Авасакса (фински: Aavasaksa) ― гранитна карпа и рид во северна Финска. Се наоѓа во Општина Илиторнио на запад од покраината Лапонија во близина на финско-шведската граница. Гранитната карпа е со висина од 242 метри. Запишана е како светско наследство на УНЕСКО како една од преживеаните точки на геодетскиот лак Струве.

Авасакса
Географија
Авасакса на карта

Карта

Општи информации уреди

 
Топографска карта на Авасакса.

Според приказните на самите Финци, во античко време, кога Лапонија била покриена од морето, врвот Аавасакса бил над водата. Планината е предмет на проучување на геолозите: уште во 18 век, француски научници дошле таму за да ја проучуваат структурата на Земјината кора.

Од 2005 година, Авасакса е прогласена за светско наследство на УНЕСКО како една од точките на геодетскиот лак Струве. Вклучено е и во Списокот на национални видови на Финска. Од врвот на планината, има поглед кон реката Турне.

Географија уреди

Природата на Авасакса е предмет на грижа и заштита на властите: дрвени подови се поставени по падините на планината за посетителите да не ја газат вегетацијата. На никој посетител не му е забрането да јаде боровинки, кои во изобилство растат на планината.

Приказна уреди

Мопертјуиева експедиција уреди

Во 1736 - 1737 година, францускиот научник, член на Париската академија на науките, Пјер Луј де Мопертјуи, дошол на ридот со геодетска експедиција. Целта на експедицијата била опитна да се тестира Њутновиот закон за универзална гравитација и да се измери должината на меридијанскиот лак на ие како резултат на вртењето, а Лапонија во тој момент била најпристапна за такви истражувања.

Царска куќа уреди

 
Кеисаринмаја е гостинска куќа за рускиот император. 2004 година.

Во 1882 година, на врвот на Авасакса била изградена куќа за гости за рускиот император Александар II. Неговата посета, меѓутоа, никогаш не се случила.[1].

Туризам уреди

Денес, Авасакса го ужива вниманието на туристите поради прекрасниот поглед на реката Торни што се отвора од нејзините падини, како и фактот дека на Јуханус (22 јуни, летната долгодневница) од врвот на Авасакса можете да биде видено, необично на друго место, Сонцето. Планината се наоѓа малку јужно од Поларникот, но, откако ќе се искачите на врвот, можете да видите како Сонцето се приближува до хоризонтот и, без да зајде, повторно изгрева.

Во лето, на планината работи месен историски музеј. Во близина на императорската куќа има и кула од тули со застаклен горен кат, изградена за научни цели.

Астероидот 2678 Аавасакса е именуван по ридот.

Наводи уреди

  1. „Kuningas kävi, keisaria odotettiin“ (фински). Helsingin Sanomat. 21 август 2004. Архивирано од изворникот на 2021-06-20. Посетено на 15 јануари 2024. Занемарен непознатиот параметар |dead-url= (help)

Надворешни врски уреди