Константин Величков

Константин Величков (Константин Величков Петков) — бугарски писател и општественик [1].

Константин Величков
Роден 1855
Татар Пазарџик, Османска империја
Починал 16 ноември 1907
Гренобл, Франција

Биографија уреди

Роден е во Пазарџик во 1855 година во занaетчиско семејство. Образование добива во цариградскиот "Гала Сарај" (1868-1874 година). Професор е по бугарски и француски јазик, историја и географија во Пазарџик (1874-1876), претседател на читалиштето "Преродба" во Пазарџик. Член е на револуционерниот комитет во Пазарџик. Заедно со Тодор Каблешков активно учествува во подготовка на Априлското востание. Уапсен и осуден на смрт. Неколку месеци е во затвор, спасен е од европската комисија. Бил писар во Бугарска егзархија (1876-1877).

По Руско-турската војна се вратил во Пазарџик. Избран е за член, а потоа за претседател на Окружниот административен совет во Пазарџик (1878) и народен претставник во Обласното собрание (1879-1885) од Народната партија, бил директор на народна просвета (1884-1885) во Источна Румелија. Изучувал право во Франција (октомври 1880 - август 1881). Народен претставник во IV Национално собрание (НС) (мај 1886).

За време на Стамболовото владеење е политички емигрант во Фиренца, Италија (1887-1889), каде што изучувал сликарство. Професор по француски јазик во егзархиските гимназии во Солун (1890-1891) и Цариград (1891-1892) и "доброволен изгнаник" во Цариград (до 1894). Се враќа во Бугарија во почетокот на јуни 1894. Избран за претседател на бирото на Народната партија и за народен претставник во VIII Народно собрание. Бил назначен за министер на јавните згради и комуникации (1894), на народнота просвета (1894-1897), за трговија и земјоделство (1897-1898). Во 1898 се приклонил кон прогресивно-либералната партија. Дипломатски претставник во Белград (1902-1904). Со одлука на Владата на Рачо Петров е отповикан од функцијата и предвремено пензиониран. Разочаран од општествено-политичката реалност и со лошо здравје, К Величков повторно емигрира. Умира на пат за Гренобл, по 2 година коските му се пренесени во Софија. Член е на БКД (дн. БАН) (1884).

Творештво уреди

  • Невянка и Светослав, драма, 1874
  • Винчензо и Анджелина, драма, 1882
  • Всеобща история на литературата, 1891
  • Таласъмът, 1893
  • Детска гусла, 1894
  • Писма от Рим, 1895
  • В тъмница, 1899
  • Цариградски сонети, 1899 [1]
  • В решителния момент, 1901
  • Добре дошли, 1902
  • Патриарх Евтимий, 1906
  • Чужда литература, 1914
  • Пет имена, 1929
  • Любен Каравелов, 1938
  • Майка, 1943
  • Пълно събрание на съчиненията на Константин Величков, с предговор и под редакцията на Ив. Вазов, в 9 тома, 1911–1915
  • Избрани произведения, в 1 том, 1955
  • Тъги и радости, избрани произведения за деца и юноши, в 1 том, под редакцията на Г. Веселинов, 1957
  • Избрани произведения, в 2 тома, под ред. на Ст. Попвасилев и Ив. Сестримски, 1966
  • Цариградски сонети, В тъмница, Писма от Рим, под ред. на Ив. Сестримски, 1980
  • Съчинения, в 5 тома, редактор Б. Делчев и др., с предговор от Ил. Тодоров, 1986–1987

Наводи уреди

  1. „Константин Величков“. Архивирано од изворникот на 2016-03-05. Посетено на 2012-02-06.