Матија Беќковиќ
Матија Беќковиќ (Матија Бећковић), роден на 29 ноември 1939) е српски поет, писател академик[1].
Матија Беќковиќ Матија Бећковић OSS | |
---|---|
Беќковиќ во 2015 | |
Изворно име | Беќковиќ |
Роден/а | 29 ноември 1939 Сента, Кралство Југославија |
Занимање | писател, поет |
Националност | Србин |
Образование | Гимназија Ваљево |
Апсолвент на | Универзитет во Белград Филолошки факултет |
Значајни дела | Ќе се черечиме и понатаму |
Сопруг/а | сопруга-Вера Павладољскаја од 1964 |
Животопис
уредиБеќковиќ е роден во Сента, во мултиетничката провинција Војводина (тогаш Дунав Банат, Кралство Југославија), во воено семејство од Црногорски Срби. Таткото на Бецковиќ Вук бил офицер во Кралската југословенска армија.
Дипломирал на гимназијата Ваљво во Ваљево во 1958 година. Токму за време на гимназиските години во Ваљево, ја објавил својата прва поема во списанието „Млада култура“. Понатаму, токму во Вљево, Бецковиќ се сретна со Вера Павладоjска, на која и ја посветена истоимената поема, објавена во 1960 година. Со неа ќе биде сè до нејзината смрт.
По завршувањето на гимназијата во тој завршил на Универзитет во Белград, југословенска и светска литература. Станал дописен член на Српска академија на науките и уметностите во 1983 година, со полноправно членство во 1991 година[2].
Живее Белград од 1960 година.
Поетски стил
уредиКарактеристично за поезијата на Беќковиќ е нејзиниот регионализам. Јасно српскиот архаичен дијалект и фразеологијата се провлекува во неговото дело. Овој аспект на неговото дело најчесто се губи кога некој ќе го прочита во превод. Според начинот на поетското изразување, Беќковиќ, е директен, енергичен, со изобилство на јазични бравури, алегории и симболи. Спаѓа во редот на европските современи поети[3].
Творештво
уредиГи објави следниве книги: Вера Павладољскаја (библиофилно издание на Радомир Стевиќ Рас), 1962 година, Куршум скитник (Просвета, 1963), Тако зборубаше Матија (Просвета, 1964 и 1965), Во меѓувреме (Матица српска, 1968 и дополнети изданија: Зњање, Загреб, 1979, БИГЗ, 1985 и 1986 година, Матица српска 1990 година), Че - трагедија што трае (со Душан Радовиќ, независно издание на Слободан Машиќ, 1970 година, Рад, 1989 година), Ми рече еден Чоек (Просвета, 1970 година, 1976)), Мѓата на Вук Манитога (СКЗ, 1976, 1978), Леле и куку (Просвета, 1980), Песни (СКЗ, 76. Коло 1983 и прекрасното издание на Кола 1986), Служба Свети Сава (Глас црква, 1987 и 1989), За Његош (Глас црве, 1988), Косово, најскапиот српски збор (Глас црве, 1989), Надококот (СКЗ, 1988, 1989), Чие си, малечко? (БИГЗ, 1989, 1990), Дваесет и една песма (Рукописна зборка Милиќ Ракиќ, Вљeево, 1990), Надкокот (библиофилско издание, графика на М. Капор, Дисово пролеше, Чачак, 1990), Богојавlе (Рад, 1990), Изабрани песме и песни (БИГЗ, 1990), Мојот претпоставен е Гете (Разговори 1968 - 1990, Книжарница Обрадовиќ, 1990), Служба (СКЗ, 1990), Вака говори Матија (Деновиве, 1990), Сабрани песме во шест кииги (објавено од СКЗ, БИГЗ; Универзитетска ријеч, 1990 и 1992 година), Ова и она (Дневник, 1995 г.), Потпис (библиофилско издание на Јовица Велјовиќ, Хамбург, 1995 г.), Ќе се раскинуваме уште (Октоих 1996), Покајница (Орачац 1997) [4].
Прозата и поетските текстови на Беќковиќ биле адаптирани за театар и беа изведувани на домашни и странски сцени[5]...
Библиографија
уреди- Вера Павладоjска (библиофилно издание на Радомир Стевиќ, 1962 година); тој е сместен како изложба во музејот Гутенберг и музејот на модерна уметност во Newујорк.
- „Заскитан куршум“ (Просвета, 1963)
- „Така зборуваше Матија“ (Просвета, 1964 и 1965)
- Во меѓувреме (Матица српска, 1968)
- Че - Трагедија што трае (Со Душан Радовиќ, независно издание на Слободан Мачиќ 1970, Рад, 1989)
- Еден човек ми рече (Просвета, 1970, 1976)
- „Границата на Вук Манитога“ (СКЗ, 1976, 1978)
- „Леле и куку“ (Просвета, 1980)
- „Служба на Свети Сава“ (Глас црква, 1989)
- „За Његош“ (Глас црква, 1988)
- „Кажа“ (СКЗ, 1988)
- „Косово е најскапиот српски збор“ (Глас црква, 1989)
- „За Његош“ (Глас црква, 1988)
- „Ова и тоа“ (Дневник, 1995 година)
- Ќе се черечиме и понатаму (Октоих, 1996 година)
- „Патот што не постои“ (СКЗ, 2009)
- Служба на пустиникот воЦетиње (СКЗ, 2013)
- „Црна Гора: Името на една религија“ (Вукотиќ Медиа, 2020 година)
Литература
уреди- Маркуш, Јован Б., уред. (2007). Бијела књига: Референдум у Црној Гори 2006: Зборник докумената. Подгорица: Народна мисао.CS1-одржување: ref=harv (link)
- Ћупић, Драго, уред. (2001). За заједничку државу Србије и Црне Горе. Београд: Одбор за одбрану једнаких права држављана Црне Горе.CS1-одржување: ref=harv (link)
Наводи
уредиНадворешни врски
уреди- Биографија на сајту САНУ
- Дела Матије Бећковића у електронском облику - иБиблиотекаАрхивирано на 10 јули 2017 г.
- www.znanje.org
- Копач златног стиха („Вечерње новости“, фељтон 1-8. децембар 2009)[мртва врска]
- Матија Бећковић - интервју („Политика“, 8. април 2011)
- Матија Бећковић (цитати)
- Ђоковићев рекет је наша последња сабља - интервју („Политика“, 5. фебруар 2012)
- Матија Бећковић: У мраку се боље видимо („Вечерње новости“, 15. октобар 2013)
- У моди је незнање и ћутање („Политика“, 31. јул 2015)
- Уметност је склоњена да не смета политици („Политика“, 9. јануар 2016)
- Разговори са академицима - Матија Бећковић (Недељник, 12. октобар 2016)