Гутниско наречје
Гутниското наречје (Gutamål/Gutniska) — мајчин јазик на населението на островот Готланд во денешна Шведска. Во средниот век бил говорен и пишан јазик, но денеска постои само како говор, во извесна мера измешан со шведски, дански и германски. Останува отворено прашање дали гутнискиот треба да се смета за наречје или за посебен јазик. Јазикот е наследник на старогутнискиот, кој бил наречје на стронордискиот.
Гутниски | |
---|---|
Gutamål/Gutniska | |
Застапен во | Шведска |
Подрачје | Готланд |
Говорници | ~500? |
Јазично семејство | |
Претходни облици: | старогутниски
|
Јазични кодови | |
ISO 639-3 | – |
Linguist | non-gut |
Готланѓаните (Гути) и другите Швеѓани го владеат јазикот релативно слабо. Се говори на во јужните делови на островот и некои делови од помалиот соседен остров Форе. Постојат две варијанти: главен и форски говор. Форскиот се смета за поархаичен.
Особеност на гутнискиот се зачуваните старонордиски дифтонзи како ai (на пр. stain; швед. sten = камен) и oy (на пр. doy; швед. dö = „умира“). Има и трифтонг што не постои во ниеден друг нордиски јазик: iau (на пр. skiaute/skiauta; швед. skjuta = „стрела“).
Споредба со други германски назици
уредимакедонски | англиски | холандски | норвешки (книжевен) |
норвешки (новон.) |
дански | германски | гутниски | исландски | шведски | фарски | јемтландски |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
око | eye | oog | øye | auge/auga | øje | Auge | auge/auga | auga | öga | eyga | aaug |
слуша | hear | horen | høre | høyre/høyra | høre | hören | hoyre/hoyra | heyra | höra | hoyra | höör |
спие | sleep | slapen | sove | sove/sova | sove | schlafen | sive/siva | sofa | sova | sova | sava |
зло | evil | euvel (kwaad) | ond | vond | ond | Übel | aum | vondur | ond | óndur | ful |
брод | ship | schip | skip | skip | skib | Schiff | skip | skip | skepp | skip | skepp |
пее | sing | zingen | synge | syngje/syngja | synge/sjunge | singen | singe/singa | syngja | sjunga | syngja | sjoong |
висок | high | hoog | høy | høg | høj | hoch | haug | hár | hög | høgur/háur | höyg |
десен | right | rechts | høyre | høgre | højre | rechts | hygar | hægri | höger | høgra | höger |
чамец | boat | boot | båt | båt | båd | Boot | bat | bátur | båt | bátur | båut |
преку | over | over | over | over/yver | over | über | yvar | yfir | över | yvir | omma |
стрела | shoot | schieten | skyte | skyte/skyta / skjote/skjota | skyde | schießen | skiaute/skiauta | skjóta | skjuta | skjóta | skjuut |
Поврзано
уредиНадворешни врски
уреди- Гутниски јазик Архивирано на 17 мај 2006 г.
- За гутнискиот јазик од Босе Карлгрен