Сорочински панаѓур (повест)

„Сорочински панаѓур“ — повест од Гогољ чие дејство се одвива во татковината на писателот, во селото Великие Сорочинци, Миргородски Реон, Полтавска Област. Вклучена е во збирката „Вечери во селцето кај Диканка“, прва книга на авторот. Во повеста, Гогољ широко ги користел мотивите на украинскиот фолклор, како и украинската книжевност .

Сорочински панаѓур

Насловна страница на четвртото издание од 1903
Автор	Николај Гогољ
Земја	Русија
Јазик	руски
Жанр	повест
Издадена	1831
Медиум	печатено издание

Содржина

Селанецот Солопиј Черевик, заедно со неговата прекрасна ќерка Параска и неговата намќорна сопруга Хавроња (маќеа на Параска), пристигнува на Сорочинскиот панаѓур за да продаде десетина вреќи пченица и стар коњ. Го запознаваат Грицко - млад човек кој се заљубил во Параска, но веднаш се скарал со нејзината маќеа. Грицко ѝ предлага на Параска, Солопиј не е против свадбата, но Хавроња жестоко се противи, и свадбата е откажана. Тогаш Грицко му се обраќа на една Циганка, која му ветува дека сепак ќе ја организира свадбата.

Во меѓувреме, посетителите на панаѓурот се загрижени дека местото на панаѓурот е проколнато и се плашат од појавата на црвен свиток (кафтан). Кумот на Солопиј му кажува што е работата. Некогаш, ѓаволот, кој пиел во локалната крчма, претерал и бил принуден да го заложи својот кафтан на сопственикот на крчмата. Една година подоцна, откако дошол да го откупи својот омилен кафтан, ѓаволот открива дека тој веќе е продаден. Ѓаволот го казнува сопственикот на крчмата и оди да го бара кафтанот. Но, тој веќе многупати го менувал сопственикот, носејќи им несреќа на сопствениците, сè додека конечно не бил исечен на парчиња и расфрлен околу Сорочинскиот панаѓур. Сега ѓаволот талка низ панаѓурот во потрага по овие парчиња - треба само да го најде левиот ракав. Утрото има метеж - свинска муцка се пробива во прозорецот на колибата, каде што спијат Солопиј Черевик и Хавроња. Извикувајќи „Ѓавол, ѓавол!“ и со тенџере наместо капа на главата, Солопиј истрчува од куќата.

Утрото, Солопиј треба да оди да го продаде коњот. Додека се мие, црвената манжетна на кафтанот му е заглавена под раката, што не е добро. На пат кон панаѓурот, Солопиј запознава Циганка, а коњот мистериозно исчезнува, оставајќи само узда и црвен ракав од кафтан во рацете на Солопиј. Солопиј во ужас почнува да бега, но мештаните го фаќаат, обвинувајќи го дека му украл коњ на Черевик.

Грицко доаѓа кај Солопиј, кој седи во бараката, и му ветува дека ќе го спаси ако Солопиј ја сврши Параска со него. Тој се согласува. Грицко се сретнува со Циганката и потврдува дека сѐ било според планот. Приказната завршува со долг опис на народна свадба.

Историја на изданијата

Првото издание било објавено во 1831 година во првата книга Вечери во селцето крај Диканка. Приказната е напишана во нацрт на почетокот на 1830 година, а завршена во 1831 година . Ракописот се состои од четири посебни листови сива хартија за пишување (16 страници) целосно исполнети со автографски текст (мастило). Насловот и датумот на дното на текстот („1829“) се означени со молив со туѓа рака.

М. П. Мусоргски врз основа на содржината на повеста напишал истоимена опера.

Во 2017 година, повеста била снимена во филмот „Гогољ. Почеток“.

Екранизации

• 1938 година - Саемот Сорочинскаја .
• 2004 година - Саемот Сорочинскаја .