурност во истовремено добриот зафат и замавнување со палката. Чевлите можат да имаат крамбови или гумен ѓон. Штитниците на нозете носи и удирачот (batsman) и фаќачот (wicketkeeper).
Опрема
уредиИграчите по традиција носат бели или светли кошули, панталони и џемпер. Облека во боја се носи на некои едноставни натпревари. Палката се изработува од дрво (врба); Дршката и е од трска, преслечена со гума. Должина на палката е 96,5 см. Портата се состои од 3 летви (stumps) на кои се поставени две пречки (bails). Ширина на портата е 22,86 см. Ракавиците на фаќачот се подебели, поставени и поголеми од оние на удирачот.
Топка
уредиТопката за крикет е направена од плута и волна, а преслечена е од црвена кожа.
Поле
уредиПолето (pitch) е просторот помеѓу две порти, кои меѓусебно се оддалечени 20,12 метри.
Терен
уредиЛивадата која го опкружува полето за игра може да биде со било која големина. Таа на долната слика се прикажани различни позиции на чуварите на полето за удирачи кои се деснаци. Онаа страна на ливадата која се наоѓа назад од удирачот кои ја чека топката се вика онсајд или легсајд, а просторот што е пред него т.е., десно, се вика офсајд.
Фрлање
уредиФрлачите (bowlers) се менуваат во фрлањето по шест (или осум) топки на едната или другата порта. Со дел од стапалото од предната нога мора да останат надвор од линијата. Фрлачите често ја тријат топката од панталоните за да ја вжештат и замазнат едната страна. На тој начин топката во воздух добива додатна ротација или замав. За да бидат поуспешни, фрлачите се служат со различни техники. Додека брзиот фрлач ја користи брзината и замавот, другиот ќе се труди да го збуни удирачот со спин (ротација).
При фрлањето на топката, раката мора да биде испружена.
Удирање
уредиЗадача на удирачот е да ја брани портата и да изведува трикови. Удирачот ја држи палката со обете раце. Мора да биде во состојба да го "прочита" фрлачот, добро да ја следи топката и во миг да одлучи како да го изведе ударот.
Погодоци
уредиБодови се наградени за следниве акции:
- 1 Еден бод (трк) (анг.-run): секогаш кога двајца играчи ќе истрчаат до спротивната порта.
- 1 Без топка: фрлачот ја преминува линијата или непрописно ја фрла топката.
- 1 Непогодена топка: топката е фрлена превисоко или предалеку од портата за да може удирачот да ја врати.
- 4 Топката стигнува до границата од како ја допира земјата.
- 6 Топката стигнува до границата без да ја допре земјата.
Удирачот испаѓа од игра
уреди- Нозете пред портата (Leg Before Wicket – LBW) Удирачот ја запира топката која може да ја погоди портата, а претходно да не ја погодил со палката.
- Погоден (bowled) - топката ја руши портата на удирачот.
- Претрчан (run out) - чуварите на полето ја срушиле портата пред ударот да стигне до неа.
- Совладан (stumped) - фаќачот ја руши портата на удирачот додека овој е надвор од својот простор за време на примање на топката.
- Удрена порта (hit wicket) - изведувајќи удар удирачот ја руши сопствената порта.
- Фатен (caught) - чуварот на полето ја фаќа топката бидејќи таа ја удрила палката или ракавицата на удирачот.
Рекорди
уредиНајмногу срушени порти
- 19 со 20 бода ги постигнал Џим Лејкер во средбата Англија – Австралија 1956 година.
Првиот удирач кој постигнал шест шестки
Поврзано
уреди- Лордс
- Крикетен терен
- Крикетна палка
- Крикетно топче
- Клиса — македонска народна игра
- Крикет во Македонија
Наводи
уредиНадворешни врски
уреди„Крикет“ на Ризницата ? |
- Правила на крикетот — крикет-клуб „Кинг кобра“, Скопје (македонски)
- Меѓународен крикетен совет (ИОК) (англиски)