Кириева температура

Во физиката и науката за материјалите, Кириева температура (TC), или Кириева точка, е температура над која одредени материјали ги губат своите трајни магнетни својства, кои (најчесто) можат да се заменат со индуцирана магнетизција. Кириевата температура е именувана по Пјер Кири, кој покажал дека на критична температура се губат магнетните својства.[1]

Силата на магнетизација зависи од магнетниот момент, двополен момент во атомот кој произлегува од аголниот момент и спинот на електроните. Материјалите имаат различна структура на внатрешни магнетни моменти кои зависат од температурата; Кириева температура е критичната точка во која внатрешните магнетни моменти на материјалот ја менуваат насоката.

Постојаната магнетизиција настанува поради порамнувањето на магнетните моменти, а индуцираната магнетизација настанува кога нарушените магнетни моменти се принудени да се усогласат во применето магнетно поле. На пример, подредените магнетни моменти (феромагнетизација, Слика 1) на Кириевата температура се менуваат и стануваат безредни (парамагнетизација, слика 2). Повисоката температура ги ослабнува магнетите затоа што спонтаната магнетизација се јавува само под Кириевата температура. Магнетната суспектибилност над Кириевата температура може да се пресмета со Кири-Вајсовиот закон, кој е изведен од Кириевиот закон.

Аналогно на феромагнетните и парамагнетните материјали, Кириевата температура може да се користи и за да се опише фазниот премин од фероелектрицитет во параелектрицитет. Во овој контекст, граничниот параметар е електричната поларизација која од конечна вредност оди на нула при зголемување на температурата над Кириевата температура.

Кириева температура на материјалите

уреди
Кириева температура на материјалите [2][3][4]
Материјал Кириева
температура (К)
°C
Железо (Fe) 1.043 770
Кобалт (Со) 1.400 1.130
Никел (Ni) 627 354
Гадолиниум (Gd) 292 19
Диспрозиум (Dy) 88 -185,2
Манган бизмутид (MnBi) 630 357
Манган антимонид (MnSb) 587 314
Хром(IV) оксид (CrO2) 386 113
Манган арсенид (MnAs) 318 45
Европиум оксид (EuO) 69 204,2
Железо (III) оксид (Fe2O3) 948 675
Железо (II, III) оксид (FeOFe2O3 ) 858 585
NiO–Fe2O3 858 585
CuO–Fe2O3 728 455
MgO–Fe2O3 713 440
MnO–Fe2O3 573 300
Итриум железо гранат (Y3Fe5O12) 560 287
Неодиумски магнети 583-673 310-400
Алнико 973-1.133 700-860
Самариум-кобалтови магнети 993-1.073 720-800
Стронциум ферит 723 450

Магнетни моменти

уреди

Магнетните моменти се постојани диполни моменти во еден атом кои го сочинуваат аголниот момент и спинот на електронот [5] преку односот μl = el/2me, каде што me е масата на електронот, μl е магнетниот момент, а l е аголниот момент; овој однос се нарекува жиромагнетен однос.

Електроните во еден атом придонесуваат за магнетни моменти со нивниот аголен момент и со нивниот орбитален импулс околу јадрото. Магнетните моменти од јадрото се незначителни во споредба со магнетните моменти од електроните.[3] При зголемување на температурата електроните со повисока енергија го нарушуваат редот и усогласувањето помеѓу диполите.

Феромагнетните, парамагнетните, феримагнетните и антиферомагнетните материјали имаат различна внатрешна структура на магнетен момент. При одредена Кириева температура на материјалот (TC), овие својства се менуваат. Преминот од антиферомагнетна во парамагнетна (или обратно) се случува на Нелова температура (TN), која е аналогна на Кириевата температура.

Под TC Над TC
Феромагнетни ↔ Парамагнетни
Феримагнетни ↔ Парамагнетни
Под TN Над TN
Антиферомагнетни ↔ Парамагнетни

Поврзано

уреди

Наводи

уреди
  1. Pierre Curie – Biography
  2. Buschow 2001
  3. 3,0 3,1 Jullien & Guinier 1989
  4. Kittel 1986
  5. Hall & Hook 1994

Користена литература

уреди
  • Jullien, André; Guinier, Rémi (1989). The Solid State from Superconductors to Superalloys. Oxford: Oxford Univ. Press. ISBN 0198555547.
  • Buschow, K. H. J. (2001). Encyclopedia of Materials: Science and Technology. Elsevier. ISBN 0-08-043152-6.
  • Kittel, Charles (1986). Introduction to Solid State Physics (6th ed.). John Wiley & Sons. ISBN 0-471-87474-4.
  • Hall, J. R.; Hook, H. E. (1994). Solid State Physics (2nd ed.). Chichester: Wiley. ISBN 0471928054.

Надворешни врски

уреди