Херта Милер (родена на 17 август во Ницкидорф, Банат, Романија) — германска писателка и добитник на Нобеловата награда за литература. Шведската академија ја опишала Милер како авторка „која , со згуснатост на поезијата и искреност на прозата го слика пејзажот на обесправените“. Наградата ја добила на 20 годишнината од падот на комунизмот во Европа.[1]

Херта Милер

Животопис уреди

Милер е родена и израснала во Ницкудорф, град во Романија во кој се зборува за германски јазик. Нејзиниот татко бил припадник на СС трупите за време на Втората светска војна, а нејзината мајка била депортирана во Советскиот Сојуз во 1945 година и испратена во работнички логор. Како студент по германска и руска литература, Милер се спротивставила на режимот на Николај Чаушеску и се придружила на група десидентски писатели кои се залагале за слобода на говорот. Две години пред симнувањето од власт на Чаушеску и падот на комунизмот во Источна Европа, Милер емигрирала во Германија , во 1987 година, заедно со сопругот, по години кои ги поминале во прогон и цензура во Романија.

Творештво уреди

Своето прво дело, збирка раскази, го напишала во 1982 година, додека работела како преведувач во една фабрика. Расказите биле цензурирани од страна на романските власти и Милер била отпуштена од фабриката откако одбила да работи за тајната полиција Секуритате. Додека работела како воспитувачка во градинка, нецензурираниот ракопис на нејзиното дело „Низина“ било прошверцувано во Германија и било објавено таму за веднаш да добие добри критики. Оваа книга, исто како и другите дела, го опишуваат животот во малото село и репресијата со која се соочуваат неговите жители.

Нејзините подоцнежни романи, вклучително „Земјата на зелените сливи“ и „Состанок“, се доближиле до алегорија додека ја опижуваат суривоста што ја трпеле скромните луѓе кои живееле во тоталитарниот систем. По „Низини“ следувала „Тиранско танго“. Ја напишала во романија, но ѝ било забрането да ја издаде во сопствената земја поради критиките упатени на адресата на романскиот диктатор Николас чауческу и неговата тајна полиција. Последното од Милер било „Атемшојкел)“ или во превод „Испрекинато дишење“.

Награди уреди

Таа е првата германска авторка што ја добива Нобеловата награда, по Гинтер Грас, во 1999 година. Само 4 од нејзините дела се преведени на англиски јазик, и тоа романите: „Пасошот“, „Земјата на зелените сливи“, „Патување на една нога“ и „Состанок“.

На конференција за медиумите во Стокхолм, Шведска, Петер Енглунд, постојаниот секретар на Шведската академија, изјавил дека Милер е наградена заради „нејзиниот многу, многу посебен јазик, од една страна и од друга страна, затоа што таа навистина има што да каже во врска со растењето за време на диктатурата... растење како странец во сопствено семејство“.

Наводи уреди

  1. Превод на литературни дела од автори кои добиле Нобелова награда, НИД„Микена“, Битола, 2010