Изградена средина

Во урбаното планирање, архитектурата, пејзажната архитектура и нискоградбата, терминот изградена средина или изграден свет се однесува на животната средина создадена од човекот која обезбедува поставка за човековата активност, вклучувајќи домови, згради, зонирање, улици, тротоари, отворени простори , опции за транспорт и многу повеќе. Тој е дефиниран како „просторот создаден од човекот во кој луѓето живеат, работат и се рекреираат на секојдневна основа“.

Изградената средина е најрелевантна во областа на архитектурата, пејзажната архитектура, урбанистичкото планирање, јавното здравство, социологијата и антропологијата, меѓу другите.

Изградената средина е составена од физички одлики. Меѓутоа, кога се проучува, изградената средина често ја нагласува врската помеѓу физичкиот простор и социјалните последици. Тоа влијае на тоа како општеството физички маневрира и функционира, како и на помалку опипливите аспекти на општеството, како што е социо-економската нееднаквост. Темата за изградена средина ги опфаќа и начините на кои заедниците пристапиле кон прашањата за животната средина кои настанале како резултат на менувањето на природната средина за човечки активности. Различни аспекти на изградената средина придонесуваат за стипендија за домување и сегрегација, физичка активност, пристап до храна, климатски промени и еколошки расизам.

Историја уреди

Терминот „изградена средина“ го става концептот во директна контраст со наводната „неизградена“ средина. Меѓутоа, земајќи долгорочна перспектива, разликата помеѓу изградени и неизградени стануваат помалку јасни поради значајниот ефект на човековата активност врз природната средина - без разлика дали преку „расчистување, терасирање, ископување, садење, берба, пожари“ или од „акумулирани слоеви патишта, мостови, брани и згради“.

Раните концепти на изградена средина во урбани контексти датираат од класичната антика: Хиподамус од Милетос, познат како „таткото на урбаното планирање“, ги развил грчките градови од 498 г. п.н.е. до 408 година п.н.е., кој создаде ред со користење на мрежни планови кои го уредуваа градот во поструктурирана шема. Овие рани градски планови на крајот му отстапија место на движењето ,,Прекрасен град“ во доцните 1800 година и почетокот на 1900-тите, инспирирани од Даниел Хадсон Бурнам, реформист на движењето ,,Прогресивизам“ кој активно промовираше „реформа на пејзажот во тандем со политичките промени“. Напорот беше во партнерството со други, кои веруваа дека разубавувањето на американските градови ќе го подобри моралниот компас на градовите и ќе ја поттикне повисоката класа да ги троши своите пари во градовите. Овој процес на разубавување вклучуваше големи барокни паркови и архитектонски дизајн инспириран од Европа, за да се нагласат идеалите на европската култура како наводно подобрување на општеството. До средината на 19 век, модернистичкиот или „рамнодушен“ дизајн влијаеше на карактерот на работата и јавните простори, проследено со доцниот дваесетти век „Заживување на интересот поврзан со концептот на место, вклучувајќи ја и изградената средина и неговата важност за менталното здравје и други области на студирање“.

Изградената средина има значителни социјални импликации како и физички. Загриженоста за изградената средина може да се најде во антрополошката литература уште на почетокот на 19 век во студиите за социјалната и културната историја. Раните теории препознаа дека засолништето и градската организација не само што се утилитарни, туку ја рефлектираа културата на општествата што го подигнаа. Диркем, основен социолошки теоретичар, на сличен начин призна дека просторната организација е и производ на општествени фактори, но исто така игра улога во репродукцијата на општествените форми.

Модерно изградена средина уреди

Воздушен поглед на Четсвуд, Австралија, гледајќи кон градот Сиднеј . Границите меѓу станбените, комерцијалните и индустриските зони со мала густина се јасно видливи.

Во моментов, изградена средина обично се користела за да се опише интердисциплинарното поле кое ги опфаќа дизајнот, изградбата, управувањето и употребата на физичкото влијание создадено од човекот како меѓусебно поврзана целина. Концептот го вклучува и односот на овие елементи на изградената средина со човековите активности со текот на времето - наместо одреден елемент изолирано или во еден момент во времето, овие аспекти дејствуваат заедно преку ефектот на мултипликаторот. Областа генерално не се смета за традиционална професија или академска дисциплина сама по себе, наместо тоа се потпира на области како што се економија, право, јавна политика, социологија, антропологија, јавно здравје, менаџмент, географија, дизајн, инженерство, технологија и животна средина . одржливост. Во областа на јавното здравје, изградените средини се нарекуваат области за градење или реновирање во обид да се подобри благосостојбата на заедницата преку изградба на „естетски, подобрени здравствени и еколошки подобрени пејзажи и живи структури“. На пример: група корисници на шуми во заедницата во Непал е повеќедимензионална институција, која обезбедува стоки и услуги на локалните заедници преку управување со природните ресурси (види Прилагодување на климатските промени во Непал).

Технологијата игра клучна улога во обликувањето на денешните индустрии преку зголемување на процесите, рационализирање на активностите и интегрирање на иновациите за да го поттикне функционирањето на компаниите и организациите низ мноштво индустрии и да им помогне да постигнат нови височини. Моделирањето на информации за згради ( BIM ) е истакната практика. Тоа вклучува илустрација и преглед пред извршување на физичките и функционалните одлики на местата. Алатките BIM му помагаат на планерот да донесе идна подготвена информирана одлука во врска со зграда или друго изградено средство. Паметно управување со згради, истражување базирано на дрон, 3D печатење, интелигентен транспортен систем се неодамнешни имплементации на технологијата што служат како доказ дека модерната изградена средина не е секогаш под физичко влијание во дигиталната ера.

Истакнати одлики на изградена средина уреди

Автопат 610 во Хјустон, Тексас

Опции за транспорт уреди

Опциите за транспорт во рамките на заедницата играат голема улога во заедниците, и социјално и физички. Овие опции може да вклучуваат патишта, тротоари и инфраструктура за јавен транспорт.

Патишта и автопати уреди

Патиштата им овозможуваат на пешаците и луѓето кои управуваат со возилата (без разлика дали се автомобили, автобуси, мотоцикли или велосипеди) сигурен пристап до сите области на урбан или регионален простор. Со милениуми, патните системи служеа како вени на урбаните простори, дозволувајќи им на луѓето ефикасно да патуваат помеѓу областите во градот или регионот. Патиштата циркулираат луѓе и материјали низ градовите, исто како што „кардиоваскуларната мрежа дистрибуира енергија и материјали до клетките“. Без добро испланирани патишта, градовите функционираат како збирки на помали изолирани населби со мало движење меѓу нив за да се стимулира економскиот раст низ градот и социоекономската мобилност на домаќинствата. Иако првенствено е наменет за промовирање на транзитот, може да послужи и како физички бариери во изградената средина. Една студија од Универзитетот Корнел користела податоци од пописот на САД за да ги спореди разликите помеѓу линеарното растојание и растојанието по пат во американските градови. Резултатите открија дека растојанието на патот е непропорционално високо помеѓу кластерите од различни расни групи, додека е многу поблиску до линеарното растојание во кластерите на соседството. Главните патишта, исто така, можат да го поделат општествениот простор со намалување на проодноста и одвојување на бизнисот од станбените области.

Тротоари уреди

Мапата на метрото во Њујорк

Тротоарите се важна одлика на изградената средина кои овозможуваат подвижност на пешаците и ја зголемуваат проодноста. Урбаните патни мрежи порано беа првенствено место за пешаци, но денес, се повеќе доминираат автомобили. Според тоа, градскиот тротоар е безбедно место за луѓето, патници. На квалитетот и услугата на тротоарите може да влијаат фактори како што се полициско патролирање, чистота, пречки и оштетување на површината, како што се дупки и пукнатини. Населбите за пешачење се докажани како побезбедни и попристапни, со присуството на многу пешаци што создава будна заедница. Бизнисите, исто така, имаат корист од зголемениот пешачки сообраќај во близина на нивните претпријатија, што ги охрабрува луѓето да застануваат и да купуваат почесто отколку ако возат покрај продавницата.

Јавен превоз уреди

Јавниот превоз е суштински дел од урбаните простори и изградената средина. Јавниот превоз ја зголемува вредноста на имотот преку подобрување на пристапот до околните ресурси, ги намалува трошоците за живот со намалување на потребата за автомобил и го подобрува еколошкиот отпечаток на областа со намалување на емисиите на стакленички гасови богати со јаглерод. Студиите покажуваат дека користењето на земјиштето и транзитната инфраструктура има големо влијание врз користењето на јавниот транспорт во градовите на глобално ниво. Се покажа дека одлуките на поединците да возат, пешачат, велосипед или да користат јавен превоз се под влијание на просторни фактори како што е густината.

Истражувањата исто така покажуваат дека достапноста и природата на велосипедските патеки и патеките влијаат на бројот и однесувањето на велосипедистите. Кога ќе се имплементира соодветната инфраструктура, жителите веројатно ќе ја искористат удобноста. Сепак, изградбата на велосипедски патеки во Америка понекогаш беше препознаена како симбол на гентрификација, бидејќи привлекува помлади бели жители и влијае на демографијата на локацијата поради придобивките за соседството.

Згради уреди

На нивното најосновно ниво, зградите се користат како простори за засолниште за станбени и деловни намени. Тие се еден од најјасните елементи на изградената средина поради нивното физичко присуство и цел да се заштитат од природна или „неизградена“ средина. Локацијата, дизајнот и распоредот на зградите имаат влијание врз функцијата и делотворноста на услугата на зградата како аспект на изградената средина. Локацијата на зградата може да влијае на нејзината функција и на тоа колку често луѓето ја користат. Дополнително, дизајнот на внатрешен простор, како што го одредуваат архитектите и дизајнерите, има големо влијание врз тоа како функционира просторот и однесувањето што го промовира.

Паркови и зелени површини уреди

Паркот Еспланада ( Еспланади ) во центарот на градот Хелсинки, Финска

Парковите обезбедуваат бројни придобивки од соседството, вклучително и промоција на физичка активност и благосостојба на животната средина. Локацијата и пристапноста на парковите исто така има големо позитивно влијание врз околните заедници. На пример, додавањето зелени површини во урбаниот простор може да се бори против загадувањето на воздухот, да обезбеди пауза од инаку монотоните урбани мрежи, па дури и да влијае на температурите низ градот со намалување на ефектот на островот топлина.

Влијание на изградената средина уреди

Домување и сегрегација уреди

Одликите во изградената средина претставуваат физички бариери кои ги сочинуваат границите меѓу населбите. Патиштата и железницата, на пример, играат голема улога во тоа како луѓето можат изводливо да се движат во околината..Ова може да резултира со изолација на одредени заедници од различни ресурси и едни од други. Поставувањето на патишта, автопати и тротоари, исто така, одредува каков пристап имаат луѓето до работните места и грижата за децата блиску до дома, особено во областите каде што повеќето луѓе немаат возила. Пешачењето директно влијае на заедницата, така што начинот на кој е изградена населбата влијае на резултатите и можностите на заедницата што живее таму. Уште помалку физички импозантните одлики, како што е архитектонскиот дизајн, може да ги разликуваат границите меѓу заедниците и да го намалат движењето низ линиите на соседството.

Сегрегацијата на заедниците е значајна бидејќи квалитетите на секој даден простор директно влијаат на благосостојбата на луѓето кои живеат и работат таму. Џорџ Галстер и Патрик Шарки ја нарекуваат оваа варијација во географскиот контекст како „структура на просторни можности“ и тврдат дека изградената средина влијае на социо-економските резултати и општата благосостојба. На пример, историјата на црвени линии и сегрегација на домување значи дека има помалку зелени површини во многу населби со црно и шпанско потекло. Докажано е дека пристапот до паркови и зелени површини е добар за менталното здравје што ги става овие заедници во неповолна положба. Историската сегрегација придонесе за еколошка неправда, бидејќи овие населби страдаат од пожешки лета, бидејќи урбаниот асфалт апсорбира повеќе топлина отколку дрвјата и тревата. Ефектите од иницијативите за просторна сегрегација во изграденото опкружување, како што се црвените линии во 1930-тите и 1940-тите, се долготрајни. Неможноста изводливо да се пресели од насилно економски депресивните области во попросперитетни области создава фискални неповолности кои се пренесуваат генерациски. Со правилен пристап до јавното образование поврзан со економскиот просперитет на соседството, на многу области кои претходно беа означени со црвено и понатаму немаат можности за образование за жителите и, на тој начин, можностите за работа и повисоки приходи се ограничени.

Јавно здравство уреди

Историски гледано, иницијативите ориентирани кон акција за изградена средина често произлегуваат од проблеми со јавното здравје. Потекнувајќи од сеопфатните планови на Жорж-Јуџин Хаусман за урбан Париз во 1850-тите, загриженоста за недостатокот на проток на воздух и санитарни услови за живеење инспирираше многу силни напори за планирање на градот. Истражувањето за јавното здравје ја прошири листата на грижи поврзани со изградената средина за да вклучи пристап до здрава храна, градини во заедницата, ментално здравје, физичко здравје, прошетка и мобилност на велосипед .Дизајнирањето области на градови со добро јавно здравје е поврзано со создавање можности за физичка активност, вклучување на заедницата и еднакви можности во изградената средина. Урбаните форми кои поттикнуваат физичка активност и обезбедуваат соодветни јавни ресурси за вклучување и нагорна мобилност, докажано имаат многу поздраво население од оние кои обесхрабруваат такво користење на изградената средина.

Физичка активност уреди

Бидејќи, изградената средина одредува како луѓето се движат низ даден простор, таа влијае на јавното здравје преку промовирање или обесхрабрување на здравјето и благосостојбата. Истражувањата покажаа дека начинот на кој се создаваат населбите може да влијае и на физичката активност и на менталното здравје на жителите на заедниците. Изградените средини намерно дизајнирани за подобрување на физичката активност се исто така поврзани со повисоки стапки на физичка активност, што пак позитивно влијае на здравјето. Луѓето се генерално поактивни во густо населените области, области со добра улична поврзаност и заедници за мешана употреба кои вклучуваат и малопродажен и станбен простор. Како резултат на тоа, оние кои претпочитаат да пешачат и да живеат во средини за пешачење често имаат пониски стапки на дебелина и помалку возат во споредба со оние кои претпочитаат да живеат во средини зависни од автоматизам.

Одделена велосипедска патека во Њујорк.

Населбите со поголема проодност имаат пониски стапки на дебелина, како и зголемена физичка активност кај жителите. Тие исто така имаат пониски стапки на депресија, повисок социјален капитал и помала злоупотреба на алкохол . Одликите за пешачење во овие населби вклучуваат безбедност, изградба на тротоари, како и дестинации во кои се пешачи. Дополнително, перцепцијата за соседство за пешачење, кое се смета дека има добри тротоари и поврзаност, е во корелација со повисоки стапки на физичка активност.

Проценките на проодноста се завршени преку употреба на ГИС -програми, како што е Street Smart Walk Score . Овој пример на алатка за проценка на прошетката ги одредува растојанијата до продавниците за храна и другите погодности, како и поврзувањето и честотата на раскрсниците користејќи специфични адреси. Одделенијата за планирање на градот и земјата може да ги користат проценките како што е резултатот за паметно одење на улицата за да ја подобрат постојната проодност на заедниците.

За да се имплементираат населби што може да се одат, членовите на заедницата и локалните лидери треба да се фокусираат на развојот на политиките. Делотворна рамка што се користи во изобилство на заедници е концептот на Целосни улици за планирање на заедницата што е развиен од Националната коалиција за целосни улици (NCSC). NCSC наведува дека најуспешните политики се оние што го рефлектираат придонесот од широка група засегнати страни, вклучувајќи транспортни планери и инженери, избрани службеници, транзитни агенции, одделенија за јавно здравје и членови на заедницата. Според Ригс, 2016 година, политиките може да се фокусираат на инвестиција „Целосни улици“, која вклучува исклучување на светилки на тротоарите и засолништа за да се намалат растојанијата на премин или ширината на улиците за пешаците. Другите инвестиции треба да вклучуваат поставување на пешачки премини, ознаки на патишта, клупи, засолништа и уметнички инсталации на тротоари. Секоја заедница ќе има уникатен метод на развој на политики во зависност од тоа дали е урбана, приградска или рурална заедница и како политиката ќе ги комбинира различните транспортни модалитети. Заедниците може да изберат да се фокусираат на проодноста, но исто така ќе треба да размислат за возење велосипед, возење тркала/тркалање, возење и возила за итни случаи. Работната тетратка за политики на NCSC дава описни насоки за тоа како да се продолжи со развојот на политиките без разлика дали тие се управувани од советот, одобрени од советот, директиви или гласање на граѓаните. Кога се одлучува како да се продолжи со развојот на политиката за пешачење, треба да се земат предвид тековните и минатите транспортни политики, поддршката на локалната заедница и владата и како транспортните политики биле имплементирани во минатото.

Заедничка градина сместена во Монтреал, Канада.

Јавното здравје, исто така, се занимава со дополнителни компоненти на изградени средини, вклучително и „ велосипедска мобилност “, што се однесува на пристапот што го има дадено областа до безбедно возење велосипед преку повеќе велосипедски патеки и велосипедски патеки. И пешачењето и велосипедизмот се наведени како детерминанти на физичката активност.

Изградените средини што содржат капацитети за рекреација се поврзани со поголема физичка активност кај децата. На пример, една студија покажа дека пешачките патеки, парковите со игралишта, областите за капење, кошаркарските терени и други различни рекреативни објекти ја зголемуваат физичката активност кај адолесцентните девојчиња. Урбаното планирање и неговото искористување на развојот на мешана употреба се клучни фактори кои влијаат на дебелината кај децата. Просторите за мешана употреба се составени од станбени, комерцијални, културни и институционални компоненти. Овој тип на развој помага да се намали растојанието што жителите треба да го поминат за да пристапат до самопослуга или училиште. Тоа, исто така, создава средина погодна за пешачење и велосипед за жителите.

Докажано е дека средини со висока густина, што значи простори за мешана употреба и населби со поголема проодност и велосипедска способност, ќе ја зголемат физичката активност. Едно мултиваријабилно вкрстено истражување направено од Факултетот за јавно здравје на Харвард ја испитуваше поврзаноста на одликите на изградената средина што може да се оди со резултатите од индексот на телесна маса (БМИ) кај голем примерок од деца и адолесценти. Се користеа низа променливи на географски информациски систем за карактеризирање на изградена средина што може да се оди.

Растојание помало од 15 км до приватен или јавен рекреативен отворен простор е поврзан со зголемување на физичката активност кај децата. Ова може да се должи на влијанието што децата го имаат еден врз друг кога гледаат како другите си играат.
Исто така, поголем број на отворени простори ја зголемуваат веројатноста за физичка активност кај децата.
Погусто населена станбена област може да ја зголеми близината на децата со нивните врсници, создавајќи средина погодна за пешачење.
Помалата густина на сообраќај може да ја зголеми и физичката активност кај децата бидејќи нивните родители се чувствуваат безбедно кога се шетаат во соседството.
Пониските ограничувања на брзината во соседството со повеќе тротоари и раскрсници, исто така, создаваат побезбедна средина за децата, зголемувајќи ја нивната веројатност да одат во соседството.
Конечно, поголема разновидност на мешавини за користење на земјиштето, или простори за мешана употреба, резултира со повеќе деца одење.

Беше откриено дека овие одлики на изградена средина кои можат да ја зголемат проодноста да бидат генерално поврзани со пониски резултати на БМИ кај децата земени во примерокот. Друга студија за активно патување на работа, оние кои пријавиле дека одат, возат велосипед или скејтборд до училиште повеќе од трипати неделно, меѓу децата на основното образование имале значително понизок БМИ од оние кои не биле активни. Поради овие причини, земјиштето со мешана употреба во градежната средина е императив за да се помогне во справувањето со дебелината кај децата. Урбаното ширење, кое е позитивно поврзано со зголемената дебелина и севкупниот пад на активниот транспорт во последните децении претставува вистинска потреба за подобрување на здравјето во изградената средина. Околините со висока густина ги доближуваат училиштата, парковите и намирниците до жителите што го прави погодно потенцијално да јадат поздрава храна и редовно да вежбаат. Сеопфатното урбанистичко планирање, како што е развојот на мешана употреба, промовира поздрав начин на живот воопшто.

Силата на доказите за намалување на дебелината преку животната средина е нагласена од Центрите за контрола на болести во својот проект за заеднички мерки на заедницата за превенција на дебелината, кој вклучува мерки за пристап до здрава храна и средини за физичка активност.

Пристап до храна уреди

Пристапот до здрава храна е исто така важна компонента на изградената средина. Поголемата густина на продавници е поврзана со дебелината кај децата. Спротивно на тоа, подобрениот пристап до супермаркетите во заедницата и пазарите на фармерите е поврзан со статусот со помала прекумерна тежина. Конкретно во населбите со ниски приходи, присуството на локална самопослуга е во корелација со помал ризик од БМИ/прекумерна тежина. Градините во заедницата исто така се сметаат за дел од изградената средина и се покажа дека го зголемуваат внесот на овошје и зеленчук кај градинарите. Научниците велат дека градините во заедницата, исто така, се покажале дека имаат позитивни социјални и психолошки влијанија што доведуваат до пониски нивоа на стрес, хипертензија и подобрено чувство за благосостојба, што влијае на целокупното здравје на поединецот и заедницата.

Урбан метаболизам и природа

Вграденото присуство на изградената средина во природата е од значителна важност во нејзиното создавање и вработување за човечки средства. Урбаната средина не е туѓа на природата, каде што „во практиката е тешко да се види каде започнува „општеството“ и каде завршува „природата“, вграденото присуство на изградената средина е секогаш очигледно и значително во урбанистичкото планирање.

Имајќи го предвид „урбаниот метаболизам“, овие интеракции ги потсетуваат дизајнерите како градовите и урбаните центри постојат како „густи мрежи на испреплетени социо-просторни процеси кои се истовремено локални и глобални, човечки и физички, културни и органски“.