Убиство на Осман II
Хаиле-и Османије (турски: Haile-i Osmaniye) — име дадено на настанот во кој бил убиен отоманскиот султан Осман II. Станува збор за настан што бил извршен на 20 мај 1622 година од страна на средовечен маж во јаничарскиот корпус. Како резултат на инцидентот, султанот Осман бил убиен и немири избувнале низ целото Отоманско Царство. Овие бунтови биле наречени бунтови на Абаза.
| Убиство на Осман II | |
|---|---|
| Дел од Историја на Отоманското Царство | |
 Детонирањето на Осман II | |
| Место | Цариград, Отоманско Царство |
| Датум | 20 мај 1622 |
| Цел | Осман II |
Почеток на бунтот
уредиЗа време на битката кај Хотин во 1621 година, неповолните борби на војниците го налутиле султанот и го натерале султанот да донесе одлука за укинување на јаничарскиот корпус. Иако султанот најпрвин сакал да оди таму за да го потисне бунтот во Анадолија, Есад Ефенди, тогашниот шеик, рекол дека не е соодветно на султанот да оди за толку едноставен бунт и го обесхрабрил султанот од оваа идеја. Главната цел на султанот била да собере војска од Анадолија. Подоцна султанот се обидел да собере војска со изговор дека ќе оди на аџилак, но и оваа идеја му пропаднала кога јаничарите дознале за ова. Тие од султанот побарале да бидат погубени Хоџа Омер-ефенди и Сулејман-ага, но кога нивните барања не биле прифатени, бунтот започнал[1].
Убиството на Осман
уредиОткако започнал бунтот, тој станал незапирлив. Според едни извори, бунтовниците насилно го киднапирале на султанот. Јаничарите, кои биле надвор од командниот синџир, му ги врзале рацете на султанот, го качиле на бесно магаре и го изложувале на разни навреди и напади, а како последна станица го донеле во занданите на Еди-куле. Еден ден откако султанот бил затворен во ќелија, во ќелијата влегле 9-10 џелати по наредба на големиот везир Кара Давуд-паша. Султанот започнал борба со џелатите и им предизвикал тешкотии во неговата намера. По тековниот судир, Чебеџибаши Осман, познат како Календер Угрусу, го неутрализирал султанот и го убил султанот со ласо што му го ставил околу вратот[2] По смртта на Осман, неговото уво било отсечено и дадено на Халиме Султан и султанот Мустафа I за да се потврди неговата смрт и Мустафа повеќе да нема потреба да се плаши од неговиот внук. Ова било прв пат во отоманската историја еден султан да биде погубен од јаничарите[3].
Последици
уредиНастанот довел до тоа да јаничарите во следните периоди да се мешаат во државните работи. Иако неколку талентирани султани се обиделе да ја поправат оваа ситуација, истите останалњ неуспешни. По овој инцидент јаничарите и другите воени корпуси, вклучително и оние кои не беа виновни биле обвинети поради убиството на еден султан. Следеле погубувања на многу јаничари, спахии и џебеџии во Анадолија поради суровата политика на Абаза-паша и истата ситуација во другите региони била најголем показател дека отоманскиот народ повеќе нема да толерира такво нешто во подоцнежните периоди, бидејќи државниот поредок бил тотално изгубен.
Судирот со јаничарскиот корпус конечно бил завршен во времето на Махмуд II, кој преку неговите реформи успеал да го укине воениот ред.
Постојат многу мислења дека доколку Осман успеел да ги спроведе своите реформи, државата ќе постоела многу подолго, или барем нејзината сила ќе била уште поголема. Загубата на Осман ја прекроила судбината на Отоманското Царство, исто како Шехзаде Мустафа, синот на Сулејман.
Наводи
уреди- ↑ „28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Kasım 2020“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2020-11-28. Посетено на 2022-05-22.
- ↑ www.devletialiyyei.com. 10 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2020.
- ↑ Piterberg, Gabriel (2003). An Ottoman Tragedy: History and Historiography at Play. Berkeley: University of California Press. стр. 28. ISBN 0-520-23836-2.