Деметра

Грчки врховни богови

Богови Ад Аполон Арес Артемида Атена Афродита Деметра Дионис Зевс Посејдон Хера Хермес Хестија Хефест

Деметра (гр. Δημήτηρ) е грчка божица на земјоделството и на новиот живот, чувар на бракот и на свештениот сојуз. Таа била многу почитувана уште пред Олимписките богови. Таа е една од дванаесетте богови кои живееле на планината Олимп. Таа е ќерка на Хрон и Реја, а мајка на Персефона, која подоцна пак станала жена на Ад.

Деметра

Култот на Деметра

Во покасната антика, култот со Деметра се сврзува со оној на Кибела. Древните Грци Деметра ја гледале во соѕвездието Девица. Иако нејзините свештеички ги воведуваат невестата и младоженецот во тајните на брачната постела, таа самата немала маж. Додека била сѐ уште млада вонбрачно ги родила Кора, подоцнежна Персефона и алчниот Јакха со својот брат Зевс. Деметра го научила народот на земјоделство, со тоа што му ја дала пченицата на Триптолем. Како божица на житото, во периодот од сеидбата до жетвата, Деметра била позната и како Хоја. Во римската митологија таа е позната како Церера или Керера, која била славена како божица на градинарството, културата и мирот. Деметра била прикажувана како жито, а нејзина најомилена птица била штркот. Исто така, многу често, таа била прикажувана на кочија.

Според митот, кога Персефона си играла на ливадата со нимфите земјата одеднаш се отворила и се појавил богот Ад, кој ја присвоил за себе. Ад бил многу вљубен во неа, и не сакал да ја пушти од подземниот свет. За тоа време Демитра го слушнала плачот на својата ќерка и побрзала да ја извлече од оваа ситуација, но во тоа не успеала. Деметра лутала низ светот девет дена без храна и вода, сè додека Хелиј не ѝ открил што се случило со нејзината ќерка. Несреќната мајка отишла на планината Олимп и побарала помош од Зевс.

Враќањето на Персефона

За ова време, Ад се оженил со Персефона. Деметра за тоа време се вратила во својот храм во Елевзина, и на светот настапила голема неплодност на плодовите кое довело и до голема катастрофа како за луѓето така и за боговите. Тогаш Зевс одлучил дека е потребно да се вмеша во проблемот па одлучил третина години да живее во подземниот свет со Ад, а остатокот на земјата. Кога Персефона била во подземниот свет, настапувала неплодноста, а кога била на земјата природата разезленувала со прекрасни цвеќиња. Така настанале и годишните времиња.

Триптолем, син на кралот Келеј, Деметра го научила како да ги разработува билките, како знак на благодарност за тоа што неговите родители во времето додека таа тагувала за нејзината ќерка ја прибрале во својот дом, не знаејќи дека е всушност божица. Таа му поклонила зрно жито и го научила како да ја обработува својата земја.