Руските Роми (руски: Руска́ Рома́), познати и како Халадји Роми (руски: Халадытка Рома, т.е „Војници Роми“),[1] се најголемата подгрупа на Роми во Русија и Белорусија.[2] Првично познати како Руски Роми, тие живеат претежно во Русија и Белорусија, но исто така и во источна и централна Украина, САД, Франција и Канада. Оваа заедница се формирала во северозападниот дел на Руската империја, од полските Роми кои емигрирале во земјата во 18 век.

Ромски фестивал во Тјумен, 2018 година

Руските Роми се поделени на територијални подгрупи, чие име доаѓа од името на локалитетот. На пример, во Русија: Псковски Роми (од Псков), Смољаки (од Смоленск), Сиберјаки (сибирски), Забајкалци (Трансбајкалски) и Бобри.

Во Белорусија: Витебшчуки (од Витебск), Сињаки, Халадоре (војници), Лепенци (од Липејел).

Рускиот ромски јазик содржи некои руски, полски и германски зборови, како и мала количина на руска и украинска граматика. Повеќето Руски Роми се православни христијани, додека повеќето од оние кои што живеат во претежно муслимански области (како што е Кавказ) се муслимани.[2]

Руските Роми во руската историја

уреди
 
Ромски музичари во Руската империја, 1865 година
 
Московскиот Ромски театар

Гледајќи според јазикот на руските Роми, нивните предци сигурно поминале извесно време во Германија и во Полска пред да дојдат на источнословенски територии. Историските извори почнуваат да споменуваат ромско население на територијата на Русија од почетокот на 18 век. На пример, шкотскиот патник Џон Бел пишувал за Ромите кои доаѓаат од Полска, испратени од регионот Тоболск во 1721 година.[3]

Набргу по нивното пристигнување во Русија, предците на руските Роми се вклучиле во забавување, играње и пеење на големи прослави. Од 19 век, руските Роми кои што живееле во големите градови како Москва и Санкт Петербург, започнале да создаваат ромски хорови, кои набрзо станале многу популарни меѓу руското урбано население. Номадските руски Роми се занимавале со тргување со коњи и со гатање.[3]

Драстична промена во животот на номадските руски Роми се случила во 1956 година, кога со посебен декрет издаден од советската влада им се забранило на Ромите да водат номадски живот. Руските Роми биле приморани да почнат трајно да живеат во куќи, иако се уште се помобилни од неромското население и лесно можат да го променат местото на живеење. Во денешно време руските Роми често живеат дисперзирани, но, тие често бараат дом во области каде што се присутни и други Роми. Руските Роми претпочитаат да живеат во приватни куќи, но не е невообичаено руско ромско семејство да живее во стан.[3]

Забележителни Руски Роми

уреди
  • Николај Шишкин, руска театарска личност
  • Валентина Пономариова, театарска глумица
  • Џон Вик (роден Џардани Јованович), измислен белоруски американски лик и титуларниот протагонист на нео-ноар акциониот трилер филмски серијал Џон Вик, портретиран од Кијану Ривс

Поврзано

уреди

Наводи

уреди
  1. „Roma and 'Gypsies'. Посетено на 2016-02-11. Ruska Roma [...] Also called 'Xaladitka Roma' (Gypsy soldiers), are the most numerous group in Russia. These are probably the first Roma who settled in that land, likely coming from the Caucasus, and they speak an Old Romany language. They are widespread throughout Russia even up to the Kamchatka Peninsula and across the boundaries with China, as well as in Ukraine, and some of them live beyond the western border, in Poland. The Ruska Roma are an endogamic group which keeps the Romany Law.
  2. 2,0 2,1 „Nomadic people. N.Bessonov. National Geographic Russia, April 2007“. Архивирано од изворникот на 2007-04-28.
  3. 3,0 3,1 3,2 „Factsheets on Roma“. romafacts.uni-graz.at. Архивирано од изворникот на 2021-08-21. Посетено на 2022-04-01.

Надворешни врски

уреди