Жорес Алферов
Жорес Иванович Алферов (на руски: Жоре́с Ива́нович Алфёров; 15 март 1930 — 1 март 2019) — белоруски, советски и руски физичар и академик кој има значителен придонес во создавањето на модерната хетороструктурна физика и електроника. Тој е пронаоѓач на хетеротранзисторот и добитник на Нобеловата награда за физика. Тој е исто така и руски политичар кој бил член на Рускиот парламент, Државната дума, уште од 1995 г. После тоа, тој станал еден од највлијателните членови на Комунистичката партија на Руската Федерација.
| Жорес Алферов | |
|---|---|
 | |
| Роден(а) | Жорес Иванович Алферов 15 март 1930 Витебск, ССР Белорусија, Советски Сојуз |
| Починал(а) | 1 март 2019 (возр. 88) Санкт Петербург |
| Националност | советско (до 1991) / руско (од 1991) |
| Полиња | Применета физика |
| Установи | Јофески физичко-технолошки институт |
| Образование | Санктпетербуршки државен електротехнички универзитет |
| Познат по | Хетеротранзистори |
| Поважни награди | Светска енергетска награда (2005) Награда „Кјото“ за напредна технологија (2001) Нобелова награда за физика (2000) Демидова награда (1999) Јофеска награда Државна награда на СССР (1984) Ленинова награда (1972) Медал „Стујарт Балентин“ (1971)  (1986) |
| Сопружник | Тамара Дарскаја (о. 1967) |
Раѓање и образование
уредиАлферов е роден во Витебск, Белоруска ССР, Советски Сојуз, од татко Белорусин, Иван Карпович Алферов, кој бил раководител на фабрика, и од мајка Еврејка, Ана Владимировна. Жорес го добил името по францускиот социјалист Жан Жорес (Jean Jaurès) додека неговиот постар брат, Маркс го добил своето име по Карл Маркс. Во 1947 г. завршил средно училиште во Минск и се запишал на Белорускиот технички факултет. Во 1952 г. дипломирал на Електротехничкиот институт во Ленинград. Од 1953 г. работел во Физичко-техничкиот институт на Академијата на науки на СССР. Од институтот добил неколку дипломи: Член на Технолошките науки во 1961 г. и доктор на науки по физика и математика во 1970 г. Бил директор на институтот уште од 1987 г. Бил избран како член на Академијата на науки на СССР во 1972 г. и како редовен член во 1979 г. Од 1989 г. тој е заменик-претседател на Академијата на науки во СССР и претседател на Научниот центар во Санкт Петербург. Од 1995 г. член е на Државната дума и е на списокот на Комунистичката партија на Руската Федерација. Во 2000 г. ја добил Нобеловата награда за физика заедно со Херберт Кромер за „развој на полуспроводнички хетероструктури користени во оптоелектрониката“.
Алферов го измислил хетеротранзисторот кој се справувал со повисоки честоти за разлика од своите претходници, и ги револуционирал мобилните телефони и сателитските комуникации. Алферов и Кромер самостојно ја примениле оваа технологија за употреба на ласерски зраци. За возврат се револуционирал полуспроводничкиот дизајн во голем број на области, вклучувајќи ги и светлечките диоди, читачите на баркодови и компактните дискови.
Херман Гримес од Кралската академија на науките којашто доделува Нобелови награди, изјавил: Без Алферов не би било возможно да се префрлаат информациите од сателитите кон Земјата или да се има толку многу телефонски линии меѓу градовите."[1]
Истражувачка област
уредиУште од 1962 година работел во областа на полуспроводнички хетероструктури. Неговите придонеси во физиката и технологијата на полуспроводнички хетероструктури, а особено истражувањата на инјектирање на својства, развојот на ласери, сончеви ќелии, светлечки диоди и епитаксични процеси довеле до создавање на модерната хетероструктурна физика и електроника.
Тој има речиси месијанска концепција за хетероструктурите, велејќи: „Многу научници придонеле на овој извонреден напредок, кој не само што ја одредува иднината на физиката на тврди тела во огромна мера, туку и во одредена смисла влијае врз иднината на човековата заедница.“[2]
Политичка активност
уреди
Алферов беше избран за член на Рускиот парламент, Државната дума во 1995 година како пратеник на политичката партија „Нашиот дом е Русија“, и се сметал за поддржувач на политиката на претседателот Борис Елцин. Во 1999 година тој повторно бил избран, само сега на списокот на Комунистичката партија на Руската Федерација. Тој бил повторно избран во 2003 и во 2007 година, кога бил поставен на второ место на федералната изборна список на партијата, зад Генадиј Зјуганов и пред Николај Каритонов, иако тој не бил член на партијата. Тој бил еден од потписниците на отвореното писмо до претседателот Владимир Путин од членовите на Руската академија на науки.
Непрофитни услуги
уредиАлферов служи на советодавниот совет на Цивилното истражување и Фондацијата за развој на САД.[3]
Награди
уреди
- Руски и советски награди
- Орден за заслуги на татковината:
- (14 март 2005 г.) - за исклучителен придонес за развојот на националната наука и активно учество во законодавните активности;
- (2000 г.);
- (4 јуни 1999 г.) - за исклучителен придонес за развојот на националната наука и обука на висококвалификуван персонал, во врска со 275 годишнината од Руската академија на науките;
- (15 март 2010 г.) - за државниот придонес за развој на националната наука и многу години плодна дејност — Орден на Ленин (1986);
- Орден на Октомвриската револуција (1980)
- Орден на Црвеното знаме на трудот (1975)
- Орден на Значка за чест (1959)
- Државната награда на Руската Федерација (2001) во наука и технологија (5 август 2002 г.), за својата работа, „основните студии на формирањето и својства на хетероструктури со квантни точки како и создавање на ласери врз основа на нив“
- Ленинова награда (1972 г.) - за основните истражувања во полуспроводниците и хетероструктурниот развој на нови уреди врз основа на нив
- СССР Државната награда (1984 г.) - за развивање на ISO периодични хетероструктури засновани на кватернерни цврсти раствори на A3B5 полуспроводнички соединенија
- Странски награди
- Орден на Францис Скорина (Белорусија, 17 мај 2001 г.) - за неговиот голем личен придонес за развојот на физички науки, организацијата на белоруско-руската научна и техничка соработка, јакнење на пријателството меѓу народите на Белорусија и Русија
- Орден на кнезот Јарослав Мудриот, (Украина, 15 мај 2003 г.) - за личен придонес за развојот на соработка меѓу Украина и Руската Федерација во социо-економските и хуманитарните сфери
- Офицер на Легијата на честа (Франција)
- Други награди
- Нобелова награда за физика (Шведска, 2000; со Херберт Кромер и Џек Килби) - за развој на полуспроводнички хетероструктури за брза оптоелектроника
- Ник Холоњак награда (Оптичко друштво на САД, 2000)
- ЕПС Еврофизичка награда (Европското просторно друштво, 1978) - за нови дела од областа на хетероструктурата
- Карпинска награда (Германија, 1989) - за неговиот придонес за физиката и технологијата на хетероструктурите
- Јофеска награда (РАН, 1996) - за работа, „фотоелектрични претворачи на сончевото зрачење врз основа на хетероструктури“
- Демејдовска награда (Научна Фондација Демејдов, Русија, 1999)
- Награда од Кјото (Фондација Инамори, Јапонија, 2001) - за успех во создавањето на полуспроводнички ласери што работат во континуиран режим на собна температура - пионерски чекор во оптоелектрониката
- Вернандска награда (NAS, 2001)
- „Руската национална олимпијада“. Насловот „жива легенда“ (Русија, 2001 година)
- Меѓународната „Награда за глобална енергија“ (Русија, 2005)
- Знатен медал од Х. Велкер (1987) - за пионерска работа на теоријата и технологија на уредите засновани од III-V соединенија на групи
- Медал од Стјуарт Балантин (Френклински институт, САД, 1971) - за теоретски и експериментални студии на двоен хетероструктурен ласер, кои беа создадени од страна на извори на ласерска светлина со мали димензии, кои работат во континуиран режим на собна температура
- Златен медал од Попов (Академија на Науки, 1999)
- SPIE Златен медал (2002)
- Наградата Симпозиум за GaAs (1987) - за пионерската работа во полуспроводнички хетероструктури засновани на III-V соединенија и развој од групи на диодни ласери и фотодиоди
- Доделена наградата „Златна плоча“ (Академија на достигнувања, САД, 2002)
- XLIX Менделеев читач - 19 февруари 1993
- Почесен професор на медалот и MIPT (2008)
- Почесен доктор на руско-ерменскиот универзитет (државно образовна институција на руско-ерменскиот универзитет, Ерменија, 2011)
Наводи
уреди- ↑ Staff writers (10 October 2000).
- ↑ „Lib.semi.ac.cn“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2011-07-07. Посетено на 2015-12-27.
- ↑ "Dr. Zhores I. Alferov" Архивирано на 30 јануари 2011 г..
Надворешни врски
уреди- (Russian) Zhores Alferov website at the Communist Party of the Russian Federation Архивирано на 6 мај 2009 г.
- Biography Архивирано на 3 октомври 2014 г., на мрежната страница на Ioffe Physico-Technical Institute
- Autobiography Архивирано на 30 август 2008 г., на мрежната страница на Нобеловата фондација во Стокхолм.
- Open letter to the President of the Russian Federation Vladimir V. Putin