Катјуша (оружје)

Повеќеракетен ракетофрлач Катјуша (руски: Катю́ша) — вид на ракетна артилерија што првпат ја изградил и искористил Советскиот Сојуз во Втората светска војна. Повеќецевковниот ракетофрлач упатувал експлозив во целната област побрзо од конвенционалната артилерија, но со помала точност и барале подолго време за повторно полнење. Тие се покревки во споредба со артилериските пиштоли, но се поевтини, лесни за производство и се користат на која било шасија. Катјушите од Втората светска војна, првата самоодна артилерија масовно произведена од Советскиот Сојуз , обично се монтирала на обични камиони. Оваа подвижност давала на Катјуша и другата самоодна артилерија уште една предност: да може да зададе голем удар одеднаш, а потоа да се повлече бргу и да нападне преку контрабатирање.

Катјуша
Примерок од БМ-13 Катјуша во Националниот музеј на историјата на Украина во Втората светска војна, Киев.
Тип	Повеќеракетен фрлач
Потекло	Советски Сојуз
Употребна историја
Во служба	1939–денес
Корисници	Советски Сојуз, и други
Војни	Втора светска војна Корејска војна Виетнамска војна Камбоџиско-виетнамска војна Јомкипурска војна Ирано-ирачка војна Угандо-танзаниска војна Либанска војна (200) Либиска граѓанска војна (2011) Сириска граѓанска војна Ирачка граѓанска војна (2014–2017) Јеменска граѓанска војна (2015–денес) Воена интервенција на Саудиска Арабија во Јемен
Производна историја
Конструктор	Георги Лангемак
Производител	Воронеж
Год. на производство	1941
Произведени	~100,000
Варијанти	БМ-13, БМ-8, БМ-31, БМ-14, БМ-21 Град, БМ-24, БМ-25, БМ-27, БМ-30

Оружјето Катјуша од Втората светска војна ги вклучувало фрлачот БМ-13, лесниот БМ-8 и тешкиот БМ-31. Денес, прекарот се применува и на поновите постсоветски монтирани камиони - покрај несоветските - повеќе ракетни лансери, особено обичниот БМ-21 Град и неговите деривати.

Иако овој тип на оружје постои уште од 15 век (Леонардо да Винчи усовршил слична машина), дизајнот на Катјуша можеби бил под влијание на машината на Џузепе Фиеши , .

Постојат многу различни мислења за тоа како советскиот ракетен лансер МБ-13 го добил женското име Катјуша. Некои дури и сметаат дека ова оружје за време на пукањето произведува звук кој е сличен на истоимената советска песна.

„Катјуша“ била користена во сите големи советски операции на Источниот фронт. Германската команда била непријатно изненадена кога во јули 1941 година се појавил овој ракетен фрлач со повеќе цевки, бидејќи проектилите на „Катјуша“ ги депримирале германските единици. Русите ваквиот ефект го постигнувале со користење блокови тринитротолуол кои по паѓањето се распрснувале на илјадници вжештени шрапнели. Овој систем бил мошне ефикасен против пешадијата, но не толку добар за да ги уништува германските тенкови и оклопната техника. Имено, ракетите имале чувствителни боеви глави, а немало специјални проектили за пробивање оклопи. Освен тоа, ова оружје служело како „тепих за ракетирање“, односно неговите проектили покривале голема површина, така што не можеле да бидат користени против помали поединечни цели.

Надворешни врски

• Photos of various mounts of Katyushas
• "Creation and Development of Rocket Artillery in the First Phase of the War", translation of a 1976 article published by the USSR Defence Ministry (broken link, see archive)
• Photo of a Cuban BM-21 in Angola