Википедија

Софија од Насау

Софија од Насау (Sophia Wilhelmine Marianne Henriette; 9 јули 1836 – 30 декември 1913) била кралица на Шведска и Норвешка како сопруга на кралот Оскар II . Таа била шведска кралица 35 години, подолго од која било пред неа, и кралица со најдолг стаж до 2011 година, кога била надмината од кралицата Силвија . Таа е, исто така, најновата жена која официјално била кралица Давагер на Шведска.

Софија од Насау

Ран живот

уреди

Софија била најмладата ќерка на Вилхелм, војводата од Насау, од неговата втора сопруга принцезата Полин Фридерике Мари од Виртемберг .

Нејзиниот татко починал кога таа имала три години и бил наследен од нејзиниот полубрат Адолф, Големиот војвода од Луксембург . На Софија ѝ било дадено она што се сметало за соодветно образование за принцезите во тоа време од приватни тутори. Тренирала мечување, спорт вообичаено резервиран за мажи, за да го зајакне грбот и да го поправи држењето на телото.[1] Софија се дружела со академици и уметници, а дворот во Насау се сметал за подемократски од она што било вообичаено во повеќето германски дворови. Рано го научила англискиот јазик и чувствувала симпатии кон британскиот парламентарен систем. Јазикот што се зборувал во нејзиниот дом од детството не бил германски, туку англиски.[1] На Софија и било дадено воспитување кое е повеќе слично на викторијанскиот начин на живот од средната класа, кој го претпочитале наместо кралски. Нејзините браќа ја нарекувале Unsere demokratische Schwester (нашата демократска сестра).[1] Таа била опишана како сериозна, интелигентна и должна, и заинтересирана за јазикот и историјата: таа исто така била искрено религиозна.

Во 1848 година, таа била сведок на бунт во Војводството Насау, кој бил потиснат од нејзината мајка и браќата. Таа ја поминала зимата 1853-1854 година со нејзината мајка на дворот на нејзината тетка по мајка во Санкт Петербург во Русија. Нејзината тетка по мајка, принцезата Шарлот од Виртемберг, била во брак со големиот војвода Мајкл Павлович од Русија . Патувањето не било направено за да договори брак со руски принц затоа што нејзината мајка не сакала таа да се преобрати, што ќе било неопходно, туку, напротив, да го проучува животот на голем двор. За време на нејзиниот престој во Русија, таа била ученичка на пијанистот Антон Рубинштајн . Софија и нејзината мајка биле принудени да ја напуштат Русија на почетокот на Кримската војна. По смртта на нејзината мајка во 1856 година, Софија живеела со нејзината полусестра, принцезата Мари Вилхемин од Вид .

Во јули 1856 година, во летната резиденција на нејзината сестра Мери, Монрепос, надвор од Насау, ја посетил принцот Оскар од Шведска, војводата од Естергетланд . Оскар бил вториот жив син на владејачкиот крал. По смртта на неговиот постар брат Густаф во 1852 година, тој станал иден наследник на шведскиот престол бидејќи неговиот брат, владејачкиот престолонаследник, не можел да има повеќе деца со својата сопруга. Затоа било политички неопходно Оскар да се ожени. Во 1855-1856 година, Оскар бил испратен да посети различни кралски дворови во Европа со цел да најде соодветен брачен партнер и по ранг и по свој вкус. Тој го посетил британскиот двор, но не сакал да се ожени за принцезата Марија од Кембриџ, а белгиските и пруските принцези на кои им било предложено не сакале да се омажат за него. Бракот на Софија и Оскар не треба да се смета за договорен брак: на Оскар му била дадена слободата да избере принцеза што му се допаѓала од многуте дворови што ги посетувал, а Софија, која претходно била запросена, не сакала да биде под притисок. во брак.[2] Софија и Оскар, сепак, меѓусебно се заљубиле еден во друг.[3]

По посетата, Оскар се вратил во Шведска за да побара согласност од родителите да се венчаат, што и било одобрено. Потоа се вратил во Насау, каде што свршувачката била направена во септември, а објавена во октомври. За време на свршувачката, Софија се образувала на шведски јазик и историја и се допишувала со нејзиниот иден брачен другар: наскоро, преписката била водена на шведски. Брзо го совладала и норвешкиот јазик.

Војвотката и крунисаната принцеза

уреди
 
Принцот Оскар и принцезата Софија за време на нивниот брак во 1857 година

Софија и Оскар се венчале на 6 јуни 1857 година во замокот во Висбаден-Бибрих . Софија пристигнала во градот Стокхолм со Оскар на 19 јуни 1857 година, и ја пречекала нејзината шведска љубовница на облеките, грофицата Вилхелмина Бонде и нејзината почесна слугинка Аугуста Јегерхјелм на бродот Травемунде. Таму биле пречекани со поздрав, пеење и толпа луѓе. Софија била примена со голем ентузијазам по нејзиното пристигнување во Шведска. Бидејќи сегашната престолонаследничка принцеза Луиз станала стерилна по раѓањето на нејзиното последно дете, а постариот брат на Оскар, престолонаследникот Чарлс, немал син, а неговата ќерка не била прифатена за престолонаследник според сегашниот устав, така што Софија се сметала за решението на проблемот со сукцесијата и идната кралица. Таа била облечена во сино при нејзиното пристигнување и затоа го добила прекарот Сината војвотка.[4] Во палатата најпрво била претставена на кралскиот двор, а потоа во салонот на кралицата била претставена на кралското семејство. По средбата со кралот, кој дотогаш бил опишан како речиси полуден и ставен под регентство на престолонаследникот, таа се упатила кон него, се поклонила и го прегрнала.

Во 1858 година, Софија родила син, што ја обезбеди династијата Бернадот и ѝ дала голема популарност. Пораѓањето се случило во палатата Дротнингхолм според стариот судски протокол, а целиот суд и членовите на владата биле присутни во комората надвор од спалната соба како сведоци.[5] По смртта на нејзиниот свекор, кралот Оскар I во 1859 година, нејзиниот зет станал крал Чарлс XV, а нејзиниот сопруг претпоставен наследник.[6]

Како резиденција на парот им биле дадени палати Arvfurstens во Стокхолм. Софија била опишана како мирна и контролирана, практична и разумна. Таа имала добри односи со свекорот и нејзината снаа принцезата Евгенија. Нејзиниот однос со Чарлс XV и кралицата Луиз, сепак, бил напнат. Софија, и самата строго морална, не ѝ се допаднала несериозноста на дворот на нејзиниот зет Чарлс XV под влијание на Франција.[7]

До 1861 година, Софија се породила трипати во три години, а потоа нејзиното здравје било слабо. Истата година патувала во Ница за да го излечи своето здравје и продолжила да патува од здравствени причини. Следното патување било направено во 1863 година; овој пат во Германија. Во 1864 година, таа се ангажирала во изградбата на нивната летна резиденција Софиеро од страна на Ересунд, која го добила нејзиното име. Во Софиеро тие би можеле да останат во контакт со данското кралско семејство во Фреденсборг од другата страна на Оресунд. На собирите во Софиеро понекогаш им се дава политичка димензија како центар на семејните совети.

Софија практикувала силна дисциплина над своите деца. Нејзината одлука да дои, во тоа време невообичаена за високата класа, привлекла внимание. Таа, исто така, предизвикала внимание кога во 1869 година ги сместила своите синови во државно училиште наместо да ги остави да се образуваат дома, како што била традиција во кралската куќа.[8] Ова било христијанското машко училиште Бесковска Сколан на теологот и викар Густаф Емануел Бесков, на чии проповеди често присуствувала. Софија отсекогаш имала многу близок интерес за религијата - интерес што го делела со нејзината снаа Евгенија, во чие друштво била запознаена со различни различни христијански гранки. Од 1866 година, таа била претседателка на добротворната организација Allmänna skyddsföreningen (Друштвото за заштита) за сиромашните жени во Стокхолм.

Софија била заинтересирана за политика и во текот на животот се занимавала со државни работи, а повремено била присутна и како набљудувач на собраниските седници. Во 1866 година нејзината родна земја, Војводството Насау, била анектирана од Прусија. По ова, таа задржала антипруски став. Во летото 1870 година, таа била присутна во Емс, каде што се сретнала и со рускиот цар и со кралот на Прусија непосредно пред објавувањето на војната, и се информирала за политичката ситуација. Таа не се спротивставувала на обединетата Германска империја како таква, но не и се допаднало како таа била создадена и доминацијата на Прусија. Таа, сепак, имала добри лични односи со престолонаследникот Фридрих од Прусија и неговата сопруга.

Кралицата на Шведска и Норвешка

уреди
 
Софија од Насау како кралица на Шведска, околу 1873 година.
 
Фотографија на принцезата Софија од Шведска со нејзиниот сопруг, престолонаследникот Оскар и нивните синови ( Густаф, Оскар Бернадот, Карл и Еуген ), 1865 година.

По смртта на нејзиниот зет на 18 септември 1872 година, Софија станала кралица на Шведска и Норвешка. Во тоа време имало тензична политичка ситуација и барања за република. Оскар првично не бил популарен, но имало надежи дека ќе дозволи да се води од советите на Софија, која се сметала за политички остроумна.[9] Исто така во Норвешка, имало надежи дека Софија ќе го искористи своето влијание врз Оскар за да воведе поеднакво место во унијата.[10] Софија била крунисана со Оскар во Стокхолм во Шведска на 12 мај и во Трондјем (сега Трондхајм ) во Норвешка на 18 јуни 1873 година. Во Норвешка, парот направил турнеја низ земјата во врска со крунисувањето, кое било опишано како триумф.

Во 1875 година, кралот и кралицата направиле турнеја низ Европа. Прво ја посетиле Данска, а потоа Берлин, а потоа Дрезден. Посетата на кралот Алберт од Саксонија и неговата кралица Карола од Васа во Дрезден се сметала за значајна, бидејќи тоа значело симболичен мир меѓу династијата Бернадот и соборената династија Васа, бидејќи кралицата Карола била внука на соборениот крал Густав IV Адолф. и нека се знае дека минатото е заборавено.[11] По Дрезден, Софија ја прекинала турнејата поради здравствени причини, додека Оскар продолжил кон Вајмар и Русија. Друг важен настан бил откривањето на статуата на Чарлс XIV Јован во Осло на 7 септември 1875 година, која била прославена со големи свечености со поканети странски членови на кралското семејство и воени паради и се сметала за незаборавна пропагандна пригода. Друг важен настан како кралица на Норвешка бил престојот во Мос во 1877 година со поранешниот престолонаследник Наполеон од Франција.

Во текот на есента, кралските парови вообичаено престојувале во палатата Дротнингхолм, каде што примале странски кралски достоинственици и биле домаќини на свечени забави. Во текот на зимата, тие се занимавале со претставување и во Стокхолм и во Осло. При посетата на Норвешка, на границата ги пречекал посебен норвешки суд, кој служеше за време на нивниот престој таму. Во Норвешка, нејзините главни дами во чекање беа Алет Дуе и Елизе Ловенскиолд . Познато е дека Софија се облекувала спектакуларно на свечени прилики, со многу накит, многу тантела и орнаменти и светли бои како црвена и сина. Оскар II вообичаено летувал со своите пријатели на неговата јахта Дрот во Марстранд, додека Софија често летувала прво во палатата Улриксдал, а во подоцнежните години почесто во Норвешка. Од 1892 до 1904 година, таа ги поминувала своите норвешки лета во замокот Скинарбол надвор од Конгсвингер, каде што е запаметена по нејзиниот едноставен животен стил и великодушноста кон месното население. Таа била популарна во Норвешка и била опишана како кралица која поминала најмногу време во Норвешка меѓу сите кралици за време на сојузот Шведска-Норвешка.

Самата Софија ги опишала годините помеѓу 1873 и 1878 година како години на криза за неа.[12] Во текот на овие години, Оскар имал неколку афери, особено со Магда фон Долке и со Мари Фриберг . Аферата на Оскар со Магда фон Долке започнала во 1874 година и привлекла големо внимание, а тој ја искористил нејзината кариера во Кралскиот драмски театар и и дал додаток.[13] Иако таа не покажала, се верува дека Софија страдала од неговата прељуба.[14] Тоа е поврзано како Софија отпатувала во Германија за да бара утеха со нејзината полусестра Мари од Вид, која, се верува, ја советувала да ја прифати ситуацијата.[15] Во една прилика, кралот испратил дворјанец кај оперската пејачка Ида Базилие-Магелсен со барање на „приватна публика“, а таа му одговорила: „Кажете му на неговото височество дека може да има приватна публика со својата добра и убава кралица. Имам други работи отколку да имам приватни конференции со стари господа!“ [15] Кога и било кажано за ова, кралицата Софија испратила по Базилие-Магелсен и нивната средба, наводно, завршила со заеднички солзи поради нивните прељубнички сопружници.[15] Нејзиното здравје барало од неа да оди често во странство, а нејзиниот брак очигледно претрпел криза каде што нејзините брачни односи биле прекинати.[12] Брачната криза била забележана и спомната од нејзиното најблиско опкружување, а за време на едно патување на континентот во 1876 година, Софија му испратила на Оскар, она што таа го нарекла проштално писмо.[12]

1878 година била пресвртна точка за кралицата Софија. Оваа година таа станала следбеник на учењето на британскиот проповедник Лорд Редсток, со кого била запознаена од нејзината дама во чекање Марта Екетра . После тоа, таа помина голем дел од нејзиниот секојдневен живот во молитва со нејзините омилени дами во чекање Екетра, Еба фон Розен и Ајда Ведел-Јарлсберг. Оскар II бил скептичен кон ова поради неговата позиција како поглавар на шведската црква, но нивниот однос всушност бил подобрен по нејзиното ново верско убедување.[12]

Кралицата Софија по 1878 година била многу ангажирана во нејзините религиозни интереси, а нејзината работа за таканареченото ново евангелистичко движење била доста значајна. Ова ја направило помалку заинтересирана за учество во претставувањето и општествениот живот, а Карл Флитвуд забележал дека господарот на нејзиниот двор бил всушност пречесниот Бесков.[12] Таа на крајот го ограничила учеството во судскиот и општествениот живот на кога тоа било апсолутно неопходно. Кога присуствувала на Амарантерскиот бал во 1885 година, приликата била доволно ретка за да привлече внимание.[16] Софија претпочитала приватен живот, како што се вечери и музички вечери во друштво на членовите на семејството и нејзините дами во чекање. Кралицата Софија страдала од лошо здравје: во 1875-1877 година, на пример, таа речиси постојано отсуствуваше во странство поради здравствени причини, и иако беше подобро по 1877 година, таа продолжи да го посетува особено Амстердам за медицинска нега на лекарот Мецгер. За време на посетата на Париз, таа предизвикала големо внимание кога вечерала во јавен ресторан: ова било невообичаено за една кралска жена во тоа време, а исто така било и единствениот пат кога таа го направила тоа.[16] Во 1885 година, нејзиниот син Карл се разболел во Истанбул, а таа и Оскар II ја посетиле Отоманската империја, каде што биле примени од султанот и Софија добила дозвола да го посети царскиот харем .[17] Тие ја посетиле и Романија.

 
Кралицата Софија во свечена дворска облека, околу 1900 година.

Кралицата Софија вложила голем напор во својата работа за подобрување на медицинската нега и го основала првото училиште за медицински сестри во Шведска. Таа ја проучувала работата на Флоренс Најтингел и ја посетила Велика Британија со Оскар во 1881 година, каде што биле примени од кралицата Викторија. За време на нејзината посета ги проучувала современите медицински установи во Лондон. По нејзиното враќање, таа започна проект за едукација на професионални медицински сестри во Шведска. Оваа работа само што започнала со пионерската работа на Еми Рапе во 1867 година, но сè уште немало соодветна образовна институција за медицински сестри, а медицинскиот свет бил скептичен. Во 1882 година успеала да организира часови за медицински сестри во болницата Сабатсберг; 1884 година таа го отворила Универзитетскиот колеџ „Софијахеммет“ за студентите; и во 1889 година бил развиен во Sophiahemmet, комбинирана болница и училиште за медицински сестри. На Sophiahemmet се гледало како на пример за образование на медицинските сестри во Шведска, а исто така се гледало како на правилно воспоставување на професијата медицинска сестра во Шведска. Софија била многу активна во зголемувањето на почитта кон медицинската професија кај лекарите, кои не ја сметале работата за соодветна за образована жена, а за да ја почитува професијата, таа сакала професијата да се гледа како религиозен повик и да ја да бидат преземени од медицински образовани жени и таа ги охрабрувала жените од високата класа да бидат медицински сестри, сето тоа затоа што сакала да се почитуваат медицинските сестри: првиот шеф на нејзиното училиште за медицински сестри бил благородникот Алфхилд Еренборг, кој бил ученик на Флоренс Најтингел, и Квин бил активно вклучена во институцијата до нејзината смрт. Во нејзиното училиште за медицински сестри, дури и студенти од аристократијата се очекувало да ги чистат подот. Двете ученички на Софијахеммет, Алма Брунског и Олга Клареус требало да имаат големо значење за медицинската нега во Норвешка. Софија претседавала со педесет различни добротворни организации во Шведска и Норвешка. Таа добивала баратели на помош еднаш неделно, ја поддржувала Армијата на спасот и самата основала многу организации.

Наводно, Софија била најблиска со нејзините синови Оскар, чии религиозни интереси ги споделувала, и со Еуген. Во 1886 година, таа го поддржала Еуген, кој сакал да студира уметност во Париз. Таа, исто така, го поддржала Оскар во неговата желба да се омажи за благородната дама во чекање Еба Мунк аф Фулкила . Нејзиниот син Јуџин рекол за неа дека човечката вредност и правдата речиси имаат повисока положба кај неа од нејзината длабока побожност.[18] Во 1887 година, таа била принудена да се подложи на операција на овариотомија. Операцијата се сметала за потенцијално опасна по живот. Пред операцијата, таа направила тестамент. Таа, исто така, се заветила на Оскар II, дека доколку ја преживее операцијата, кралот ќе дозволи Оскар конечно да се ожени со Еба Манк.[19] По операцијата, Оскар го искористил тоа и венчавката конечно би можела да се одржи. Операцијата се сметала за успешна, но потоа имала потешкотии со одењето и повремено била принудена да користи инвалидска количка. И покрај тоа, таа продолжила да јава.

Во 1881 година, таа присуствувала на свадбата на нејзиниот син, престолонаследникот Густав, со Викторија од Баден во Карлсруе . Софија претпочитала нејзиниот син да се ожени за Беатрис од Велика Британија, бидејќи имала големо восхит кон кралицата Викторија, но на почетокот била многу ентузијастичка за изборот на Викторија од Баден, бидејќи таа била потомок на поранешната шведска династија Васа. Нејзиниот однос со снаата сепак требало да стане напнат.[12] Софија и Викторија имале спротивставени политички ставови, а Софија се навредила кога Густав почнал да ја слуша Викторија наместо неа, додека Викторија го критикувала влијанието на Софија врз кралот: германскиот дипломат Еуленберг извести дека Викторија изјавила, дека кралицата Софија вршела притисок врз кралот да попушти пред опозицијата за да избегне конфликти, дека била немилосрдна намерна и дека Оскар се плашел од неа.[12] Софија не го сакала братучедот на Викторија, императорот Вилијам II од Германија, со кој имала неколку конфликти.[12]

Политички, Софија е опишана како либерална и речиси демократска во нејзините ставови. Нејзиното политичко влијание врз Оскар II се смета за значајно. Се смета дека таа дејствувала како негов политички советник и е познато дека го користела нејзиното политичко влијание во неколку наврати, барем по 1878 година. Софија покажала голем интерес за Норвешка и прашањата околу унијата меѓу Шведска и Норвешка. Се очекувало кралот редовно да ја посетува Норвешка за време на владеењето кога кризата на унијата станувала сè почеста, а кралицата вообичаено го придружувала, понекогаш и против неговата волја.[12] Во Осло, таа често ги поканувала сопружниците на политичарите во Кралската палата и создавала важна мрежа на контакти и од десните ројалисти и од левите републиканци. Во 1882-84 година, имало сериозна криза во Норвешка и се зборувало за револуција, што на крајот довело до забрана на кралското вето и губење на кралската моќ таму, и таа била активно вклучена во кризата. Иако била против реформата, таа сметала дека е неопходно да попушти. Ингвар Нилсен раскажал сцена кога ја прочитал веста за кралицата: кралот влегол во собата, паднал на колена пред неа и рекол: „Да, Софија, сега си внатре!“, на што таа му ја бакнала раката пред да стане и изјавил дека тешко се снашол но дека ќе си остане на зборот.[20] За време на кризата во 1884 година, нејзиното влијание било очигледно бидејќи таа била таа што го убедила Оскар да му дозволи на левото крило Јохан Свенндруп да формира норвешка влада: „Нејзиното влијание врз кралот беше големо и добро познато. Таа беше исто толку цврста колку и тој слаб, мирна колку и тој нестабилен и нервозен. До март 1884 година таа го поддржувала во неговиот отпор, но во април 1884 година ја сменила стратегијата и сфатила дека отпорот само ќе ѝ наштети на монархијата. Уште тогаш, таа му рекла на кралот да го поддржи Јохан Свердруп.“ [12]

 
Софија крунисана

За време на синдикалната криза од 1895 година, кога Норвежаните сакале да имаат свои амбасади, кралското семејство имало семеен совет кај болниот кревет на кралицата во присуство на германскиот император Вилијам II . Вилијам препорачал обединета германско-шведска воена интервенција, но Софија цврсто забранила сè што е таков, му рекла на императорот дека не ја разбира ситуацијата и се залагала за пријателски преговори.[21] За време на кризата од 1898 година, Норвежаните почнале да користат сопствено знаме, Оскар Втори се заканил дека ќе абдицира, а премиерот Бостром ќе поднел оставка. Кралицата ја смирила ситуацијата и ги убедила двајцата да останат на своите места. Кралицата Софија е заслужна за користењето на своето влијание за да спречи воена интервенција и војна за време на распадот на унијата Шведска-Норвешка во 1905 година.[22]

Кралицата доверител

уреди
 
Софија од Насау како должничка кралица од Андерс Зорн (1909)

Во 1907 година, Оскар Втори умрел и таа станала кралица доверител. Иако повеќе не можела да има никакво влијание врз државните работи, таа постојано се ажурирала за политиката. Раскинувањето на сојузот Шведска-Норвешка значело дека таа повеќе не ја посетувала Норвешка, но ги продолжила патувањата во Велика Британија и континентот: во 1909 година, на пример, ја посетила Германија со автомобил. Таа ги поминала своите последни години ангажирајќи се во филантропија и во Софијахеммет, каде што продолжила да биде в.д. Нејзината последна официјална задача била прославата на испитот на медицинските сестри во Софијахеммет, од кои едната била нејзината внука Марија Бернадот, ќерка на принцот Оскар и Еба Мунк: кога дошол редот на Марија, Софија ги заборавила зборовите и ја прегрнала. Таа починала неколку дена подоцна.

Кралицата Софија верувала во ставот на кралицата Викторија од Обединетото Кралство : дека приватниот живот на кралската личност треба да биде добар пример за нејзините поданици,[23] и таа била почитувана личност во овој аспект.

Деца

уреди

Нејзините деца биле :

  • Кралот Густав V (1858-1950)
  • Принцот Оскар, војводата од Готланд, подоцна грофот Оскар Бернадот од Висборг (1859–1953)
  • Принцот Карл, војвода од Вестергетланд (1861–1951)
  • Принцот Еуген, војвода од Нерке (1865-1947)

Софија била полусестра на Адолф, великиот војвода од Луксембург (и последниот владејачки војвода од Насау ), кој ја создал титулата Гроф Висборг во луксембуршкото благородништво за синот на Софија, Оскар, кој ги загубил своите права за наследување и титули со брак без Согласност на кралот.

Нејзини правнуци се кралот Харалд V од Норвешка и поранешниот крал Алберт II од Белгија ; Нејзини правнуци се данската кралица Маргрете II, шведскиот крал Карл XVI Густаф, белгискиот крал Филип, грчката кралица Ана-Мари и Големиот војвода од Луксембург Анри .

Почести, грб и монограм

уреди

Почести

уреди

Грб и монограм

уреди
 

Грб на Софија како кралица на Шведска и Норвешка (1872–1905) 		 

Кралскиот монограм на шведската кралица Софија 		 

Грб на Софија како кралица на Шведска

Белешки

уреди

 

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Anne-Marie Riiber (1959). Drottning Sophia. (Queen Sophia) Uppsala: J. A. Lindblads Förlag. page 8. ISBN (Swedish)
  2. ↑ Ibid. page 24
  3. ↑ Ibid. page 25
  4. ↑ Ibid. page 32
  5. ↑ Ibid. page 47
  6. ↑ Ibid. page 53
  7. ↑ Ibid. page 41
  8. ↑ Ibid. page 70
  9. ↑ Ibid. page 84
  10. ↑ Ibid. page 121
  11. ↑ Ibid. page 144
  12. ↑ 12,00 12,01 12,02 12,03 12,04 12,05 12,06 12,07 12,08 12,09 „Sofia W M H, urn:sbl:6102, Svenskt biografiskt lexikon (art av Torgny Nevéus), hämtad 2013-11-07“. Архивирано од изворникот на 2013-11-10. Посетено на 2021-11-22.
  13. ↑ Anne-Marie Riiber (1959). Drottning Sophia. (Queen Sophia) Uppsala: J. A. Lindblads Förlag. page 135. ISBN (Swedish)
  14. ↑ Ibid. page 179
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 Ibid. page 136
  16. ↑ 16,0 16,1 Elgklou, Lars (1995). Familjen Bernadotte. En släktkrönika. (The Bernadotte family. A family chronicle) (шведски). Skogs Boktryckeri Trelleborg. стр. 141. ISBN 91-7054-755-6.
  17. ↑ Anne-Marie Riiber (1959). Drottning Sophia. (Queen Sophia) Uppsala: J. A. Lindblads Förlag. page 219. ISBN (Swedish)
  18. ↑ Elgklou, Lars (1995). Familjen Bernadotte. En släktkrönika [The Bernadotte family: a family chronicle] (шведски). Skogs Boktryckeri Trelleborg. стр. 140. ISBN 91-7054-755-6.
  19. ↑ Anne-Marie Riiber (1959). Drottning Sophia. (Queen Sophia) Uppsala: J. A. Lindblads Förlag. page 222. ISBN (Swedish)
  20. ↑ Ibid. page 213
  21. ↑ Ibid. page 253
  22. ↑ Ibid. page 255
  23. ↑ Ibid. page 177
  24. ↑ „Real orden de Damas Nobles de la Reina Maria Luisa“. Guía Oficial de España (шпански). 1912. стр. 184. Посетено на 21 March 2019.

Наводи

уреди

Дополнително читање

уреди
  • Линдблом, Луиз. Sophia of Nassau

Надворешни врски

уреди
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Софија_од_Насау&oldid=5277733“