Тамсулозин

хемиско соединение

Тамсулозинот е лек од класата на алфа-рецептор-блокатори (алфа-адренергични антагонисти) кој се користи за третман симптомите на бенигна хиперплазија на простатата (БХП).[1] Лекот се издава на рецепт.

Тамсулозин
Систематско (IUPAC)
(R)-5-(2-{[2-(2-Етоксифенокси)етил]амино}пропил)-2-метоксибензен-1-сулфонамид
Клинички податоци
Заштитени имињаТаниз, Тамлос, Тампрост
AHFS/Drugs.commonograph
MedlinePlusa698012
Licence dataUS FDA:врска
Бременосна
категорија
  • AU: B2
  • US: B (Без ризик во не-човечки студии)
Начин на издавање
  • AU: S4 (само на рецепта)
  • UK: POM (само на рецепт)
  • US: само
Начин на
примена
oral
Фармакокинетички податоци
Биорасположливост100% (орална)
Метаболизамхепатален
Полувреме на елиминација9–13 часа
Екскреција76% renal
Назнака
CAS-број106133-20-4 Ок
ATC кодG04CA02
IUPHAR/BPS488
DrugBankDB00706 Ок
ChemSpider114457 Ок
UNIIG3P28OML5I Ок
KEGGD08560 Ок
ChEBICHEBI:9398 Ок
ChEMBLCHEMBL836 Ок
Хемиски податоци
ФормулаC20H28N2O5S
Моларна маса408.51
  (провери)

Тамсулозинот се користи во третманот на отежнато уринирање, чест симптом на зголемена простата. Тамсулозинот, како и останатите алфа блокатори дејствува преку релаксирање на мазната мускулатура на мочниот меур и простатата.

Тамсулозинот бил одобрен за медицинска употреба во САД во 1997 година.[1]

Фармакологија

уреди

Области на примена на лекот

уреди

Тамсулозин е одобрен за третман на симптоми на долниот уринарен тракт кај бенигна хиперплазија на простатата (БХП) и се смета за лек од прв избор за оваа индикација. Во споредба со другите алфа-блокатори, како што се доксазосин и алфузосин, тој покажува помало влијание врз крвниот притисок (иако тоа не може секогаш да се исклучи).

Клиничката студија на пациенти со камен во бубрег по третман со екстракорпорална литотрипсија (минимално инвазивна процедура со разбивање на каменот без засеци на телото) покажа дека пациентите третирани со тамсулозин биле подобро способни да ги исчистат остатоците од камењата.[2][3]

Во третманот на рак на простата со брахитерапија со ниски дози, таканаречените семиња трајно се вметнуваат во простатата. Во првите шест месеци по процедурата, често се јавува итност на мокрење, дизурија (болно отежнато мокрење) и полиурија (зачестено мокрење). Профилактичката администрација на тамсулозин може да ги намали уролошките симптоми.[4][5]

Начин на дејствување на лекот

уреди

Тамсулозин е антагонист на α1-адренорецепторот. Тој го блокира блокира адренорецепторот и со тоа ја намалува напнатоста на мазната мускулатура на простатата и мочоводот. Како резултат на тоа, протокот на урина од мочниот меур се зголемува и мокрењето се олеснува.

За разлика од другите алфа блокатори, тамсулозинот покажува релативно висока антагонистичка селективност за простатичните α1A/1L-адренорецептори, што значи дека се врзува речиси исклучиво само за овој подтип (α1A/1L) на адренорецептор, спречувајќи ја неговата активација (антагонистичко дејство). Од една страна, оваа рецепторска селективност доведува до релаксација на мазните мускули на вратот на мочниот меур, уретрата и простатата, во комбинација со полесен одлив на урината, а од друга страна е поврзана со помала стапка на несакани ефекти.

Бидејќи алфа-блокадата води до релаксација на мазните мускули на начин независен од полот, лекот исто така го подобрува протокот на урина и кај жените, што е докажано во студиите.[6] Одобрената индикација за тамсулозин е „третман на симптоми на долниот уринарен тракт поврзани со бенигна хиперплазија на простатата“. Употребата кај жени кои страдаат од уринарна задршка (ретенција) поврзана со стриктури (стенсувања) на мочниот меур и уретрата (мочоводот) е надвор од рамките на одобрените индикации (анг. off label use).

Несакани дејства

уреди

И покрај селективноста на овој алфа-блокатор за простата, можат да се јават несакани дејства. Често: вртоглавица (1 до 10%); поретко хипотензија и ортостатска непријатност (<1%); често се забележуваат и нарушувања на ејакулацијата (ретроградна ејакулација во мочниот меур). Во многу случаи, нарушувањето на ејакулацијата може да се избегне со прилагодување на дозата.[7] Ретко, може да се појави васкуларна синкопа, ненадејно губење на силата со губење на свеста, како и повремени до ретки неспецифични симптоми на гастроинтестиналниот тракт, како што се гадење, дијареа или запек. Во офталмологијата, забележана е поврзаност со интраоперативниот „синдром на лабав ирис“ (анг. floppy iris) при операции на катаракта.[8]

Трговски имиња

уреди

Bazetham, Betamzal, Dutaprostam, Tamlos, Tamprost, Tamsulozin Alvogen, Tamsulozin PharmaS, Tanyz, Tanyz Eras.

Наводи

уреди
  1. 1,0 1,1 „Tamsulosin Hydrochloride Monograph for Professionals“. Drugs.com (англиски). AHFS. Посетено на 24 December 2018.
  2. „Redirecting“. linkinghub.elsevier.com. Посетено на 2023-01-11.
  3. Moursy, Essam; Gamal, Wael M.; Abuzeid, Abdelmenem (2010-11-01). „Tamsulosin as an expulsive therapy for steinstrasse after extracorporeal shock wave lithotripsy: a randomized controlled study“. Scandinavian Journal of Urology and Nephrology. 44 (5): 315–319. doi:10.3109/00365599.2010.494616. ISSN 0036-5599. PMID 20560802.
  4. Elshaikh, Mohamed A.; Ulchaker, James C.; Reddy, Chandana A.; Angermeier, Kenneth W.; Klein, Eric A.; Chehade, Nabil; Altman, Andrew; Ciezki, Jay P. (2005-05-01). „Prophylactic tamsulosin (Flomax) in patients undergoing prostate 125I brachytherapy for prostate carcinoma: Final report of a double-blind placebo-controlled randomized study“. International Journal of Radiation Oncology, Biology, Physics (англиски). 62 (1): 164–169. doi:10.1016/j.ijrobp.2004.09.036. ISSN 0360-3016. PMID 15850917.
  5. Merrick, Gregory S.; Butler, Wayne M.; Wallner, Kent E.; Allen, Zachariah; Galbreath, Robert W.; Lief, Jonathan H. (2005-03). „Brachytherapy-related dysuria“. BJU International (англиски). 95 (4): 597–602. doi:10.1111/j.1464-410X.2005.05346.x. ISSN 1464-4096. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  6. Meyer, Laura E.; Brown, Jamie N. (2012-12). „Tamsulosin for voiding dysfunction in women“. International Urology and Nephrology. 44 (6): 1649–1656. doi:10.1007/s11255-012-0275-0. ISSN 1573-2584. PMID 22983886. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  7. Soliman, Mohamed G.; Abou-Ramadan, Ahmed R.; El-Abd, Ahmed S.; El-Tatawy, Hassan H.; El-Abd, Shawky A.; El-Sakka, Ahmed A. (2019). „Outcome of Modification of Dose and Time of Administration of Tamsulosin in Men with Abnormal Ejaculation“. Urologia Internationalis (англиски). 102 (4): 482–486. doi:10.1159/000497295. ISSN 0042-1138. PMID 30840961.
  8. Chang, David F.; Campbell, John R. (2005-04). „Intraoperative floppy iris syndrome associated with tamsulosin“. Journal of Cataract & Refractive Surgery (англиски). 31 (4): 664. doi:10.1016/j.jcrs.2005.02.027. ISSN 0886-3350. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)