Животот на Василиј
Животот на Василиј (латински: Vita Basilii; грчки: Βίος Βασιλείου) ― анонимен животопис на императорот Василиј I, првиот римски император од македонската династија. Тоа е второто дело од збирката позната како „Теофанов Продолжувач“ (Theophanes Continuatus).[1] Можеби е напишано околу 950 година од внукот на императорот, императорот Константин VII,[1] или можеби од Теодор Дафнопат.[2]
Животот на Василиј е панегирик посветен на величањето на Василиј, и неговите лични доблести и неговата добронамерна власт. Иако бил првиот од неговото семејство на престолот, се вели дека има благородничко потекло. Тој е споредуван со античките јунаци, наместо да се споредува со нив. Михаил III, императорот што бил заменет од Василиј, е прикажан како противник на Василиј и „олицетворение на злото“.[1]
Под неговото доброќудно владеење, селаните мирно ги обработувале нивите. Се вели дека самиот император, во својство на судија, ги штител сиромашните од неправедните даночни собирачи. Општо земено, службениците, како што се даночниците и особено евнусите, се прикажани негативно. Константин се обидува да го спротивстави владеењето на неговиот дедо со владеењето на таткото на сопруга му и соимператор на Константин, Роман I (920–45), кој не бил од Македонската династија, туку Лекапинец.
Приказот на Василиј во Животот е на мудар и праведен владетел, а не на победнички војник. Неговата воена кариера се опишува умерено и неговите порази не се обезличуваат. Меѓутоа, неговите архитектонски подвизи, како што е неговата работа на Големиот константинополски дворец, се детално опишани.[1]
Животот бил под влијание на животописите во Напоредни животописи на Плутарх, главно онаа на Марк Антониј и веројатно онаа на Нерон, која сега е изгубена. Тој или бил користен како извор од современиот историчар Јосф Генесиј или на друго место стои зад заедничкиот извор, кој сега е изгубен.
Изданија
уреди- Шевченко, Игор, уред. (2011). Chronographiae quae Theophanis Continuati nomine fertur Liber quo Vita Basilii Imperatoris amplectitur: Recensuit Anglice vertit indicibus instruxit Ihor Ševčenko. Corpus Fontium Historiae Byzantinae, 42. De Gruyter. doi:10.1515/9783110227390. Вклучува издание на грчки текст, англиски превод и вовед од Сирил Манго.
Наводи
уреди- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Kazhdan, Alexander; Cutler, Anthony (1991). „Vita Basilii“. Во Kazhdan, Alexander (уред.). The Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford and New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.
- ↑ Warren Treadgold, The Middle Byzantine Historians (Palgrave Macmillan, 2013), стр. 178.