Корозија
Корозија[1] или ’рѓосување[2] е физичко-хемиски процес на оксидација на некои метали (на пр. железото). Општо земено, корозијата е процес во којшто под влијание на околината, некој материјал ги губи првобитниет својства и се разрушува. На пример, постепеното пропаѓање на мермерот или варовникот треба да се смета за процес на корозија. Дури и стаклото при подолго стоење во почвата е подложно на корозија, но најголемо практично значење има корозијата на металите, особено на железото.[3]
Опис
уредиПод нормални услови, се врши под влијание на кислород, водена пареа и јаглерод диоксид. За разлика од железото, некои метали како алуминиумот, калајот, се обложени со компактен слој на оксид кој го штити металот од корозија.[4][5][6] Кај металите, постојат два основни вида на корозија: хемиска и електрохемиска. Хемиската корозија се одвива според законите на хемиската кинетика на хетерогени реакции, т.е. таа е резултат на непосредното делување на суви гасови (кислород, хлор, сулфур диоксид, јаглерод диоксид) врз металот. Најчестиот облик на хемиска корозија е онаа што се одвива под дејство на воздухот при што на површината на металот се образува тенок слој на оксид, наречен оксиден филм. Ако градбата на металниот оксид не се разликува многу од структурата на металот, тогаш слојот од металниот оксид налегнува на површината на металот и може да ја спречи натамошната корозија, каков што е случајот со алуминиумот. Од друга страна, продуктот на заемното дејство на воздухот и железото ги нема овие својства, па дури и го катализира процесот на корозија. Електрохемиската корозија се јавува во електролити според законите на електрохемиската кинетика. Електрохемиската корозија се случува во средина која може да спроведува електричество, на пример, вода во која е растворен јаглерод диоксид, сулфур диоксид и други гасови). Ако ваквата вода се најде на местото каде што се допираат два метала, тогаш се образува електрохемиски елемент во кого течат електрохемиски процеси кои се причина за корозија. Според тоа, за да постои електрохемиска короција треба да бидат исполнети два услова: да постои допир меѓу два различни метала; и да постои вода во која се растворени соли илои гасови.[7]
Заштита од корозија
уредиЗаштитата на металите од корозија може да се врши на различни начини. На пример, металот може да се покрие со тенок слој од друг метал кој не е подложен на корозија. Нанесувањето заштитни метални облоги најчесто се врши со помош на електролиза, а ваквата постапка се вика галванизација. Постапката на галванизација во која предметите од алуминиум или неговите легури се обложуваат со цврст слој оксид се нарекува елоксирање. Заштитата од корозија се врши и со премачкување на металите со бои, лакови и слични материјали. Емајлирањето на садовите за домаќинството, исто така, служи за заштита од корозијата. Цевководите закопани во земјата се штитат од корозија така што се поврзуваат со негативниот пол од извор на еднонасочна струја, додека за позитивниот пол се врзува метален блок кој се „жртвува“ и кој треба одвреме-навреме да се заменува со друг. Друга можност е на цевководот непосредно да се поврзе некој активен метал кој ќе кородира и така ќе го заштити железото од корозија. Најпосле, со додавање одредени додатоци при производството на челик може да се добие материјал кој е отпорен на корозија.[8]
Надворешни врски
уреди
Корозија на Ризницата ?- Chemical Resistance of Glass Архивирано на 4 јуни 2019 г.
Наводи
уреди- ↑ „корозија“ — Дигитален речник на македонскиот јазик
- ↑ „рѓосување“ — Дигитален речник на македонскиот јазик
- ↑ Бојан Шоптрајанов, Хемија за втора година на реформираното гимназиско образование (петто изменето и дополнето издание). Скопје: Просветно дело, 2009, стр. 117.
- ↑ Housecroft, C. E.; Sharpe, A. G. (2008). Inorganic Chemistry (3rd. изд.). Prentice Hall. ISBN 978-0131755536.
- ↑ Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1984). Chemistry of the Elements. Oxford: Pergamon Press. ISBN 978-0-08-022057-4.
- ↑ Предлошка:ParkesNeorganskaHemija
- ↑ Бојан Шоптрајанов, Хемија за втора година на реформираното гимназиско образование (петто изменето и дополнето издание). Скопје: Просветно дело, 2009, стр. 117-118.
- ↑ Бојан Шоптрајанов, Хемија за втора година на реформираното гимназиско образование (петто изменето и дополнето издание). Скопје: Просветно дело, 2009, стр. 118-120.
 | Оваа статија од областа на хемијата е никулец. Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите. |