Бајуви дупки–Џинџирица

Бајуви дупки – Џинџирица (бугарски: Баюви дупки–Джинджирица) — природен резерват во Националниот парк Пирин, сместен во хомонимскиот планински масив во Пиринска Македонија, југозападна Бугарија. Сместено е во општина Мехомија. Бајуви Дупки – Џинџирица е меѓу најстарите резервати на државата, прогласен во 1934 година[1][2] за заштита на шумите на македонски бор - молика (Pinus peuce) и босански бор (Pinus heldreichii), двата балкански ендемски видови. Неговата територија беше дополнително проширена во 1976 и 1980 година и се протега на површина од 2873 ха или 28,73 км2.[3] Прогласен е за биосферен резерват на УНЕСКО во 1977 година.[4] Резерватот опфаќа територија помеѓу 1200 и 2907 м надморска височина. Геолошки во него доминираат протерозојски мермери и има обемен карстен терен со бројни пештери и карстни формации.

Резерват Бајуви дупки–Џинџирица
МестоМехомија, Пиринска Македонија, Бугарија
Најблизок градМехомија, Банско
Координати42°01′17″N 23°24′29″E / 42.02139° СГШ; 23.40806° ИГД / 42.02139; 23.40806
Површина28.73 km2
Воспоставен(а)1934
Управно телоМинистерство за околина и води на Бугарија

Флора уреди

Флората се состои од околу 500 видови васкуларни растенија.[5] Меѓу ретките и ендемски васкуларни растенија се наоѓаат европската боровинка (Vaccinium myrtillus), Aquilegia aurea, одлично жолт гентијан (Gentiana lutea), златен корен (Rhodiola rosea), рунолист (Leontopodium alpinum) и Пирински афион (Papaver degenii).[3][4]

Околу 60% од резерватот е покриен со шуми, главно составен од македонски бор (Pinus peuce) и босански бор (Pinus heldreichii). Други видови дрвја се шкотски бор (Pinus sylvestris), црн бор (Pinus nigra), смрека од Норвешка (Picea abies) и европска сребрена ела (Abies alba). Просечната возраст на шумата е над 150 години, а на места над 500 години. Некои области на шумата Малка Џинџирица се стари меѓу 500 и 550 години. Некои молики достигнуваат височина над 45 м и пречник повеќе од 2 м; некои одделни дрвја имаат старост над 1000 години.[2]

Повисоките делови на резерватот се покриени со џуџест планински бор (Pinus mugo) формација достигнувајќи возраст од 100 години. Просечната висина на овие грмушки е од 1,5 до 2 м, но достигнува 3 м во одредени области.

Фауна уреди

Дивокозата е типичен претставник на фауната и еден од симболите на резерватот. Други важни видови за зачувување вклучуваат кафеава мечка, сив волк, европска борска куна, букова кура, црвена лисица, срна, дива свиња, црвена верверица, западна каперкали, златен орел, лескавица, евроазиски клукајдрвец со три прсти, забележан оревокршач и др.[2][3][4] Типични претставници на рептили и водоземци се обична европска змија, ескалапска змија, живопасен гуштер и обична жаба.

Наводи уреди

  1. Geographic Dictionary of Bulgaria 1980
  2. 2,0 2,1 2,2 Dushkov 1972
  3. 3,0 3,1 3,2 „Register of the Protected Territories and Zones in Bulgaria“. Official Site of the Executive Environment Agency of Bulgaria. Посетено на 10 December 2017.
  4. 4,0 4,1 4,2 „Bayuvi Dupki–Dzhindzhiritsa Biosphere Reserve“. Official Site of UNESCO. Посетено на 6 December 2017.
  5. „Bayuvi Dupki–Dzhindzhiritsa Reserve“. Official Site of Pirin National Park. Архивирано од изворникот на 10 January 2016. Посетено на 6 December 2017.

Користена литература уреди

  • Мичев (Michev), Николай (Nikolay); Михайлов (Mihaylov), Цветко (Tsvetko); Вапцаров (Vaptsarov), Иван (Ivan); Кираджиев (Kiradzhiev), Светлин (Svetlin) (1980). Географски речник на България [Geographic Dictionary of Bulgaria]. София (Sofia): Наука и култура (Nauka i kultura).
  • Душков (Dushkov), Добри (Dobri) (1972). Пирин. Туристически речник [Pirin. Tourist Dictionary]. София (Sofia): Наука и култура (Nauka i kultura).

Надворешни врски уреди